Báo Hàn Quốc: Không bảo vệ được cô dâu ngoại quốc là nỗi hổ thẹn quốc gia

Trong những ngày vừa qua, đoạn video ghi lại cảnh một người đàn ông Hàn Quốc đánh đập dã man người vợ Việt Nam trước mặt con trai 2 tuổi đã làm dấy lên làn sóng giận dữ trong dư luận. Theo báo Korea Times (Hàn Quốc), vụ việc này đã gióng lên hồi chuông báo động về tình trạng bạo lực trong những gia đình có thành viên là người nước ngoài.

Hình ảnh từ đoạn video gây sốc cho thấy người chồng liên tục đấm đá người vợ trong suốt 3 giờ đồng hồ vào ngày 4/7 tại nhà riêng của họ ở Yeongam, tỉnh Nam Jolla, Hàn Quốc. Người đàn ông 36 tuổi đã có những hành vi bạo lực tàn nhẫn đối với người phụ nữ 30 tuổi chỉ vì cô ấy không thể nói trôi chảy tiếng Hàn Quốc. Vụ việc bị phanh phui sau khi một người bạn của nạn nhân trình báo với cảnh sát và đoạn video bạo hành được tung lên mạng.

Bạo lực gia đình, đặc biệt đối với những người phụ nữ nước ngoài chuyển tới Hàn Quốc sinh sống sau khi kết hôn với nam giới nước này, đã trở thành vấn nạn xã hội nghiêm trọng cần được giải quyết càng sớm càng tốt. Một báo cáo do Ủy ban Nhân quyền Quốc gia Hàn Quốc công bố năm 2018 cho thấy, cứ 10 cô dâu nước ngoài lấy chồng Hàn Quốc thì có 4 người trở thành nạn nhân của các vụ bạo lực gia đình, trong đó phần lớn là do người chồng. Đã có tới 19 cô dâu ngoại quốc bị giết hại trong 10 năm qua tại Hàn Quốc.

Số phụ nữ ngoại quốc kết hôn với đàn ông Hàn Quốc vẫn gia tăng đều đặn, chiếm từ 7-11% trong tổng số vụ kết hôn mỗi năm. Họ chủ yếu là các cô dâu từ Việt Nam, Campuchia, Uzberkistan và một số nước Đông Nam Á.

“Sẽ là nỗi hổ thẹn quốc gia nếu các cô dâu ngoại quốc không được bảo vệ đúng đắn như những người nhập cư hợp pháp. Trong một xã hội với ngày càng nhiều các gia đình đa sắc tộc, các cô dâu ngoại quốc không có ai để nương tựa ngoài chồng và gia đình nhà chồng”, Korea Times bình luận.

Hiện có khoảng 2,3 triệu người nước ngoài định cư tại Hàn Quốc. Qua từng năm, Hàn Quốc ngày càng cần thêm các lao động nước ngoài do tỷ lệ sinh đang ở mức thấp nhất thế giới và dân số ngày càng già hóa. Số lượng các cô dâu ngoại quốc kết hôn với nam giới Hàn Quốc dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên.

“Chúng ta cần có trách nhiệm bảo vệ và đối xử tốt với các cô dâu ngoại quốc, giống như các thành viên trong xã hội của chúng ta. Không thể tha thứ cho hành vi bạo lực trong những gia đình đa sắc tộc”, Korea Times nhấn mạnh.

Lỗ hổng của hệ thống nhập cư

Theo truyền thông Hàn Quốc, vụ việc xảy ra với cô dâu Việt Nam gần đây và những vụ việc tương tự trước đó đã cho thấy, hệ thống nhập cư của Hàn Quốc vẫn tồn tại những lỗ hổng khiến phụ nữ nước ngoài dễ trở thành nạn nhân của các vụ bạo hành gia đình khi kết hôn với đàn ông Hàn Quốc.

Bộ luật ban đầu được áp dụng để yêu cầu những người chồng Hàn Quốc phải trở thành người bảo lãnh cho vợ về thị thực và tình trạng nhập cư nếu vợ họ là người nước ngoài. Bộ luật cũng quy định vai trò của người chồng trong việc xin gia hạn thị thực hay xin định cư lâu dài của người vợ tại Hàn Quốc.

