Tây Ban Nha và tiki-taka sụp đổ: Bài học từ những đế chế đã lụi tàn

1. Brazil và 24 năm chờ đợi sau chức vô địch World Cup 1970

Vào năm 1970, sân Azteca tại Mexico chứng kiến Pele và Brazil bước lên đỉnh cao nhất của bóng đá thế giới sau khi hủy diệt người Ý trong trận chung kết. Với ba lần đăng quang trong bốn kỳ World Cup (1958, 62 và 70), Brazil khẳng định sự thống trị tuyệt đối trong làng túc cầu với biểu tượng “vua bóng đá” Pele. Sau Mexico 70, số 10 huyền thoại của Selecao đến Cosmos dưỡng già đồng thời giã từ sự nghiệp quốc tế, đặt dấu chấm hết cho đế chế của người Brazil. Phải mất tới 24 năm sau, những vũ công samba mới có thể bước lên đỉnh thế thời bóng đá một lần nữa vào năm 1994 với thế hệ Dunga, Romario, Bebeto...

2. Ajax và 22 năm nhớ Johan Cruyff

Ajax Amsterdam trở thành thế lực thống trị bóng đá châu Âu trong những năm 70. Cruyff, Rep, Neeskens, Krol và đồng đội thể hiện sức mạnh không thể ngăn chặn bằng 3 chức vô địch châu Âu liên tiếp vào các năm 1971, 72 và 73. Nhưng khi “thánh Johan” quyết định đầu quân cho Barca, lịch sử Ajax bước vào ngã rẽ đầy ảm đạm. Hơn 20 năm sau, Ajax mới có thể chạm tay vào danh hiệu danh giá nhất châu Âu với thế hệ vàng Van der Sar, Litmanen, Rijkaard, Overmars, Kluivert, De Boer và Seedorf dưới sự dẫn dắt của Louis van Gaal.

3. Người Pháp nhắc tên Zidane trong niềm nhớ khôn nguôi

Thế hệ Platini đem về cho bóng đá Pháp danh hiệu lớn đầu tiên trên trường quốc tế với chức vô địch Euro 1984. Tuy nhiên, chỉ đến thế hệ của Zidane thì Les Bleus mới thực sự trở thành kẻ thống trị làng túc cầu với chức vô địch World Cup 1998 và Euro 2000. Zizou trở thành một trong những “số 10”vĩ đại nhất trong lịch sử bên cạnh những đồng đội xuất sắc như Deschamps, Barthez, Thuram hay Blanc. Kể từ đó, 14 năm đã trôi qua, khoảng trống Zidane để lại vẫn chưa ai có thể lấp đầy.

4. AC Milan với 4 năm vàng son cùng Sacchi

Năm 1987, Arrigo Sacchi được bổ nhiệm vào vị trí huấn luyện viên, đánh dấu bước ngoặt đưa AC Milan đến chu kỳ thành công nhất trong lịch sử. Triết lý “không để đối phương chơi bóng” của Sacchi chỉ có thể thành công nếu sở hữu một đội hình có chất lượng cao. Và Milan đáp ứng đòi hỏi ấy bằng “thế hệ kim cương” với những tài năng kiệt xuất như Baresi, Maldini, Van Basten, Gullit hay Rijkaard. Rossoneri thống trị châu Âu bằng hai chức vô địch liên tiếp vào các năm 1989 và 1990 cùng với danh hiệu Scudetto năm 1988 League. Sacchi ra đi vào năm 1991, nhưng chỉ ba năm sau, Capello lại một lần nữa đưa Milan lên đỉnh bóng đá châu Âu.

5. Dream Team vĩ đại của thánh Johan

Johan Cruyff đặt dấu ấn đậm nét lên triết lý bóng đá đồng thời nâng tầm vị thế Barca trong làng túc cầu. Dưới sự dẫn dắt của huyền thoại người Hà Lan, Barca thống trị tuyệt đối bóng đá Tây Ban Nha với 4 chức vô địch La Liga liên tiếp (91-92-93-94) cùng chức vô địch Champions League 1991-92. Sau sự sụp đổ của Dream Tem, Barca mất 14 năm để một lần nữa bước lên đỉnh châu Âu dưới thời Rijkaard.

6. Liverpool và 20 năm chìm trong đêm đen sau thời đại vàng

Liverpool, đầu tiên với Keegan, và sau đó đến thế hệ Dalglish, Souness và Rush, trải qua thời kỳ vàng son nhất lịch sử. The Kop đoạt tới 4 chức vô địch châu Âu (1977, 78, 81 và 84) và 10 lần đăng quang tại giải hạng nhất Anh từ năm 1973 đến 88. Nhưng sau thời đại vàng, Liverpool đã trải qua hơn 2 thập niên đen tối. Rafa Benitez đem về chức vô địch Champions League vào năm 2005 sau trận chung kết khó quên với Milan có thể xem như điểm sáng duy nhất mà Liverpool có được. Từ năm 1990 đến nay, The Kop chưa một lần trở lại vị thế thống trị tại xứ sở sương mù.

7. 5 chức vô địch châu Âu liên tiếp và 32 năm khắc khoải đợi chờ của Real Madrid

Real Madrid với thế hệ Di Stefano tạo nên kỷ lục vô tiền khoáng hậu với 5 lần vô địch châu Âu liên tiếp (1956, 57, 58, 59 và 60). Sau khi Di Stéfano ra đi, thế hệ Yeye một lần nữa đăng quang vào năm 1966. Gento chính là gạch nối giữa hai thế hệ này. Real Madrid bắt đầu lụi tàn trên đấu trường châu Âu từ thời điểm này. Họ phải chờ đợi đến tận năm 1998 với bàn thắng lịch của Mijatovic mới có thể trở lại đúng vị thế ông vua châu Âu.

8. Bayern và thế hệ vàng Beckenbauer

Sau Ajax, bóng đá châu Âu đặt dưới sự thống trị của Bayern Munich. Hùm xám xứ Bavaria bước vào giai đoạn huy hoàng nhất lịch sử với 3 cúp châu Âu liên tiếp vào năm 1974, 75 và 76. Tên tuổi những Beckhenbauer, Maier, Hoeness, Roth hay Muller đi vào lịch sử như thế hệ kiệt xuất nhất trong lịch sử bóng đá Đức. Đến năm 1977, theo con đường của Pele, “hoàng đế” Beckenbauer chuyển sang Cosmos thi đấu dưới vai trò như một nhà truyền giáo. Còn Bayern mất 25 năm mới trở lại đỉnh châu Âu.

9. Inter và thời kỳ vàng son dưới thời Helenio Herrera

Inter của Helenio Herrera những năm 60 thực sự là nỗi ám ảnh của bóng đá châu Âu. Sở hữu trong tay những tài năng kiệt xuất như Luis Suarez, Facchetti, Jair hay Mazzola, HLV Helenio Herrera chinh phục bóng đá châu Âu bằng thứ bóng đá catenaccio huyền thoại. Ngoài hai chức vô địch châu Âu liên tiếp (1964 và 65), Inter còn thống trị bóng đá Italia với 3 danh hiệu Scudetto (1963, 65 và 66). 44 năm sau, Inter với chấm dứt cơn khát danh hiệu Champions League với Mourinho.

Duy Khánh