Xây dựng danh mục thuốc BHYT chi trả dựa trên bằng chứng

Chia sẻ tại hội thảo Cơ chế chia sẻ thông tin, dữ liệu trong thực hiện các nghiên cứu đánh giá công nghệ y tế diễn ra vào ngày 20/6 tại Hà Nội, ThS.BS Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm Y tế (Bộ Y tế), cho biết, thông tin dữ liệu nói chung là nguồn tài nguyên rất quan trọng, quý báu, có giá trị thực tiễn cao với hoạt động nghiên cứu khoa học, tổ chức thực thi trong thực tế. 

"Nó sẽ quyết định chất lượng, sự thành công, tính khả thi của nhiều hoạt động. Trong lĩnh vực xây dựng chính sách pháp luật, nó càng quan trọng. Trong lĩnh vực y tế, nguồn tài nguyên này hết sức quan trọng trong việc xây dựng hoạch định chính sách, để có nhiều chính sách tốt, khả thi đi vào cuộc sống, đem lại lợi ích cho người dân, hoạt động của cơ quan y tế", bà Trang phân tích. 

Theo bà, đánh giá công nghệ y tế góp phần nâng cao chất lượng, tạo lập can thiệp y tế có chi phí hiệu quả. Trong lĩnh vực y tế có nhiều hoạt động như xây dựng hướng dẫn chẩn đoán điều trị, danh mục thuốc thiết yếu, danh mục thuốc được Bảo hiểm y tế (BHYT) chi trả, vật tư y tế… 

"Để xây dựng các danh mục này khả thi, hiệu quả, chi phí thấp mà chất lượng vẫn đảm bảo chúng ta cần thu thập dữ liệu thông tin, đánh giá công nghệ y tế để biết được nên đưa danh mục kỹ thuật nào, thuốc nào, ở giai đoạn, phạm vi chi trả như thế nào, chi trả ở tuyến nào… Hiện nay thuốc được ứng dụng đánh giá công nghệ y tế sớm nhất, đầy đủ nhất", bà Trang nói. 

Chẳng hạn muốn đưa thuốc tâm thần về quản lý tại trạm y tế xã thì cần phải thu thập thông tin, đánh giá công nghệ y tế để biết số lượng bác sĩ ở tuyến xã, có bao nhiêu bác sĩ ở tuyến này được học về tâm thần… 

Bộ Y tế mới đây ban hành tài liệu hướng dẫn đánh giá kinh tế dược. Hướng dẫn nhằm từng bước chuẩn hóa và nâng cao chất lượng báo cáo trong quá trình đề xuất, xây dựng, cập nhật Danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT.

Trong đó, có các nội dung liên quan đánh giá kinh tế y tế (thông tin thuốc được đánh giá, thuốc/công nghệ so sánh (nếu có), báo cáo tác động ngân sách lên quỹ BHYT, lên người bệnh (chi phí đồng chi trả)…

Trong cơ cấu chi của quỹ BHYT, tỷ lệ chi cho tiền thuốc đã giảm qua các năm nhưng vẫn chiếm cao nhất hơn 33%. Vì thế, vấn đề kiểm soát chi tiêu đặc biệt là thuốc rất quan trọng để đảm bảo cân đối quỹ.

Ở nhiều quốc gia trên thế giới, đánh giá công nghệ y tế đã và đang được coi là công cụ quan trọng đối với quá trình thiết lập ưu tiên và hoạch định chính sách y tế, đặc biệt trong việc xây dựng các gói quyền lợi BHYT.

Ở Việt Nam, nguồn lực dành cho y tế còn hạn chế, trong khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao. Điều này, đòi hỏi quỹ BHYT cần phải bao phủ nhiều dịch vụ y tế một cách hiệu quả hơn.

Đánh giá công nghệ y tế đã trở thành công cụ cần thiết được phát triển và ứng dụng trong quá trình hoạch định chính sách y tế, chính sách BHYT. Trong đó, một trong những nội dung cần tập trung là ứng dụng công nghệ y tế trong xây dựng gói quyền lợi BHYT tại Việt Nam.