Thế nào là men gan cao và cách điều trị

Minh Sơn

(Dân trí) - Men gan cao là tình trạng khá thường gặp ở những người có bệnh lý về gan.

Đây là tình trạng cảnh báo về sức khỏe của lá gan, cho thấy cơ quan này đang có dấu hiệu bị tổn thương. Chỉ số men gan càng cao thì mức độ bệnh lý càng nghiêm trọng.

1. Men gan cao là gì?

Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể. Tất cả mọi thứ được dung nạp vào đều phải qua cơ quan này để lọc và đào thải. Từ đó có thể thấy gan có vai trò hết sức quan trọng đối với sức khỏe của cơ thể.

Thế nào là men gan cao?

Đây là tình trạng nồng độ men gan vượt cao hơn mức cho phép. Men gan được tạo thành do các enzyme xúc tác trong gan như ALT, AST, GGT, ALP giải phóng ra hòa vào máu và tạo nên nồng độ men gan nhất định. Nồng độ men gan là dấu hiệu cơ bản nhất cho thấy sức khỏe của gan. Điển hình là tình trạng cảnh báo men gan hình thành cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương vì một lý do nào đó.

Thế nào là men gan cao và cách điều trị - 1

Men gan cao cảnh báo tình trạng bất thường về sức khỏe.

Làm sao để biết men gan cao?

Giải pháp duy nhất để xác định tình trạng men gan là làm xét nghiệm máu. Chỉ số tăng hay bình thường đều cho thấy từ các kết quả xét nghiệm máu bất kỳ. Do vậy, nếu có dấu hiệu nào bất thường về sức khỏe, các bạn nên làm xét nghiệm test chức năng gan để biết được tình trạng sức khỏe chung của lá gan.

Cách xác định chỉ số men gan cao

Xét nghiệm máu thường dựa vào kết quả chỉ số ALT, AST để xác định tình trạng tăng men gan và mức độ men gan cao hay thấp:

- Chỉ số ALT <= 37 và chỉ số AST <=40 (U/L): chỉ số men gan bình thường.

- Chỉ số <80: cảnh báo men gan tăng ở mức độ nhẹ, dấu hiệu cho thấy gan có thể bị tổn thương do gan nhiễm mỡ hoặc do virus, hoặc do chế độ sinh hoạt không lành mạnh,...

- Chỉ số từ 80 đến dưới 150: dấu hiệu cảnh báo chức năng gan suy giảm ở mức độ cảnh báo, có nguy cơ dẫn đến những biến chứng có hại cho gan.

- Chỉ số men gan trên 150 hoặc từ 200 trở lên: cảnh báo nghiêm trọng về sức khỏe của gan. Đây có thể là dấu hiệu gan đang bị phá hủy các tế bào ở mức độ nặng.

Thế nào là men gan cao và cách điều trị - 2

Xét nghiệm máu được bác sĩ chỉ định khi muốn kiểm tra chỉ số men gan.

2. Nguyên nhân và biểu hiện khi men gan tăng cao

Men gan tăng dù ở mức độ nào cũng đều có nguyên nhân và ít nhiều biểu hiện mà người bệnh có thể nhận biết được:

Biểu hiện khi men gan tăng

Khi men gan tăng lên từ gấp 3 lần trở lên là người bệnh sẽ có những biểu hiện khác thường về sức khỏe:

- Nổi mụn ngứa: khi chức năng gan suy giảm khiến cho việc đào thải độc tố trong cơ thể không tốt, không thải được ra bên ngoài nên tích tụ trong da, gây ngứa da.

- Mệt mỏi, mất ngủ, chán ăn: gan hoạt động không tốt khiến cho thần kinh cũng ảnh hưởng, biểu hiện là mất ngủ, mệt mỏi, chán ăn, sợ đồ dầu mỡ.

- Vàng da, vàng mắt: vàng mắt là biểu hiện khi men gan tăng lên quá cao. Do gan không chuyển hóa và đào thải được sắc tố mật bilirubin, tế bào gan chết và hòa vào trong máu khiến da vàng và vàng cả mắt.

