Những nguyên nhân men gan tăng có thể bạn bỏ qua

Thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống thiếu khoa học, cũng như sự chủ quan về sức khỏe đã khiến chỉ số men gan tăng cao, khiến chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng.

Thế nào là tăng men gan?

Trong gan có chứa các enzyme có chức năng hỗ trợ gan lọc và đào thải chất độc trong cơ thể ra ngoài. Có 4 chỉ số chính được xác định khi kiểm tra men gan với tham số bình thường là: ALT <= 40U/L, <= 40U/L; GGT <= 60U/L; ALP từ 30 - 115U/L.

Lượng enzyme này tích tụ cao dần khiến chỉ số men gan khi xét nghiệm tăng cao hơn mức độ bình thường. Chỉ số men gan tăng cao cảnh báo những dấu hiệu bất thường về sức khỏe lá gan. Nguyên nhân được xác định sau quá trình xét nghiệm và thăm khám tại các cơ sở y tế.

Nguyên nhân men gan tăng cao

Lá gan là nơi chuyển hóa chất dinh dưỡng nuôi cơ thể và đào thải các độc tố ra ngoài. Khi lá gan phải làm việc quá tải thì độc tố không thể đào thải được hết mà tích tụ lại, khiến gan nhiễm bệnh và tổn thương. Biểu hiện đầu tiên của tình trạng suy giảm chức năng gan chính là men gan tăng cao hơn so với giới hạn bình thường. Nguyên nhân men gan cao có thể kể đến như sau:

Do thói quen sinh hoạt

Thói quen ăn uống và sinh hoạt hàng ngày ảnh hưởng trực tiếp đến các chức năng của các bộ phận trong cơ thể. Trong đó, gan là bộ phận chịu ảnh hưởng nhiều nhất do đây là cơ quan chuyển hóa tất cả các chất mà cơ thể dung nạp. Những thói quen sau sẽ gây hại cho gan và là nguyên nhân men gan tăng:

Sử dụng nhiều rượu, bia: hơn 90% lượng cồn trong rượu, bia được đào thải trực tiếp qua gan. Việc uống quá nhiều rượu bia khiến gan phải làm việc quá tải. Trong khi đó, chất cồn mạnh có khả năng phá hủy tế bào gan rất cao. Lâu dần sẽ khiến chức năng gan suy giảm.

Hút thuốc lá: nicotin và hắc ín trong khói thuốc khiến gan và phổi không có cách nào đào thải được. Chúng tích tụ trong gan và âm thầm phá hủy tế bào gan, gây bệnh, làm tăng men gan.

Ăn uống dư thừa chất dinh dưỡng: tình trạng thừa chất, béo phì cũng khiến gan phải chịu áp lực quá lớn, không kịp đào thải các chất và mỡ thừa tích tụ trong gan và máu nhiều gây suy gan, gan nhiễm mỡ.

Sử dụng thuốc quá liều: việc lạm dụng thuốc tây trong điều trị các bệnh thông thường cũng khiến cho chỉ số men gan tăng bất thường. Nhất là các loại thuốc dùng hạ sốt, giảm đau, kháng viêm,... Sử dụng lâu dài hoặc quá liều khiến gan không đào thải được các độc tố ra ngoài gây ảnh hưởng lớn đến chức năng gan. Đây là nguyên nhân men gan tăng thường gặp.

Thức khuya thường xuyên: gan hoạt động mạnh nhất trong thời gian từ 23h đến 3h sáng. Những người thường xuyên thức khuya hoặc làm việc kéo dài, căng thẳng đầu óc có thể khiến gan phải làm việc quá tải. Tăng men gan trong trường hợp này không quá gây nguy hiểm cho người bệnh khi phát hiện sớm.

Nguyên nhân do các bệnh nền sẵn có

Viêm gan: những người mắc bệnh gan siêu vi A, B, C có nguy cơ cao bị men gan tăng cao. Nguyên nhân là do khi virus hoạt động, chúng phá hủy các tế bào gan, khiến gan bị suy giảm chức năng, đào thải kém, giải phóng lượng lớn enzyme vào máu, khiến chỉ số men gan trong máu luôn ở mức độ cao.

Bệnh viêm gan tự miễn: những bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, bệnh celiac,… là những yếu tố gây ra tình trạng viêm gan tự miễn.

Rối loạn trong máu: những người bị chứng rối loạn chất sắt do sử dụng sắt trong thời gian dài cũng khiến cho tình trạng men gan tăng cao. Biểu hiện rõ nhất là chỉ số AST và ALT tăng rõ rệt với trường hợp này.

Một số bệnh lý khác: nguyên nhân men gan cao có thể còn do một số bệnh lý khác như bệnh Wilson (rối loạn chuyển hóa chất đồng trong cơ thể), thiếu hụt Alpha-1 Antitrypsin protein, nhiễm trùng Cytomegalo,... Những yếu tố này không chỉ gây tăng men gan mà còn gây nguy hiểm đến sức khỏe của người bệnh.

Chỉ số men gan tăng cao nguy hiểm như thế nào?

Nguyên nhân men gan tăng chỉ được xác định khi thăm khám và làm xét nghiệm chức năng gan. Tùy từng nguyên nhân mà bác sĩ có thể xác định mức độ nguy hiểm đối với sức khỏe người bệnh.

Tăng men gan cảnh báo bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn

Chỉ số men gan tăng cao chỉ là triệu chứng chứ không phải bệnh lý. Chúng là dấu hiệu cảnh báo cho một tình trạng bệnh lý bất thường nào đó trong gan hoặc ở bộ phận khác trong cơ thể. Bất kỳ trường hợp tăng men gan nào khi ở mức độ trên 200 U/L cũng cần được theo dõi và điều trị hạ men gan. Đồng thời cần tìm hiểu và xác định rõ nguyên nhân gây tăng men gan để điều trị đúng hướng.

Tăng men gan có thể tiến triển nặng

Tăng men gan mà không được can thiệp, kiểm soát kịp thời có thể khó điều trị khi chỉ số men gan lên quá cao. Bệnh nhân có biểu hiện vàng mắt, vàng da. Lâu dần điều trị khó khăn và khó kiểm soát. Đây là yếu tố có thể dẫn đến tình trạng suy gan, hôn mê gan, xơ gan thậm chí là ung thư gan.

Phòng và điều trị tăng men gan thế nào?

Để điều trị tình trạng tăng men gan, trước hết cần khám, xét nghiệm để xác định nguyên nhân men gan tăng. Sau đó điều trị hạ men gan và điều trị gốc rễ của bệnh. Nguyên nhân thông thường sẽ dễ điều trị hơn những bệnh lý phức tạp. Điều quan trọng nhất là cần phải được phát hiện sớm khi chỉ số men gan ở mức độ không quá cao. Việc điều trị sẽ đơn giản hơn và nhanh hơn, đạt được hiệu quả như ý muốn.

Cùng với điều trị tăng men gan thì bệnh nhân cần thay đổi thói quen sinh hoạt. Duy trì chế độ ăn uống lành lạnh, làm việc khoa học, cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi điều độ. Tránh xa các thực phẩm có hại, nhất là rượu, bia, loại bỏ những nguyên nhân men gan tăng từ sinh hoạt hàng ngày để hỗ trợ điều trị bệnh gan triệt để.