Mỹ lên án hành động hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông

Nghị quyết Thượng viện 167, đã được 3 Thượng nghị sĩ có uy tín tại Mỹ đồng ký tên: Robert Menendrez (đảng Dân chủ, tiểu bang New Jersey), chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ ; Ben Cardin (đảng Dân chủ, tiểu bang Maryland), thành viên Ủy ban Đối ngoại; và ông Marco Antonio Rubio (đảng Cộng hòa, tiểu bang Florida), một Thượng nghị sĩ có uy thế, thường được xem là ứng cử viên Tổng thống của đảng Cộng hòa vào năm 2016.

Nghị quyết cũng kêu gọi các nước tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và Hoa Đông xây dựng và phê chuẩn một bộ quy tắc ứng xử để tránh xung đột.

Nghị quyết dự thảo, được đệ trình lên Ủy ban đối ngoại của thượng viện Mỹ, đã trích dẫn nhiều vụ việc nguy hiểm liên quan đến hành động của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông. Trong số này có vụ tàu Trung Quốc cắt cáp khảo sát địa chất của một tàu thăm dò dầu khí của Việt Nam hồi tháng 5/2011, tàu Trung Quốc ngăn các tàu tiến vào bãi cạn Scarborough hồi tháng 3/2012, Trung Quốc ra bản đồ chính thức định nghĩa đường biên giới quốc gia gọi là “đường 9 đoạn” và kể từ 8/5/2013, tàu hải giám và hải quân Trung Quốc duy trì hiện diện thường xuyên quanh bãi Cỏ Mây trên Trường Sa.

Nghị quyết dự thảo cũng trích dẫn lời một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ năm 2012 bày tỏ lo ngại đối với việc Trung Quốc nâng cấp hành chính cái gọi là “thành phố Tam Sa” ở Biển Đông và thiết lập một đơn vị quân sự mới ở khu vực này.

Nghị quyết cho biết thêm vào tháng 1/2013, một tàu hải quân Trung Quốc đã ngắm bắn radar vào các tàu Nhật gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật trên Hoa Đông và vào ngày 23/4/2013, 8 tàu hải giám Trung Quốc đã tiến vào vùng 12 hải lý quanh Senkaku/Điếu Ngư, làm leo thang thêm căng thẳng khu vực.

Các thượng nghị sỹ cho rằng Bắc Kinh gần đây đã thực hiện những bước đi đơn phương khác, trong đó tuyên bố quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là “lợi ích cốt lõi” và “vẽ không đúng” đường cơ sở quanh Senkaku/Điếu Ngư, cũng như duy trì sự hiện diện của quân đội quanh quần đảo do Nhật quản lý này.

Nghị quyết dự thảo yêu cầu Thượng viện Mỹ lên án “việc bắt nạt, sử dụng đe dọa, vũ lực của quân đội, hải giám, hoặc các tàu cá, máy bay quân, dân sự ở Biển Đông và Hoa Đông, nhằm áp đặt tuyên bố chủ quyền biển đảo hoặc lãnh thổ hoặc để thay đổi hiện trạng”.

Văn kiện kêu gọi tất cả cá bên trong vùng tranh chấp kiềm chế để tránh có hành động làm leo thang căng thẳng, tìm kiếm giải pháp trên tinh thần tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm cả việc thông qua trọng tài quốc tế.

Văn kiện ủng hộ hoàn toàn các nỗ lực của chính phủ cũng như quân đội Mỹ nhằm bảo đảm quyền tự do hàng hải và duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực châu Á Thái Bình Dương.

Vũ Quý

Theo Globalbalita