Những điều cần lưu ý trước và sau cắt túi mật nội soi

Cắt túi mật nội soi - khi nào cần thực hiện?

Phẫu thuật nội soi cắt túi mật là phương pháp can thiệp ngoại khoa ít gây xâm lấn. Người bệnh có thể ra về sau 1- 3 ngày nằm viện với vài lỗ rạch nhỏ bằng đồng xu trên bụng. Phẫu thuật này không gây chảy máu nhiều và đau đớn như phương pháp mổ hở.

Tuy nhiên, không phải vì vậy mà cứ có sỏi là phải cắt túi mật, càng không phải chỉ sỏi to mới phẫu thuật còn sỏi nhỏ là yên tâm.

Dưới đây là một số tiêu chí để bác sĩ làm căn cứ để chỉ định cắt bỏ túi mật bằng phương pháp nội soi.

- Sỏi túi mật có triệu chứng (đau hạ sườn phải, đầy trướng, khó tiêu thường xuyên) gây ứ tắc mật (không phụ thuộc vào kích thước sỏi), hoặc sỏi có kích thước lớn trên 2.5cm, hoặc trong túi có quá nhiều sỏi (chiếm 2/3 diện tích túi mật).

- Viêm túi mật tái cấp do sỏi hoặc viêm túi mật mãn tính gây biến chứng.

- Vôi hóa túi mật (túi mật sứ), thành dày, túi mật mất chức năng.

- Polyp túi mật có nguy cơ ác tính (kích thước > 10mm, phát triển nhanh, gây triệu chứng).

Một số trường hợp không thể phẫu thuật cắt túi mật nội soi như:

- Sỏi túi mật kèm sỏi ống mật chủ
- Người bệnh đã từng phẫu thuật hở ở vùng bụng
- Người bị suy tim, suy hô hấp và rối loạn đông máu

Cần chuẩn bị những gì trước khi phẫu thuật

Khi có chỉ định phẫu thuật cắt túi mật, bạn cần chuẩn bị sức khỏe tinh thần và thể chất tốt, không nên quá lo lắng. Trước ngày thực hiện ca mổ, các bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bạn những điều cần làm như:

- Thực hiện các xét nghiệm máu, chụp X quang, siêu âm ổ bụng,… trước khi tiến hành phẫu thuật. Tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ bằng xà phòng kháng khuẩn.

- Không ăn hay uống bất cứ thứ gì trong vòng 8h trước khi phẫu thuật.

- Nếu bạn đang sử dụng thuốc như thuốc chống đông, chống viêm, vitamin hay các sản phẩm hỗ trợ,… cần thông báo với bác sĩ điều trị.

Trong quá trình cắt túi mật nội soi sẽ có một tỷ lệ nhỏ phải chuyển sang mổ hở vì túi mật phù nề và trở nên quá lớn để có thể kéo qua vết mổ. Điều này không đáng lo ngại, vì bất cứ cuộc phẫu thuật nào cũng đã có kịch bản dự phòng được chuẩn bị sẵn.

Những điều cần biết sau mổ nội soi cắt túi mật

- Hai giờ đầu tiên sau phẫu thuật, bạn sẽ được theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu bất thường như đau, hoặc các dấu hiệu sinh tồn khác.
- 6 đến 8 giờ sau khi kết thúc phẫu thuật, người bệnh có thể được ăn và vận động nhẹ nhàng để giúp lưu thông máu, tăng vận động đường mật nhằm giảm đau viêm sau thủ thuật và giảm đầy trướng bụng. Để tránh ứ dịch ở phổi, trong những ngày ở viện bạn cần tập hít sâu, thở chậm và thở bằng cơ bụng.
- Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, người bệnh được theo dõi các dấu hiệu biến chứng như nhiễm trùng, chảy máu, rò rỉ mật. Thời điểm này cần chú ý đến các biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau, nôn, sốt… để kịp thời thông báo cho bác sĩ điều trị.
- Một vài ngày đầu sau khi phẫu thuật, bạn nên uống nhiều nước và nên bổ sung thêm cả nước ép trái cây ít đường như nước ép táo, nho, nước việt quất để lượng thuốc thuốc gây mê/gây tê nhanh chóng đào thải ra ngoài
- Sau phẫu thuật, bạn có thể được về nhà sau 2 - 3 ngày nằm viện và có thể bắt đầu hồi phục. Tuy nhiên trong tuần đầu tiên, hầu hết mọi người vẫn thấy bị đau, nhưng tình trạng này sẽ được cải thiện dần trong 2 - 3 tuần tiếp theo.
- Phẫu thuật cắt bỏ túi mật bằng phương pháp nội soi rất ít tai biến nên không nguy hiểm và cũng không ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ. Thời gian đầu sau mổ người bệnh sẽ cảm thấy đau nhiều vùng hạ sườn phải, đây là điều bình thường và sẽ cải thiện dần theo thời gian.
- Không để nhiễm nước vào vết mổ (đặc biệt trong thời gian 2 ngày sau mổ). Bạn vẫn có thể tắm hoặc vệ sinh cá nhân nhưng cần giữ cho vết mổ sạch và khô. Không tự ý bôi thuốc mỡ hoặc bất kỳ thứ gì khác lên vết mổ khi chưa lành.
- Khi sức khỏe cho phép, người bệnh nên rời giường đi lại nhẹ nhàng để giúp cơ thể hồi phục tốt hơn.

