Thuộc về xưa cũ

Hồi trước, mấy chị em thường ngán ngẩm mỗi khi ba bắt đầu câu chuyện bằng cụm từ “thời của ba”. Ba so sánh về một thời khốn khó, những bữa cơm độn sắn, sách vở lem luốc, học bài dưới ánh đèn dầu và trên đường đi học…

Cô em gái hằn học khi bây giờ đã đủ đầy mà ba vẫn nhắc nhở tiết kiệm hà khắc như thời thiếu thốn đã qua từ lâu. Mới hay, những điều xưa cũ ám ảnh lấy con người ta quá nhiều.

Ngoại hay kể những câu chuyện của ngày xưa. Chuyện hồi chạy giặc, hai bên đòn gánh của ngoại, một phía là cậu, một phía là mẹ. Ông tất tưởi dắt dì một tay, tay kia ôm túi quần áo. Nghe tiếng máy bay, ông vứt luôn túi áo quần, ôm dì rồi hất cả nhà xuống hầm. Người chẳng sao nhưng sau đó cả nhà không còn đồ để mặc. Kể đến đó, ngoại lại rấm rứt giọt ngắn giọt dài. Quá khứ đã qua từ lâu nhưng ngoại vẫn thao thức mỗi khi nghĩ về nó.

Thường, những điều thuộc về quá vãng luôn khiến con người ta hoài niệm. Hồi đó, mình và bạn hay đạp xe lên chùa, ngồi bình an nơi mép hồ và vẽ vời bao chuyện của ngày sau. Hai đứa tha hồ tưởng tượng năm năm rồi mười năm sau nữa mình sẽ như thế nào, là ai trong cuộc đời tưởng như xa xăm này. Đã qua cái thời ngồi vẽ vời mơ mộng, để bây giờ, chỉ biết lên kế hoạch một cách cứng nhắc, mới biết đôi khi tưởng tượng lại khiến chúng ta tươi vui đến không ngờ.

Mình thích ngắm những tấm hình đen trắng, nó luôn  đượm màu của hoài niệm, phảng phất dấu ấn thời gian. Những tấm hình mộc mạc với hai màu sáng tối như một minh chứng rõ ràng cho khoảnh khắc bình yên trong quá khứ. Thi thoảng, chỉ cần nhìn tấm hình đen trắng cũng đủ để nhớ về một thời đã qua.

Hình như cái gì thuộc về ngày xưa nghe cũng bình an, hay ho và đẹp đẽ. Đẹp nhất là lúc mình còn nhỏ, chưa đủ lớn để nhìn thấy những bất hạnh, giả dối quanh mình. Một hôm nào đó, bỗng thoáng rung động khi nghĩ đến những kỷ niệm năm nào đã phủ rêu xanh.

Hồi ấy, tất thảy đều nhẹ nhàng, không no đủ, không giàu sang nhưng ấm áp êm đềm. Đôi lần, tự hỏi làm sao có chiếc vé thông hành để trở về ngày xưa ấy. Mình biết, bao điều đã thuộc về xưa cũ sẽ mãi mãi nằm lại ở một góc nào đó trong khoảng không bất tận của thời gian kia, nhưng hiển nhiên, nó luôn hiện diện ở đó, ở trong tim mỗi người.

Thấy nhớ nhung khi đọc lại những trang nhật ký cũ mềm, dấu mực đã phai mờ  theo năm tháng. Nhiều năm trước, mình từng rót tất thảy cảm xúc vào trang nhật ký. Những yêu thương, ghét bỏ, thinh thích dại khờ cứ hồn nhiên trải dài trên từng trang giấy. Thói quen ấy đã bỏ hơn hai năm qua, không viết cũng thành quen, lâu dần nhận ra chẳng dễ dàng để trải lòng với một ai đó khác, ngoài mình.

Con người ta tình cờ gặp nhau đôi ba lần rồi hóa nhân duyên và định mệnh. Một ngày cũng đổ cho định mệnh mà xa nhau như điều chẳng ai muốn. Và mọi thứ lại được cất kỹ trong chiếc va ly đựng đầy hồi ức của quá khứ.

Năm đó, mình và người ấy cũng từng nắm tay nhau đi trên con đường này. Mùa đông, cũng ngồi đan khăn, cũng lo lắng cho người ta mỗi khi họ đi sớm về khuya. Người cũng lo cho mình, luôn nghĩ đến mình đầu tiên mỗi mai thức dậy và cuối cùng trước khi đi ngủ. Tình yêu hóa thành xưa cũ, khi họ vẫn đi về giờ ấy nhưng đã có người khác lo thay mình. Rồi có người cũng nghĩ nhiều về mình hệt như ngày xưa người ta từng nghĩ. Mọi thứ vô tình lặp lại ngẫu nhiên đến buồn cười.

Con người ta thường tiếc về nhau như thế, tiếc về người ấy thì ít mà tiếc những năm tháng và kỷ niệm bên nhau thì nhiều. Dẫu biết rằng, đâu cần phải quá thiết tha khi tất cả đã thuộc về xưa cũ.

Diệu Ái