Quyết tâm vượt lên số phận, nữ sinh người Dao bị khuyết tật tay đem theo giấy báo trúng tuyển Học viện Dân tộc và 500.000 đồng vượt hơn 300 km từ quê nhà Hoàng Su Phì, Hà Giang về Hà Nội.
Một ngày Thu Hà Nội, tôi đã gặp nữ sinh 18 tuổi đầy nghị lực ấy (em Đặng Thị Phương SN 2006, trú tại Thông Nguyên, Hoàng Su Phì, Hà Giang) khi em rụt rè xuất hiện ở tòa soạn báo Dân trí.
Trong bộ đồng phục phổ thông, một bên ống tay áo trắng buông thõng, tay còn lại Phương run run đặt lá thư xin trợ giúp lên bàn, giọng cô bé lí nhí:
"Cháu đã suy nghĩ rất nhiều khi viết thư cầu cứu báo Dân trí và các nhà hảo tâm. Cháu muốn vượt lên số phận không may của mình, nhưng giờ không biết bấu víu vào đâu. Cháu mong cô, bác giúp đỡ!...", đôi mắt cô bé đỏ hoe, ngấn nước.
Phương kể, em bị khiếm khuyết tay trái bẩm sinh (không có tay trái), lại thường xuyên ốm đau. Năm em lên 8 tuổi, cũng bởi cuộc sống quá khó khăn nên bố mẹ ly hôn, Phương ở với mẹ.
Sống ở vùng sâu vùng xa, khó khăn bậc nhất của tỉnh Hà Giang nên cuộc sống của gia đình Phương gặp muôn vàn khó khăn. Bữa ăn thường ngày của gia đình em chỉ là mèn mén hay cơm độn ngô, sắn khi giáp hạt.
Vượt lên cuộc sống cực nhọc, nhưng cô bé khuyết tật quyết tâm tìm kiếm con chữ. "Ở quê, những đứa trẻ như em thường sẽ không được đi học. Nhưng được nhà trường và chính quyền địa phương động viên, giúp đỡ nên em đã được đến trường… ", Phương nói.
Nhà nghèo, nên ngoài những lúc lên lớp, dù sức yếu lại khuyết tật tay, nhưng Phương vẫn lên rừng hái củi, bẻ măng…, để giúp mẹ trang trải cuộc sống và có tiền mua sách vở.
Mong muốn có người đàn ông để gánh vác việc lớn trong nhà, người mẹ của Phương đi bước nữa với một người đàn ông ở bản bên. Phương kể bố dượng rất thương mẹ con Phương. Ông chăm chỉ làm lụng, "đầu tắt mặt tối" trên nương, hay hễ có ai gọi làm thuê việc gì, ông cũng không nề hà.
Trong một lần đi phụ hồ, bố dượng của Phương không may bị ngã dẫn đến chấn thương nặng. Sau hơn 1 năm chạy chữa tích cực, người cha dượng của Phương giữ lại được tính mạng nhưng gần như không còn khả năng lao động, đồng thời để lại khoản nợ hàng trăm triệu đồng trên vai người vợ.
Phương thổn thức: "Dượng bị ngã khi em đang học lớp 11. Lúc đấy nhà bĩ cực quá, em xin nghỉ học để chăm sóc dượng nhưng mẹ không cho. Sau đó mẹ phải xuống Bắc Giang xin làm công nhân, để tiện chăm sóc mẹ đưa dượng cùng đi".
Nữ sinh nghèo kể tiếp, vượt lên nghịch cảnh cô bé cố gắng theo học hết bậc học phổ thông. Kỳ thi vừa rồi Phương đậu vào Học viện Dân tộc ngành Kinh tế giáo dục vùng dân tộc thiểu số với số điểm 19,5 khối C00.
Vừa học và chăm chỉ làm việc nhà, Phương nuôi một con lợn nái với 5 con lợn con. Dự tính khi xuống Hà Nội nhập học em sẽ bán vài con để làm lộ phí và trang trải việc học hành. Nhưng, bệnh tình của dượng trở nặng, nên Phương đã phải rao bán cả đàn để dượng nhập viện điều trị.
Ngày Phương nhập học đã tới, trong nhà không có lấy một đồng, người mẹ nghèo bòn mót mọi thứ trong nhà từ bao lúa giống…, đến con gà mái đang ấp trứng được 500.000 đồng để Phương về Hà Nội.
Số tiền ít ỏi mang theo khi xuống Hà Nội đã hết nhẵn, trong người không có một đồng, nhưng cô sơn nữ quyết tâm vượt lên số phận, hiện thực hóa "giấc mơ giảng đường". Mấy ngày trôi qua, đôi chân cô gái khuyết tật đi khắp phố phường Hà Nội tìm kiếm việc.
"Có lẽ mọi người e ngại em là người khuyết tật, không đủ sức khỏe, nên em xin việc nhiều nơi mà không đâu nhận… ", Phương buồn bã.
Liên lạc về địa phương nơi nữ sinh Đặng Thị Phương sinh sống, ông Phàn Chàn Quảng, trưởng thôn Tân Hạ, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang cho biết:
"Gia đình cháu Phương là hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở địa phương chúng tôi. Cháu sinh ra không có tay trái nhưng luôn nỗ lực vươn lên học tập, cháu rất chịu thương chịu khó, ai cũng quý mến.
Bố dượng cháu năm ngoái không may gặp tai nạn lao động nghiêm trọng phải chạy chữa tốn kém. Cả gia đình vẫn ở trong căn nhà làm bằng tre nứa đã cũ nát.
Biết tin cháu Phương được về Hà Nội học chúng tôi rất mừng, nhưng cũng rất lo cho cháu. 4 năm học ở Hà Nội tốn kém, thực sự quá sức của gia đình cháu.
Được biết báo Dân trí có chương trình Nhân ái giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi tha thiết mong quý báo cùng các nhà hảo tâm giúp đỡ Phương, để cháu đạt được ước mơ thoát nghèo, trở thành người có ích cho xã hội".