Thứ trưởng Bộ Y tế: “Không có thuốc giả ở các cơ sở khám chữa bệnh”

Sáng 21/8, Ủy ban Văn hóa và Xã hội chủ trì, phối hợp với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường phối hợp, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, tổ chức phiên giải trình việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Giải trình thẳng thắn, làm rõ trách nhiệm cụ thể

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh tình trạng sản xuất, kinh doanh thuốc giả không chỉ là vấn đề của quốc gia đơn lẻ, mà là vấn đề chung toàn cầu và đang diễn biến ngày càng phức tạp.

Theo ông Vinh, thời gian vừa qua, liên tiếp các vụ sản xuất, buôn bán thuốc giả, thực phẩm giả ở Việt Nam đã bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý, bị dư luận xã hội lên án.

Thuốc giả và thực phẩm giả, ông Vinh nhấn mạnh không những gây tác hại trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người tiêu dùng mà còn gây thiệt hại về kinh tế, gây xói mòn niềm tin xã hội, suy giảm uy tín của doanh nghiệp, tiềm ẩn nguy cơ mất trật tự an toàn xã hội.

Vì vậy, phiên giải trình lần này được tổ chức nhằm đánh giá tình trạng sản xuất, kinh doanh, lưu hành thuốc giả, thực phẩm giả; đánh giá kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Trên cơ sở đó, các cơ quan chức năng sẽ đề xuất, kiến nghị giải pháp chống thuốc giả nhằm đẩy lùi vấn nạn này.

Phiên giải trình về phòng chống thuốc giả, thực phẩm giả, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, là chủ đề rất nóng.

“Tác hại của thuốc giả, thực phẩm giả đối với sức khỏe nhân dân và nền kinh tế là rất lớn, đến mức có thể coi là hiểm họa, gây tác hại trực tiếp, lâu dài đến sức khỏe, thậm chí tính mạng người sử dụng”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước thể hiện rất rõ tinh thần quyết liệt đấu tranh, tiến tới triệt tiêu hiểm họa này.

Từ đầu năm đến nay, Chính phủ cũng đã nỗ lực tập trung triển khai đợt cao điểm đấu tranh với tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là “tuyên chiến không khoan nhượng với tình trạng thuốc giả, thực phẩm giả để bảo vệ sức khỏe, tính mạng, quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, doanh nghiệp”.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cả về phía cơ quan giải trình và phía yêu cầu giải trình phải đánh giá sát thực, khách quan thực trạng sản xuất, kinh doanh, lưu hành thuốc giả, thực phẩm giả.

Cũng theo yêu cầu của Phó Chủ tịch Quốc hội, Bộ trưởng Y tế, Bộ trưởng Công Thương và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành cần trả lời, giải trình thẳng thắn, đi thẳng vào trọng tâm vấn đề, phân tích, đánh giá đúng thực tế những tồn tại, hạn chế, làm rõ nguyên nhân; xác định cụ thể trách nhiệm. Từ đó, đưa ra các giải pháp thiết thực, khả thi để khắc phục có hiệu quả, đúng địa chỉ, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả trong thời gian tới.

Tỷ lệ thuốc giả của Việt Nam ở mức thấp so với trung bình của thế giới

Báo cáo giải trình việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng chống thuốc giả, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết tỷ lệ thuốc không đạt chất lượng, thuốc giả giảm mạnh từ hơn 10% những năm 1990-1991 xuống dưới 2% những năm gần đây.

“Theo đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ thuốc không đạt chất lượng và thuốc giả của Việt Nam ở mức thấp so với trung bình của thế giới”, ông Tuyên nói.

Dù vậy, ông nhắc đến thực trạng gần đây có những vụ việc sản xuất, kinh doanh thuốc giả bị cơ quan chức năng phát hiện và triệt phá, điển hình là các đường dây sản xuất, buôn bán kháng sinh giả tại Hà Nội, Cần Thơ, Bến Tre (tháng 8/2024) và đường dây thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả trên nhiều địa bàn.

Về nguyên nhân, Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng do nhu cầu thuốc cho công tác khám chữa bệnh của nhân dân tăng cao, đặc biệt sau dịch Covid-19; lợi nhuận trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thuốc giả cao.

Theo ông Tuyên, thương mại điện tử và mạng xã hội (Zalo, Facebook, Youtube) là kênh chủ đạo để tiêu thụ thuốc giả, lợi dụng tâm lý người tiêu dùng muốn mua thuốc giá rẻ, tự điều trị.

Trong khi đó, nhân sự làm công tác phòng chống thuốc giả của ngành y tế khá mỏng cả ở cấp Trung ương và địa phương; các trung tâm kiểm nghiệm tại các địa phương mặc dù đã được quan tâm đầu tư nhưng phần lớn trong số này chưa đáp ứng được yêu cầu.

Đặc biệt, theo Thứ trưởng Bộ Y tế, thuốc giả, thuốc không đạt chất lượng ở khu vực bán lẻ cao hơn khu vực sản xuất, nhập khẩu và bán buôn. “Trong nhiều năm trở lại đây, không ghi nhận thuốc giả ở các cơ sở khám chữa bệnh, thuốc giả phát hiện chủ yếu ở các cơ sở bán lẻ hoặc qua các kênh bán hàng điện tử”, ông Tuyên nói.

Nhận định tình hình sản xuất, kinh doanh thuốc giả vẫn còn tồn tại nhiều thách thức, ông Tuyên nhấn mạnh các bộ, ngành, địa phương cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo với mục tiêu đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi nhằm quét sạch buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.