Những quy định trên đồng nghĩa với việc các cô dâu ngoại quốc phải phụ thuộc vào chồng nếu muốn định cư tại Hàn Quốc. Bộ luật này đã bị xóa bỏ vào tháng 12/2011 nhằm bảo vệ tốt hơn quyền con người của các cô dâu nước ngoài.

Mặc dù vậy, các nhóm dân sự vẫn cho rằng, nếu không có sự giúp đỡ của người chồng, các thủ tục pháp lý hiện hành vẫn gây khó khăn cho các cô dâu ngoại quốc trong việc xin định cư dài hạn hoặc xin cấp quốc tịch Hàn Quốc.

“Những người nước ngoài cần trải qua một cuộc phỏng vấn sau khi nộp hồ sơ xin cấp quốc tịch Hàn Quốc. Mãi cho tới năm ngoái, các nhà chức trách về nhập cư vẫn chưa mở ra cơ hội phỏng vấn cho các cô dâu nước ngoài nếu người chồng Hàn Quốc của họ không đi cùng”, Kang Hye-sook, một đại diện của Trung tâm Nhân quyền Phụ nữ Nhập cư Hàn Quốc, cho biết.

Quy định trên cùng nhiều quy trình pháp lý nhập nhằng và phức tạp khác đã trao cho đàn ông Hàn Quốc quyền kiểm soát số mệnh của các cô dâu ngoại quốc nếu họ muốn ở lại nước này. Các cô dâu ngoại quốc gần như không thể một mình làm các thủ tục pháp lý về thị thực hay định cư khi ngoại ngữ của họ chưa đủ tốt và không có ai bên cạnh, ngoài chồng, có thể giúp đỡ họ. Đây là những lý do khiến nhiều cô dâu ngoại quốc chấp nhận bị bạo hành và lạm dụng mà không trình báo cho các cơ quan hành pháp Hàn Quốc.

Các cô dâu ngoại quốc vẫn có quyền hợp pháp để ở lại Hàn Quốc mà không cần nhờ tới sự trợ giúp của chồng nếu anh ta chết hoặc bỏ rơi họ. Khi các cô dâu ngoại quốc ly hôn chồng Hàn Quốc, họ phải đấu tranh trước tòa để chứng minh rằng lý do ly hôn là do lỗi của người chồng.

Theo Bộ Tư pháp Hàn Quốc, có 132.391 phụ nữ nước ngoài đăng ký là cô dâu ngoại quốc tính đến tháng 12 năm ngoái. Một cuộc khảo sát do Ủy ban Nhân quyền Quốc gia Hàn Quốc thực hiện năm 2017 cho thấy trong số 920 trường hợp cô dâu ngoại quốc được hỏi, có tới 42,1% từng bị bạo hành gia đình. 38% bị bạo hành về thể xác và gần 20% cho biết họ bị đe dọa bằng vũ khí.

Trong số các trường hợp trên, 31,7% nói rằng họ không tìm kiếm sự giúp đỡ. 25% tiết lộ họ không muốn người khác biết chuyện họ bị bạo hành. 20,7% chia sẻ rằng không biết nhờ cậy giúp đỡ ở đâu, trong khi 20,7% khác cho biết họ nghĩ rằng những người khác cũng không thể giúp họ giải quyết vấn đề.

Theo cuộc nghiên cứu năm 2015 của Bộ Bình đẳng giới và Gia đình Hàn Quốc, 6,4% số vụ cô dâu ngoại quốc ly hôn chồng bắt nguồn từ lý do bạo hành gia đình hoặc bị đối xử tệ bạc.

“Văn hóa phân biệt giới tính trong gia đình và hệ thống quản lý nhập cư kém là lý do khiến các cô dâu ngoại quốc có xu hướng bị bạo hành tại Hàn Quốc”, Kang Hye-sook nhận định.

Thành Đạt

Tổng hợp