Anh bắt siêu tàu chở dầu Iran theo yêu cầu của Mỹ, Tehran nổi giận

Tehran đã triệu tập Đại sứ Anh Nicolas Hopton sau khi tàu chở dầu từ Iran tới Syria bị thủy quân lục chiến Anh và lực lượng hành pháp Gibraltar (lãnh thổ hải ngoại thuộc Anh) bắt giữ hôm 4/7 ngoài khơi Gibraltar với cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt EU.

MT Grace 1 là tàu chở dầu với trọng tải 300.000 tấn hiện mang cờ Panama và thuộc quyền sở hữu của một công ty có trụ sở tại Singapore. Theo RT, tàu này được mệnh danh là “siêu tàu dầu” vì kích cỡ lớn. Phía Anh và Gibraltar nói rằng MT Grace 1 đã chở dầu của Iran dự định sẽ tới nhà máy lọc dầu Banyas ở Syria, thực thể nằm trong danh sách “đen” bị trừng phạt của EU.

Thủ tướng Anh Theresa May đã ủng hộ động thái bắt giữ. Văn phòng của bà phát đi tuyên bố rằng Gibraltar đã gửi đi “thông điệp rõ ràng” rằng Anh sẽ không bỏ qua bất cứ hành động vi phạm lệnh trừng phạt nào.

Ngoại trưởng Tây Ban Nha Josep Borrell cho biết Anh đã bắt tàu chở dầu nói trên theo yêu cầu từ Mỹ. Mandrid cũng tuyên bố họ có chủ quyền ở một phần vùng biển Gibraltar và vì vụ việc có thể xảy ra ở khu vực này nên họ cũng sẽ tiến hành điều tra.

Theo hãng tin IRNA, Bộ Ngoại giao Iran đã triệu tập Đại sứ Anh ở Tehran nhằm phản đối “hành vi bắt giữ trái phép tàu Iran”. Tehran cáo buộc hành động bắt tàu của Anh là “phá hoại” và có thể làm gia tăng căng thẳng ở khu vực vùng Vịnh. Phía Iran cũng tuyên bố rằng số dầu này dự kiến sẽ đến cảng Basra của Iraq, không phải tới Syria như Anh tuyên bố.

Theo Reuters, tàu MT Grace 1 dường như từng được dùng để chuyển dầu thô từ Iran tới Singapore và Trung Quốc trong bối cảnh Mỹ áp lệnh trừng phạt đơn phương lên Iran.  

Động thái của Anh diễn ra giữa bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Iran chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Kể từ sau khi đưa Mỹ rút khỏi thỏa thuân hạt nhân với Iran, chính quyền Tổng thống Trump liên tiếp áp lệnh trừng phạt chống lại ngành xuất khẩu dầu mỏ chủ lực và nền kinh tế Iran nhằm gây áp lực tối đa buộc Tehran phải ngồi vào bàn đàm phán.

Đức Hoàng

Theo RT, Sputnik