Ông Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran

Theo Reuters, trong bài phát biểu được truyền hình trực tiếp ngày 8/5, Tổng thống Trump cho biết, ông sẽ áp đặt lại các lệnh trừng phạt với Iran. Người đứng đầu Nhà Trắng cũng cho rằng thỏa thuận hạt nhân với Iran là thỏa thuận "một chiều", "khủng khiếp" và "lẽ ra không bao giờ tồn tại".

Ông cho rằng, thỏa thuận đã không thể ngăn Iran tiếp tục theo đuổi chương trình vũ khí hạt nhân. "Tôi nhận thấy rõ ràng rằng chúng ta không thể ngăn Iran phát triển bom hạt nhân với thỏa thuận hiện tại. Thỏa thuận hạt nhân Iran về bản chất là một thiếu sót", Tổng thống Trump nói.

Nhà lãnh đạo Mỹ cũng nhấn mạnh, ông sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận mới với Iran, nhưng Tehran đã bác bỏ kịch bản đó và cảnh báo sẽ đáp trả nếu Washington rút khỏi thỏa thuận hiện tại.

Thỏa thuận hạt nhân năm 2015 được ký kết giữa Iran và 6 cường quốc (P5+1) gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức. Theo thỏa thuận này, Iran cam kết sẽ từ bỏ chương trình sản xuất vũ khí hạt nhân, đổi lại, phương Tây sẽ dỡ bỏ dần các lệnh trừng phạt với Tehran.

Các nước lên tiếng

Quyết định của ông Trump được đưa ra bất chấp cảnh báo của các đồng minh về nguy cơ thổi bùng xung đột ở "điểm nóng" Trung Đông. Phản ứng về quyết định của Tổng thống Trump, Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm qua cho biết, Iran sẽ tiếp tục duy trì thỏa thuận mà không cần Mỹ. Trong khi đó, truyền thông quốc gia Iran chỉ trích quyết định của ông Trump là "bất hợp pháp và hủy hoại các thỏa thuận quốc tế".

Bộ Ngoại giao Nga cũng nói rằng, Moscow "vô cùng thất vọng" với quyết định của Washington. "Mỹ một lần nữa hành động trái với quan điểm của hầu hết các nước trong khi theo đuổi những lợi ích riêng, ích kỷ và nhất thời", Bộ Ngoại giao Nga nói. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Nga cũng cho rằng, quyết định của Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran là "vi phạm luật pháp quốc tế".

Văn phòng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết, Pháp, Anh và Đức “lấy làm tiếc” về quyết định của Tổng thống Trump và gọi đây là "mối đe dọa đối với nỗ lực toàn cầu kiềm chế vũ khí hạt nhân". Ông Macron đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Anh Theresa May về những bước kế tiếp sau quyết định của ông Trump.

Các đồng minh của Mỹ ở châu Âu cho rằng, thỏa thuận hạt nhân 2015 là phương cách tốt nhất để kiềm chế tham vọng hạt nhân của Iran. Cao ủy đối ngoại của Liên minh châu Âu, bà Federica Mogherini, đánh giá thỏa thuận này là "trụ cột an ninh quốc tế", do vậy, bà kêu gọi các bên tham gia nên tôn trọng thỏa thuận.

Giới quan sát nhận định, quyết định của Tổng thống Trump có thể làm phức tạp hơn xung đột ở Trung Đông, khiến giá dầu bất ổn và cản trở hội nghị thượng đỉnh giữa Mỹ và Triều Tiên dự kiến vào tháng tới.

Minh Phương

Tổng hợp