- Biểu hiện khác: biểu hiện phổ biến nhất là hiện tượng phân màu nhạt, nước tiểu đậm, tích nước phù nề ở mắt cá chân. Khi có dấu hiệu này có nghĩa là tình trạng tăng men gan đã ở mức độ nặng.

Nguyên nhân gây men gan cao

- Uống nhiều rượu bia: rượu bia, đồ uống có cồn là yếu tố gây hại nhiều nhất cho gan, làm ảnh hưởng đến chức năng gan.

- Lạm dụng thuốc: sử dụng các loại thuốc quá liều, đặc biệt là thuốc kháng viêm, thuốc hạ sốt, giảm đau,... Lạm dụng thuốc quá nhiều, khiến gan quá tải và không chuyển hóa hết trong gan, gây tổn thương gan.

- Viêm gan: những người bị viêm gan A, B, C thường dễ bị tăng men gan do virus hoạt động, phá hủy tế bào gan. Những bệnh nhân viêm tụy, tiểu đường, suy tim, sốt rét,... cũng có thể gây tăng men gan hoạt động của gan bị hạn chế, ảnh hưởng chức năng gan.

- Chế độ ăn uống không lành mạnh: chế độ ăn uống quá nhiều dinh dưỡng hoặc nhiều hóa chất độc hại cũng có thể làm cho men gan tăng cao.

Thế nào là men gan cao và cách điều trị - 3

Béo phì là một trong những nguyên nhân tăng men gan.

3. Điều trị tăng men gan như thế nào?

Chỉ số men gan cao có thể gây nên những hậu quả khôn lường nếu không điều trị hạ men gan kịp thời. Tuy nhiên, cần lưu ý, men gan cao chỉ là triệu chứng của bệnh. Muốn điều trị dứt điểm để bảo vệ gan thì cần tìm đúng nguyên nhân và điều trị căn nguyên của bệnh:

Điều trị men gan tăng theo nguyên nhân

Qua việc xét nghiệm máu và khám chuyên khoa, các bác sĩ sẽ xác định được đúng nguyên nhân gây tăng men gan. Từ đó có hướng điều trị đúng:

- Tăng men gan do thuốc: cần dừng ngay thuốc đang sử dụng và điều trị hạ men gan.

- Tăng men gan do virus: với các bệnh nhân viêm gan thì cần xác định được loại virus, định lượng virus và sử dụng thuốc kháng hoặc diệt virus, làm ức chế hoạt động của chúng. Đồng thời điều trị hạ men gan để bảo vệ chức năng gan.

- Tăng men gan do chế độ sinh hoạt: với những người gan nhiễm mỡ, do béo phì, hoặc sử dụng nhiều rượu bia thì cần phải dừng ngay các tác gây bệnh và thay đổi chế độ sinh hoạt hợp lý.

Thế nào là men gan cao và cách điều trị - 4

Chế độ ăn uống lành mạnh giúp phòng tránh tăng men gan.

Chế độ sinh hoạt cho người tăng men gan

Ăn uống lành mạnh: tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, vitamin như: rau xanh, hoa quả, nước ép trái cây, ngũ cốc, cá hồi, các loại đậu đỗ,... Tránh tối đa các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ khó tiêu, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn cay nóng, rượu bia, thuốc lá,... Uống thật nhiều nước mỗi ngày để đào thải độc tố trong cơ thể.

Thời gian biểu hợp lý: sắp xếp thời gian biểu hợp lý để vừa làm việc vừa nghỉ ngơi, tránh căng thẳng stress.

Rèn luyện thể lực: tăng cường thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe, rèn luyện thể lực, hỗ trợ đào thải độc tố trong cơ thể qua đường bài tiết mồ hôi, giảm áp lực cho gan.

Tóm lại, men gan cao là một biểu hiện rõ ràng cho thấy chức năng gan đang có vấn đề. Chỉ số men gan cảnh báo về tình trạng sức khỏe cũng như những căn bệnh tiềm tàng đang tiến triển và làm hại đến các tế bào gan. Men gan cao phát hiện càng sớm thì càng dễ điều trị. Do đó, điều cần thiết là mọi người cần đi khám sức khỏe định kỳ để biết được tình trạng sức khỏe của mình.