Lý do kinh hoàng dẫn tới thảm kịch 21 người chết ở giải chạy Trung Quốc

Theo báo cáo của CCTV, vào ngày 22/5, cuộc thi chạy việt dã 100km đã diễn ra ở núi Hoàng Hà (Bạch Ngân, Cam Túc, Trung Quốc). Đây là giải chạy được Thành ủy Bạch Ngân tổ chức. Hơn 10.000 người đã tham dự giải chạy này.

Tuy nhiên, thảm kịch đã xảy ra. Ở chặng đường khó khăn nhất khi các vận động viên phải chinh phục chặng đường ở độ cao 1000km (trong đó không ít thời điểm, các vận động viên phải leo liên tục), thì họ bất ngờ đối diện với thời tiết rất khắc nghiệt. Theo đó, mưa lớn xuất hiện, gió giật lớn. Nhiệt độ ngoài trời hạ xuống 0 độ C, trong bối cảnh các vận động viên đều mặc quần đùi và áo cộc.

Điều này đã dẫn tới thảm kịch khi 21 vận động viên xấu số đã thiệt mạng. Tờ Sina đã gọi đây là thảm kịch nghiêm trọng nhất trong lịch sử thể thao nước này.

Điều đáng nói là cách đây nửa tháng, một cuộc đua xe đạp ở núi Wumeng cũng xảy ra tình cảnh tương tự. Các vận động viên đã gặp sự cố bởi tình hình thời tiết xấu. Cuối cùng, một vận động viên đã thiệt mạng do thân nhiệt bị hạ thấp.

Sau sự kiện này, Tổng cục thể dục thể thao Trung Quốc đã ra văn bản thông báo: "Việc phê duyệt và kiểm soát các cuộc thi ở Trung Quốc cần phải được điều chỉnh, với quy định nghiêm ngặt hơn. Tình hình an ninh trong các giải đấu thể thao cần phải được tăng cường. Bên cạnh đó, công tác dự báo thời tiết, đề phòng rủi ro phải được đảm bảo".

Tuy nhiên, theo báo giới Trung Quốc, công tác dự báo thời tiết ở Bạch Ngân đã sai lầm nghiêm trọng. Tờ Dwnews nhấn mạnh: "Tại sao Ban tổ chức không theo dõi tình hình dự báo thời tiết và đưa ra đánh giá rủi ro. Đây là thảm họa do con người tạo ra, chứ không phải thiên nhiên".

Công tác dự báo thời tiết sai lầm nghiêm trọng

Cục Khí tượng thủy văn tỉnh Cam Túc đã phát đi thông tin dự báo thời tiết ngày 22/5 như sau: "Tỉnh Cam Túc sẽ có mưa giông, giá mạnh. Nhiệt độ sẽ giảm. Người dân chú ý mưa lớn, mưa đá, gió giật mạnh và sét".

Cục Khí tượng huyện Cảnh Thái là đơn vị gửi thông tin khí tượng cho giải đấu (ở khu vực núi Hoàng Hà). Tuy nhiên, trong biên bản chi tiết về dự báo hôm ấy, không đề cập tới chi tiết có không khí lạnh xâm nhập.

Đây được cho là nguyên nhân chính dẫn tới thảm họa tại giải chạy ở Cam Túc vừa qua. Việc công tác dự báo không chính xác, dẫn tới việc Ban tổ chức và cả vận động viên không có động thái đề phòng rủi ro.

Tờ AP nhấn mạnh rằng rất nhiều người tham dự giải chạy là những vận động viên chuyên nghiệp (trong đó có cả nhà vô địch chạy đường dài Trung Quốc, Liang Jing). Có nghĩa rằng họ đủ kinh nghiệm để đề phòng rủi ro trên đường chạy nếu được dự báo chính xác.

Trong khi đó, đơn vị tổ chức trận đấu (Công ty TNHH Phát triển Văn hóa và Thể thao Shengjing) khẳng định rằng thời tiết không được dự báo chính xác ở thời điểm diễn ra giải đấu (dù cho Cục Khí tượng thủy văn tỉnh Cam Túc từng đưa ra dự báo về thời tiết khắc nghiệt).

