Đài Loan có động thái "chưa từng có tiền lệ" với Mỹ

Theo Hội đồng Các vấn đề Cựu chiến binh Đài Loan, thiếu tướng quân đội về hưu Ni Pang-chen và đại úy hải quân về hưu Cheng Kuo-Feng rời Đài Loan và tới Washington để nhận các nhiệm vụ chính thức vào chiều 3/1. Tuy nhiên do thủ tục giấy tờ bị chậm trễ, ông Cheng lên đường sang Mỹ vào buổi chiều 3/1, còn ông Ni sẽ tới sau.

Giới quan sát nhận định đây là động thái chưa từng có của Đài Loan, mở đường cho các cuộc trao đổi thường xuyên hơn giữa các quan chức quân đội Mỹ và Đài Loan, bao gồm cả các quan chức đang tại nhiệm và đã nghỉ hưu, đồng thời tăng cường hợp tác song phương, bất chấp sự phản đối từ Bắc Kinh.

Theo kế hoạch, ông Ni sẽ phụ trách các hoạt động của Hội đồng Các vấn đề Cựu chiến binh Đài Loan tại Mỹ, trong khi ông Cheng sẽ là cấp phó của ông Ni. Văn phòng của hai quan chức này dự kiến sẽ được thiết lập ngay tại Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc - cơ quan đại diện chính thức của Đài Loan ở Washington.

Ông Ni thông thạo cả tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, từng đóng quân ở Guatemala và Los Angeles trước đây. Ông Ni có kinh nghiệm nghiên cứu tình báo, trong khi ông Cheng cũng đã từng đảm nhận các nhiệm vụ ở nước ngoài.

Chủ tịch Hội đồng Feng Shih-kuan hồi tháng 12 nói rằng, hai cựu quân nhân sẽ giúp thúc đẩy các hoạt động trao đổi song phương nhiều hơn, đồng thời xây dựng các mối quan hệ chính thức với Bộ Cựu chiến binh Mỹ, tổ chức lâu đời nhất và lớn nhất của Mỹ.

Ông Feng tiết lộ rằng Sandra Oudkirk, quan chức đại diện của Đài Loan tại Mỹ, đã đến thăm Hội đồng vào tháng 10 và gặp cả ông Ni và ông Cheng, nhưng không tiết lộ nội dung thảo luận trong cuộc gặp.

Chao Tien-lin, một nghị sĩ thuộc đảng Dân chủ Tiến bộ cầm quyền ở Đài Loan và là thành viên của ủy ban đối ngoại và phòng vệ, cho biết việc bổ nhiệm hai cựu quân nhân của Đài Loan rõ ràng đã được sự đồng ý từ phía Mỹ.

"Cả hai có thể thúc đẩy trao đổi Mỹ - Đài Loan dễ dàng hơn các đặc phái viên của chúng ta tại Mỹ trên danh nghĩa sĩ quan đã nghỉ hưu", ông Chao cho biết.

Shu Hsiao-huang, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh, một tổ chức tư vấn của chính quyền Đài Bắc, cho biết mối quan hệ Mỹ - Đài Loan ngày càng mở rộng đã mở đường cho các hoạt động trao đổi quân sự tích cực hơn và tương tác giữa Hội đồng Các vấn đề Cựu chiến binh Đài Loan với Mỹ, và Bộ Cựu chiến binh Mỹ cũng sẽ tăng cường các hoạt động trao đổi như vậy.

Trong một báo cáo được công bố tuần trước, Mỹ dự tính mời Đài Loan tham gia cuộc tập trận quân sự Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) do Mỹ dẫn đầu vào mùa hè năm nay với tư cách quan sát viên. Tuy nhiên, Đài Loan được cho là sẽ không cử lực lượng tham gia tập trận vì Mỹ đã chính thức thừa nhận nguyên tắc Một Trung Quốc.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sáp nhập bằng mọi cách, kể cả sử dụng vũ lực. Bắc Kinh cũng phản đối bất kỳ liên hệ quân sự nào giữa Mỹ và Đài Loan, yêu cầu Washington tôn trọng nguyên tắc Một Trung Quốc.