Động thái của Syria sau khi Israel không kích gần dinh tổng thống

Quân đội Syria đã bắt đầu rút khỏi thành phố Sweida, nơi có đa số dân theo đạo Druze, vào ngày 16/7, sau cuộc không kích của Israel nhằm vào thủ đô Damascus và lời kêu gọi từ Mỹ yêu cầu rút lực lượng chính phủ khỏi khu vực.

Đạo Druze là một tôn giáo thiểu số khép kín, bắt nguồn từ Hồi giáo Ismaili vào thế kỷ 11 ở vùng Trung Đông.

Mỹ, đồng minh thân cận của Israel, cho biết một thỏa thuận đã được đạt được nhằm lập lại trật tự trong khu vực và kêu gọi “tất cả các bên thực hiện những cam kết đã đưa ra”.

Trước đó, chính phủ Syria cũng công bố một lệnh ngừng bắn mới tại Sweida nhằm chấm dứt các hoạt động quân sự tại đây, sau các cuộc giao tranh khiến hơn 300 người thiệt mạng kể từ ngày 13/7, theo một tổ chức giám sát chiến tranh.

Bộ Quốc phòng Syria tuyên bố quân đội “đã bắt đầu rút khỏi thành phố Sweida để thực hiện các điều khoản của thỏa thuận đã đạt được, sau khi hoàn tất chiến dịch truy quét các nhóm ngoài vòng pháp luật trong thành phố”.

Tuy nhiên, tuyên bố không đề cập đến việc rút lui của các lực lượng an ninh khác của chính phủ, những đơn vị đã được triển khai tới Sweida từ ngày 15/7 với mục đích giám sát lệnh ngừng bắn trước đó mà người Druze và người Bedouin bản địa đã đạt được sau nhiều cuộc giao tranh đẫm máu. 

Theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), giao tranh tại tỉnh Sweida đã khiến hơn 300 người thiệt mạng, bao gồm cả binh sĩ chính phủ, dân quân địa phương và dân thường.

Israel, quốc gia có cộng đồng Druze riêng, tuyên bố đang bảo vệ cộng đồng này, bằng các cuộc không kích gây áp lực lên Syria.

Sau khi cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ hồi tháng 12 năm ngoái, quân đội Israel đã kiểm soát vùng phi quân sự do Liên hợp quốc giám sát tại cao nguyên Golan ở biên giới với Syria. Israel cũng tiến hành hàng trăm cuộc không kích vào các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Syria.

Tuần này, Israel đã không kích tỉnh Sweida với lý do bảo vệ người Druze, và tiếp tục tiến hành một loạt đòn tấn công vào thủ đô Damascus trong ngày 16/7.

Hình ảnh từ AFP cho thấy một phần toà nhà trong khu phức hợp Bộ Quốc phòng Syria bị phá huỷ sau đòn không kích. Israel cũng cho biết đã tấn công một “mục tiêu quân sự” gần dinh tổng thống.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, cảnh báo Damascus phải “để yên cho người Druze tại Sweida”, nếu không sẽ phải hứng chịu các cuộc tấn công cho đến khi quân chính phủ rút khỏi khu vực.

Chính phủ Syria chỉ trích các vụ tấn công là hành động “leo thang nguy hiểm”, trong khi tổng tham mưu trưởng quân đội Israel tuyên bố lực lượng nước này đang “hành động với trách nhiệm, kiềm chế và thận trọng”.

Bộ Y tế Syria cho biết ít nhất 3 người thiệt mạng và 34 người bị thương trong các cuộc không kích tại Damascus.

Khi công bố lệnh ngừng bắn mới ngày 16/7, Bộ Nội vụ Syria tuyên bố sẽ “chấm dứt hoàn toàn và ngay lập tức mọi hoạt động quân sự”, đồng thời thành lập một ủy ban gồm đại diện chính phủ và các lãnh đạo tôn giáo Druze để giám sát thực thi lệnh này.

Tuy nhiên, theo AFP, vẫn có tiếng súng vang lên tại Sweida sau khi lệnh ngừng bắn được công bố.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 16/7 bày tỏ lo ngại về các cuộc không kích của Israel, nói rằng “chúng tôi muốn điều đó dừng lại”.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington cũng kêu gọi Syria “rút quân để tất cả các bên có thể giảm leo thang”.