Đường hầm "mạng nhện" - vũ khí bí mật của Hamas

Những con tin đầu tiên được lực lượng Hamas trả tự do đã miêu tả hệ thống đường hầm dưới lòng đất như một mạng nhện khổng lồ với độ sâu có nơi tới 80m và chạy dài hàng trăm km.

Theo các nguồn tin quen thuộc, mạng lưới đường hầm này vô cùng phức tạp, ẩn chứa nhiều kho vũ khí và hoạt động quân sự quan trọng của Hamas. Việc các con tin bị giam giữ bí mật tại khu vực này là một trong những thách thức hàng đầu trong nhiệm vụ giải cứu của Israel.

Mặc dù lực lượng Israel từng bỏ rất nhiều công sức trong việc tìm cách vô hiệu hóa hệ thống này, quân đội Hamas vẫn có thể tìm được cách đảm bảo đường hầm hoạt động một cách bí mật và hiệu quả.

Sau đợt xung đột cuối cùng vào năm 2021, lãnh đạo lực lượng Hamas ở Gaza, ông Yehya Al-Sinwar cho biết: "Cứ cho là Israel đã thực sự phá hủy được 100km đường hầm của Hamas như tuyên bố, với toàn bộ mạng lưới đường hầm dài hơn 500km của chúng tôi ở Dải Gaza, con số đó cũng chỉ chiếm 20%".

Mạng lưới đường hầm là một trong những tuyến đường chính để Hamas vận chuyển vũ khí và quân binh do Israel đã toàn quyền kiểm soát đường hàng không và đường biển của Gaza, cũng như phần lớn biên giới của vùng đất này.

"Mạng nhện" khổng lồ

Tuy không có bằng chứng xác thực cho tuyên bố của lãnh đạo Hamas, song nhiều nhà phân tích cho rằng con số hàng trăm km là hợp lý.

Yocheved Lifshitz, một con tin 85 tuổi được lực lượng Hamas trả tự do, tiết lộ: "Nó trông như một mạng nhện với vô số các nhánh đường hầm. Chúng tôi đã đi bộ hàng km dưới lòng đất".

Ngày 26/10, một phát ngôn viên của quân đội Israel cho biết: "Tôi sẽ không nói chi tiết về độ dài của đường hầm nhưng đây thực sự là con số rất lớn, chúng được xây dựng dưới các trường học và khu dân cư".

Mạng lưới này được cho là bắt đầu xây dựng vào giữa những năm 1990, khi Israel trao cho Tổ chức Giải phóng Palestine của Yasser Arafat một số quyền tự trị ở Gaza. Chúng nhanh chóng khiến sức mạnh của lực lượng Hamas ở Dải Gaza tăng lên so với sự hiện diện của quân đội Israel ở Bờ Tây.

Ở thời kỳ đó, chưa có nhiều ghi chép về thông tin của các đường hầm quân sự được biết tới. Các đường hầm rộng khoảng 1m và sử dụng động cơ tời để vận chuyển hàng hóa trong các thùng rỗng.

Một người điều hành đường hầm Rafah, ông Abu Qusay cho biết cần từ 3-6 tháng để đào một đường hầm dài khoảng 800m. Tuy nhiên con số thu về cũng rất lớn khi mang lại lợi nhuận lên tới 100.000 USD mỗi ngày.

Mặt hàng có lợi nhuận cao nhất là đạn, được mua vào với giá 1 USD/viên ở Ai Cập và bán ra hơn 6 USD ở Dải Gaza. Ngoài ra, súng trường Kalashnikov chỉ có giá 800 USD ở Ai Cập nhưng giá bán ở khu vực Gaza sẽ tăng gấp đôi.

"Có hẳn một thành phố sâu 40-50m dưới lòng Gaza. Chúng chứa nhiều boongke, trụ sở, kho vũ khí và tất nhiên, chúng được kết nối với hơn 1.000 vị trí phóng rocket", nguồn tin tiết lộ thêm. Bên cạnh đó, đường hầm này còn có chức năng phòng thủ kiên cố.

Chiến tuyến dưới lòng đất

Giáo sư Joel Roskin, nhà địa chất từ Đại học Bar-Ilan của Israel, cho biết "rất khó để lập bản đồ mạng lưới đường hầm một cách chính xác từ bề mặt hoặc không gian". Điều này yêu cầu bổ sung nhiều thông tin được phân loại cao để thiết lập bản đồ 3D và hiển thị hình ảnh.

Các nguồn tin an ninh Israel cho biết các cuộc oanh tạc dữ dội từ trên không của Israel đã gây ra ít nhiều thiệt hại cho đường hầm. Tuy nhiên, Amir Avivi, một cựu thiếu tướng Israel, cho biết: "Mặc dù chúng tôi đã tấn công ồ ạt trong nhiều ngày nhưng khả năng chỉ huy và kiểm soát của lực lượng Hamas vẫn gần như nguyên vẹn, Hamas thậm chí có khả năng phát động các cuộc phản công".

Trong số các đơn vị tinh nhuệ được giao nhiệm vụ đột kích đường hầm Hamas có Yahalom, nhóm biệt kích chuyên nghiệp của Quân đoàn Kỹ thuật Chiến đấu của Israel với nhiệm vụ chuyên tìm kiếm, dọn sạch và phá hủy các đường hầm.

Đầu tuần này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đến thăm và động viên các chiến binh Yahalom: "Tôi và người dân Israel trông cậy vào các bạn".

Các nguồn tin của Israel cho biết rất nhiều thách thức đang chờ đợi lực lượng này. "Sẽ có rất nhiều bẫy bom. Họ đã trang bị thêm vũ khí nhiệt áp nguy hiểm  mà chưa được sử dụng trong cuộc chiến năm 2021. Tôi tin rằng họ đã mua được rất nhiều hệ thống vũ khí chống tăng để cải thiện năng lực tấn công", Amnon Sofrin, cựu thiếu tướng chỉ huy Quân đoàn Tình báo Chiến đấu, cho biết.

"Những gì Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) có thể sẽ phải đối mặt bên trong đường hầm là những kinh nghiệm chiến đấu lâu năm mà Hamas đã học được từ nhiều nhóm lực lượng Hồi giáo, bao gồm cả Tổ chức Hồi giáo tự xưng ISIS", nhiều chuyên gia nhận định.