Trong ngôi nhà xập xệ bên lề đường của thôn Nà Thúm, xã Trương Lương (Hòa An, Cao Bằng) có 2 vợ chồng già yếu, bệnh tật, khổ không ai bằng. Họ chấp nhận, sống trong căn nhà này tới lúc sập thì thôi.
Con đường nhỏ dẫn vào thôn Nà Thúm, xã Trương Lương (huyện Hòa An, Cao Bằng) gập ghềnh, khó đi. Ngay bên lề đường, một ngôi nhà phên tre cũ kỹ, xập xệ, xuống cấp nằm chơ vơ, trơ trọi.
Trong ngôi nhà ấy, có 2 người già khốn khó là vợ chồng ông Lăng Văn Tọng (65 tuổi) và bà Nông Thị Thái (64 tuổi). Người dân ở đây đều nói, vợ chồng này khổ nhất ở đây, khổ không ai bằng.
Thời gian này, người dân trong thôn thi công, cải tạo, tôn cao mặt đường, khiến cho nền nhà của gia đình này vốn đã thấp, nay lại càng thấp hơn đến mấy chục phân.
Bà Nông Thị Thái kể, căn nhà được làm hơn 10 năm trước. Lúc đó, vợ chồng còn khỏe, cứ nhặt nhạnh từng chút, vào rừng lấy gỗ, lấy tre về nhờ bà con dựng giúp.
"Bây giờ không còn sức nữa, tôi cứ ốm đau suốt, ông nhà tôi cũng không được tỉnh táo, mắt lại hỏng, làm gì cũng khó. Chấp nhận sống trong căn nhà này tới lúc sập thì thôi", bà Thái cười gượng.
Người phụ nữ khốn khổ cho biết thêm: Những ngày trời mưa, bùn đất theo dòng nước tràn vào nhà, nước hắt xuyên qua những phên tre, nứa ọp ẹp. Có lần, gió cuốn bay mấy tấm tôn xi măng, vợ chồng lại cặm cụi nhặt về nhờ người lợp lại, không có tiền mua mới.
Trong căn nhà dột nát không có vật dụng gì đáng giá ngoài chiếc giường gỗ. Trên nền đất gồ ghề, ẩm thấp còn dấu những vệt nước vương lại sau mưa, bởi mái nhà thủng lỗ chỗ.
Mỗi ngày, ông bà đều tự chắp vá xung quanh căn nhà để dẫu mưa gió hay nắng gắt vẫn có chỗ ngả lưng. Bà Thanh nói, nhiều lúc mưa gió, lấy cả manh chiếu cũ, thêm chiếc màn rách, che chắn mà không ngăn được nước vào nhà.
Trong lúc bà Thái nói chuyện, ông Tọng ngồi cạnh thơ thẩn, không nói gì. Theo như bà Thái chia sẻ, chồng bà vốn không được tỉnh táo từ bé, lại hỏng một bên mắt nên cũng không được hoạt bát.
Ngồi trên giường, bà Thái chỉ vào góc phòng nơi có mấy bao gạo, cho hay, "gia đình ăn dè cả năm". Ngạc nhiên hơn khi bà lão cho biết, 2 vợ chồng già thường có gì ăn nấy, nhiều bữa ăn cơm với muối trắng.
Khi được hỏi về kế hoạch xây, sửa lại ngôi nhà, bà Thái ngậm ngùi nói: "Muối còn chưa đủ ăn nói gì xây nhà. Trong nhà cái gì cũng không có, nghèo xơ nghèo xác, áo còn không có mà mặc".
Ở tuổi U70, hai vợ chồng họ không còn sức lao động, chủ yếu ở nhà. Người con trai là lao động chính, nhưng công việc tự do, ai thuê gì làm nấy nên thu nhập bấp bênh, lâu lâu anh mới về nhà.
Thương cảnh ngộ đôi vợ chồng già, bà con trong thôn thỉnh thoảng thuê ông bà phụ giúp những việc lặt vặt nên thu nhập cũng chẳng đáng là bao.
Hiện tại, ông Tọng, bà Thái có 7 sào ruộng trồng cây thuốc lá, nhưng tuổi cao, sức yếu nên làm chẳng được bao nhiêu. Bà Thái than thở, năm nay lại mất mùa, không thu hoạch được 20 bao cây thuốc lá như những năm trước, thế là không đủ ăn.
Ông Lục Văn Bế, trưởng thôn Nà Thúm cho biết, gia đình ông Lăng Văn Tọng thuộc hộ nghèo trên địa bàn. Vợ chồng ông không còn sức lao động, con trai là lao động chính song làm cật lực cũng không dư đồng nào.
"Thông qua báo Dân trí, chúng tôi mong bạn đọc, các nhà hảo tâm hỗ trợ vợ chồng ông Tọng thực hiện tâm nguyện cuối đời là có căn nhà kiên cố trước khi nhắm mắt xuôi tay", ông Bế nói.