Đảo quốc Thái Bình Dương mời Mỹ lập căn cứ quân sự

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper tuần trước đã có chuyến thăm tới Palau và cáo buộc Trung Quốc thực hiện “các hoạt động gây bất ổn” ở Thái Bình Dương.

Tổng thống Palau Tommy Remengesau sau đó cho biết ông đã nói với Bộ trưởng Esper rằng Palau hoan nghênh Mỹ mở căn cứ quân sự trên lãnh thổ Palau, nơi cách Philippines khoảng 1.500 km về phía đông.

"Đề xuất của Palau đối với quân đội Mỹ rất đơn giản, đó là xây dựng các căn cứ sử dụng chung, sau đó quân đội Mỹ có thể đến và sử dụng chúng thường xuyên", ông Remengesau viết trong thư gửi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Bức thư được văn phòng Tổng thống Palau công bố trong tuần này.

Tổng thống Palau cho biết đảo quốc 22.000 dân này sẵn sàng cung cấp các căn cứ đặt trên đất liền, các cảng và sân bay cho quân đội Mỹ.

Ông Remengesau cũng đề xuất lực lượng tuần duyên Mỹ hiện diện ở Palau để giúp nước này tuần tra khu bảo tồn biển rộng lớn vì việc kiểm soát khu vực này là vấn đề khó khăn với một quốc đảo nhỏ bé như Palau.

Mặc dù Palau là một quốc gia độc lập nhưng không có quân đội và Mỹ chịu trách nhiệm bảo vệ đảo quốc này theo Hiệp ước Liên kết Tự do (COFA). Theo COFA, quân đội Mỹ có quyền triển khai lực lượng ở Palau, nhưng Mỹ hiện không có lực lượng đồn trú thường trực tại đây.

"Chúng ta nên sử dụng các cơ chế của hiệp ước để thiết lập sự hiện diện thường xuyên của quân đội Mỹ ở Palau. Quân đội Mỹ có quyền thiết lập các cơ sở phòng vệ ở Cộng hoà Palau", Tổng thống Palau Remengesau cho biết thêm.

Ông Remengesau cho rằng các căn cứ quân sự ở Palau không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ của quân đội Mỹ mà còn mang lại lợi ích cho nền kinh tế địa phương, vốn đang gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 làm đình trệ ngành du lịch, trong khi đây là ngành công nghiệp chính của Palau.

Palau từng là nơi chứng kiến các trận chiến giữa quân đội Mỹ và Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ 2. Sau chiến tranh, Washington tập trung vào các căn cứ quân sự tại Philippines và đảo Guam.

Một cơ sở radar quân sự của Mỹ đã được lên kế hoạch xây dựng ở Palau, tuy nhiên kế hoạch này bị dừng lại do dịch Covid-19.

Ngoài mối quan hệ gần gũi với Mỹ, Palau còn là 1 trong 4 đồng minh ít ỏi còn lại của Đài Loan ở Thái Bình Dương. Trung Quốc vẫn đang tìm cách lôi kéo các quốc đảo Thái Bình Dương từ bỏ quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

Trung Quốc đã cấm khách du lịch nước này tới Palau hồi năm 2018, ảnh hưởng lớn tới nguồn thu từ du lịch của quốc đảo Thái Bình Dương. Động thái này nhằm trừng phạt Palau vì vẫn giữ quan hệ với Đài Loan, trong khi Bắc Kinh vẫn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời.

Trong chuyến thăm chưa đầy 3 giờ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới Palau tuần trước, Tổng thống Remengesau nói rằng Trung Quốc đang cung cấp các khoản vay lãi suất thấp để lôi kéo các quốc đảo ở Thái Bình Dương.

Tổng thống Remengesau cho biết Trung Quốc đã thực hiện “các động thái hung hăng” trong khu vực, nhưng ông hiểu vì sao Bắc Kinh vẫn lôi kéo được một số quốc đảo.

“Việc họ cho vay tiền và rót tiền vào nền kinh tế của nhiều quốc đảo Thái Bình Dương không còn là bí mật. Điều đó sẽ tác động đến cách mọi người nhìn nhận mối quan hệ với những người đã giúp đỡ họ”, Tổng thống Palau nói.