Nói về vấn đề này, Cục trưởng Cục Khí tượng huyện Cảnh Thái, Luo Wentao lại thừa nhận rằng khu vực núi Hoàng Hà không còn người sinh sống nên họ đã dự báo thời tiết dài hạn (theo tuần). Do đó, hiện tượng thời tiết bất thường không được cập nhật.

Ban tổ chức thiếu chuyên nghiệp

Chưa nói tới thảm họa thời tiết, Ban tổ chức cũng tỏ ra thiếu chuyên nghiệp ở sự kiện này, mặc dù tính chất nguy hiểm được cảnh báo ở mức độ rất cao. Đặc biệt, ở điểm CP2 đến CP4 (các điểm check-in) ở đường đua. Đây là nơi có địa hình nguy hiểm. Các vận động viên phải trải qua chặng đường 8km ở độ cao 1000m (hầu hết phải leo trèo). Cũng tại nơi đây, hiện tượng thời tiết xấu xảy ra, dẫn tới thảm kịch.

Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ, công tác chuẩn bị, đề phòng rủi ro ở địa điểm này là rất kém. Theo vận động viên Guo Jian, chỉ có 2 tình nguyện viên ở các địa điểm chịu trách nhiệm theo dõi. Ở đó, không có vật tư, lều bạt hay nhân viên y tế nào. Điều này có nghĩa rằng trong trường hợp tai nạn hay các vận động viên cần sự giúp đỡ, họ sẽ không được trợ giúp.

Guo Jian là một trong số ít vận động viên may mắn khi đã chuẩn bị kỹ áo lông cừu, áo khoác… để có thể chống chịu qua thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, nhiều vận động viên lại không có được sự may mắn ấy. Gió giật mạnh ở cấp 7-8, mưa xuất hiện dày đặc. Nhiệt độ giảm xuống còn 0 độ C.

Theo Guo Jian, Ban tổ chức không bắt buộc vận động viên tham gia phải mang áo khoác. Thay vào đó, nó chỉ được chuẩn bị ở CP6 (địa điểm check-in thứ 6). Nếu như điều kiện thời tiết thuận lợi thì các vận động viên có thể leo tới vị trí này khi trời tối.

Khi nhận thấy tình hình thời tiết khắc nghiệt, Guo Jian đã nhờ tình nguyện viên liên lạc với Ban tổ chức nhưng không được phản hồi. Thậm chí, ngay cả khi nhận thấy "hàng chục người đã bị mất thân nhiệt" nhưng Ban tổ chức vẫn… lặng thinh. Họ còn không đưa ra thông báo dừng cuộc thi.

Fang Xiang, người từng làm việc ở Trung tâm quản lý leo núi, cho rằng nhiều vận động viên đã có kinh nghiệm đối phó với thời tiết khắc nghiệt do đã quen với cuộc thi kiểu như vậy nhưng không ít lại tỏ ra… mơ hồ. Có khá nhiều vận động viên Marathon tham gia giải chạy ở Cam Túc. Ưu tiên số 1 của họ là về đích bằng mọi giá (theo đúng tinh thần của Marathon). Chính điều này đã khiến cho thảm kịch càng trở nên nghiêm trọng bởi nhiều vận động viên đã thiệt mạng khi tình hình mất kiểm soát.

Cũng theo ông Fang Xiang, nhiều nhà tổ chức các sự kiện như vậy gần như không có chuyên môn. Do đó, họ không có kinh nghiệm chuẩn bị, ứng phó với tình hình thời tiết xấu. Ngày nay, khi nhu cầu tổ chức các sự kiện off-road ở Trung Quốc tăng cao, nhiều nhà tổ chức vì cái lợi trước mắt đã đua nhau tạo nên các giải đấu, bất chấp khuyến cáo từ Tổng cục thể dục thể thao Trung Quốc. Do đó, những khâu chuẩn bị, đối phó với thời tiết hay sự cố bị xem nhẹ. Yếu tố an toàn ở các cuộc thi này vì thế rất thấp.

Thảm kịch kinh hoàng ở giải chạy tại Cam Túc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác cấp phép, tổ chức cũng như dự báo trong các sự kiện thể thao mạo hiểm ở đất nước này. Rất có thể, nhiều bên liên quan sẽ bị truy cứu vì cái chết của 21 vận động viên.