Những dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư tụy

Ung thư tụy ngoại tiết (ung thư tụy) là bệnh lý ác tính của tế bào ngoại tiết của tụy. Đây là một trong 8 loại ung thư gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Theo số liệu của GLOBOCAN, mỗi năm thế giới có khoảng hơn 400.000 người tử vong do ung thư tụy.

Theo TS.BS Đào Văn Tú, Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), ung thư tụy thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Ở giai đoạn đầu, ung thư tụy thường không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu.

Để chẩn đoán bệnh cần dựa vào các dấu hiệu lâm sàng cũng như các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp ổ bụng, cộng hưởng từ.

Ung thư tụy giai đoạn sớm có thể điều trị khỏi bằng phẫu thuật. Tuy nhiên, do thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn nên chỉ có khoảng 15-20% bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật. Các phương pháp điều trị khác như: hóa chất, xạ trị.

Ung thư tụy là bệnh lý có tiên lượng xấu. Thời gian sống thêm năm năm của bệnh là 27% với bệnh tại chỗ, 10,7% với bệnh tại vùng và 2,4% với trường hợp bệnh di căn.

Dấu hiệu ung thư tụy

Theo TS Tú, triệu chứng lâm sàng phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh cũng như vị trí ung thư ở đầu tụy, thân tụy hay đuôi tụy. Ung thư tụy nằm ở vùng đầu tụy thường có các triệu chứng: vàng da, đi ngoài phân lỏng, gây sút cân.

Một nghiên cứu trên 185 bệnh nhân ung thư tụy (62% ung thư vùng đầu tụy, 10% ung thư thận tụy, 6 % ung thu đuôi tụy, còn lại không xác định vị trí) đã chỉ ra mức độ thường gặp của các triệu chứng như sau:

- Gầy sút cân, suy nhược 85%

- Chán ăn 83%

- Đau bụng 79%

- Nước tiểu sẫm màu 59%

- Vàng da 56%

- Buồn nôn, nôn 51%

- Đau lưng 49%

- Tiêu chảy 44%

- Gan to 39%

- Đi ngoài phân lẫn mỡ 25%

- Khối u ổ bụng 15%

- Cổ trướng 5%

- Huyết khối tĩnh mạch 3%

Ở giai đoạn muộn của bệnh, bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng của tổn thương di căn. Ung thư tụy thường hay di căn gan, phúc mạc, phổi và một tỷ lệ thấp hơn di căn xương. Các triệu chứng như: khối u ở bụng, dịch cổ trướng, hạch Virshow (hạch thượng đòn trái), hạch Sister Mary Joseph (sờ thấy khối quanh rốn).

Các giai đoạn của ung thư tụy

Ung thư tụy chia làm 4 giai đoạn như sau:

- Giai đoạn 1: Xuất hiện khối u trong tuyến tụy, kích thước chỉ dưới 2cm, hầu như không gây ra bất kỳ triệu chứng nào nên bệnh nhân rất khó phát hiện bệnh.

- Giai đoạn 2: Khối u đã có kích thước trên 2cm và dưới 4cm, xâm lấn đến các mô lân cận tuyến tụy nhưng chưa ảnh hưởng đến các mạch máu và tế bào ung thư có thể hiện diện ở các hạch bạch huyết xung quanh

- Giai đoạn 3: Khối u có thể đạt kích thước trên 6cm, tế bào ung thư xâm lấn vào các mạch máu và di căn tới nhiều hạch bạch huyết cũng như các cơ quan lân cận.

- Giai đoạn 4: Khối u có thể đạt bất kỳ kích thước nào, xâm lấn đến những bộ phận xa hơn như gan, phổi, màng bụng,…

Điều trị ung thư tuyến tụy như thế nào?

Có nhiều cách thức để điều trị ung thư tuyến tụy  bao gồm:

- Phẫu thuật cắt bỏ một phần hay toàn bộ tuyến tụy 

- Hóa trị liệu và xạ trị.

Hóa trị liệu dùng thuốc hóa chất để diệt tế bào trong khối u. Xạ trị dùng tia X-quang hoặc các tia phóng xạ khác để tiêu diệt tế bào ác tính. Phẫu thuật được dùng để cắt bỏ khối u hoặc điều trị các triệu chứng của ung thư tụy.