Giai đoạn phục hồi sau phẫu thuật

Sau cắt bỏ túi mật, chức năng tiêu hóa có thể bị rối loạn và khả năng hấp thu chất béo bị giảm. Người bệnh dễ bị đầy trướng bụng, khó tiêu khi ăn thức ăn có dầu mỡ, dễ bị tiêu chảy hoặc trào ngược dịch mật gây viêm dạ dày.

Mặt khác, cắt túi mật không có nghĩa là đã loại hoàn toàn được sỏi nên việc dự phòng sỏi mật tái phát thông qua chế độ dinh dưỡng khoa học rất quan trọng để làm giảm thiểu tất cả những khó chịu này.

Chọn thực phẩm lành mạnh

Để có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh sau khi cắt túi mật, trước hết hãy bắt đầu bằng cách lựa chọn những thực phẩm có lợi cho sức khỏe tiêu hóa như chứa ít cholesterol, giàu chất xơ hòa tan và không sinh hơi.

- Chất béo: Tránh chất béo có nguồn gốc từ động vật như mỡ động vật, nội tạng động vật vì chúng chứa nhiều cholesterol vừa gây khó tiêu, lại làm tăng áp lực lên hệ thống gan mật. Các loại sữa béo hoặc sản phẩm từ sữa như phô mai, bơ sữa, sữa nguyên kem, sữa đặc… cũng cần tránh vì chúng sẽ khiến bạn bị đau bụng, đầy trướng. Nếu có uống sữa, hãy lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc thực vật như sữa đậu nành. Lựa chọn chất béo thay thế là nguồn chất béo tốt, chưa no từ thực vật như dầu oliu, quả bơ, dầu cải, dầu hướng dương.

-Chất đạm: Nguồn đạm từ thực phẩm rất phong phú nhưng với những người đã cắt bỏ túi mật trong thời gian đầu sau mổ cần tránh những loại thịt có màu đỏ như thịt bò, thịt heo vì chúng chứa nhiều cholesterol. Thay vào đó nên chọn thịt trắng như thịt gà bỏ da, cá, đạm thực vật như đậu hũ, đậu nành. Trong giai đoạn hồi phục, người bệnh cần ăn tăng chất đạm để bù lại nguồn năng lượng bị giảm do hạn chế chất béo.

- Chất xơ: Chất xơ rất cần thiết để kích thích nhu động ruột hoạt động bình thường trở lại, đồng thời chúng cũng giúp hạn chế sự kích ứng của axit mật lên niêm mạc đường ruột. Tuy nhiên cần bổ sung từ từ, không ăn quá nhiều trong thời gian đầu vì có thể gây trướng bụng, sinh hơi.

Ăn uống cần đúng cách

- Trong 2 - 3 ngày đầu tiên: Chỉ nên ăn thức ăn lỏng dễ tiêu như cháo, súp, nước ép từ trái cây ít ngọt và nước lọc hoặc một chút rau xanh.

- Nên ăn làm nhiều bữa trong ngày, mỗi lần một lượng nhỏ để đảm bảo có đủ dịch mật tiêu hóa thức ăn.

- Từ 1 đến 2 tuần tiếp theo: Ở giai đoạn này, chức năng tiêu hóa chưa phục hồi toàn toàn nên người bệnh vẫn duy trì các thức ăn dễ tiêu như súp, trái cây, cơm mềm, bột yến mạch, thịt gà, cá, ăn thêm chuối nếu có táo bón.

- 3 tuần tiếp theo sau mổ cắt túi mật: Bạn có thể chuyển dần dần sang chế độ ăn đặc với những thực phẩm nhiều chất xơ như trái cây, ngũ cốc, cá, thịt gà nhưng vẫn cần hạn chế thịt bò, thịt lợn. Nguồn chất béo tốt từ hạt lanh, quả bơ, cá cũng rất tốt vì chúng chứa các acid béo không no như omega 3, omega 6.

Không sử dụng cà phê, chất kích thích hay đồ chiên xào hoặc gia vị cay như ớt, tỏi, muối tiêu vì chúng có thể khiến bạn đau bụng hoặc làm trầm trọng tình trạng táo bón

Kết hợp dùng thảo dược

Ngoài các biện pháp kể trên, sử dụng 8 thảo thảo dược quý như: Uất kim, Chi tử, Hoàng bá, Diệp hạ châu, Nhân trần, Kim tiền thảo, Hoàng bá, Sài hồ, Chỉ xác, cũng là giải pháp giúp làm giảm các triệu chứng sau cắt túi mật như đau bụng, đầy trướng, khó tiêu, cải thiện chức năng tiêu hóa, giúp người bệnh hồi phục nhanh hơn. Đồng thời, đây cũng là giải pháp hiệu quả giúp phòng chống nguy cơ tái phát sỏi về sau.

Bất kỳ phương pháp phẫu thuật nào, dù ít hay nhiều đều có thể để lại những tổn hại nhất định cho cơ thể người bệnh, cắt túi mật nội soi cũng vậy. Vì thế, quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng và chăm sóc sau phẫu thuật đóng vai trò rất quan trọng giúp người bệnh hồi phục nhanh, phòng tránh biến chứng có thể xảy ra.

Đơn vị chịu trách nhiệm đưa Tpbvsk Kim Đởm Khang ra thị trường: Công ty TNHH Đầu tư & Phát triển Đông Tây

Địa chỉ: Số 19A ngõ 126 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân - Hà Nội - Việt Nam.

*Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

PV