Nguy cơ chuyển biến thành ung thư từ barret thực quản

Barrett thực quản – tên bệnh nghe có vẻ lạ lẫm dạo gần đây đang có xu hướng gia tăng. Ngày càng nhiều bệnh nhân, đặc biệt là ở những người mắc chứng trào ngược dạ dày - thực quản (GERD) mạn tính được chẩn đoán mắc barret thực quản. Có thể nói, barret thực quản chính là một trong những biến chứng của trào ngược và có nguy cơ ác tính hóa thành ung thư thực quản.

Barret thực quản là gì?

Thực quản là một ống cơ mà bề mặt của nó được phủ bởi một lớp niêm mạc hình vẩy, nhẵn, và có màu hơi hồng nhạt. Khi lớp niêm mạc thực quản tại vị trí tiếp giáp với niêm mạc của dạ dày bị biến đổi, màu sắc trở nên đỏ sẫm giống màu của niêm mạc dạ dày thì được xác định đó là barret thực quản.

Nguyên nhân dẫn tới barret thực quản.

Barret thực quản được coi là một biến chứng sinh ra do trào ngược dạ dày. Theo thống kê, có khoảng 10% người có triệu chứng trào ngược điển hình có xuất hiện barret thực quản trên hình ảnh nội soi. Đây là dạng tổn thương tiền ung thư, và có nguy cơ biến chuyển thành ung thư khá cao.

Ngoài nguyên nhân thường thấy là ở những người trào ngược, barret thực quản còn được xác định qua những nguyên nhân ở một số đối tượng như:

• Người thừa cân, béo phì: Béo phì làm tăng nguy cơ gây ra trào ngược dạ dày thực quản, từ đó xác suất bị barret cũng nhiều hơn.
• Chế độ ăn uống: người có thói quen sử dụng thuốc lá, bia rượu được đánh giá là có yếu tố mắc barret cao hơn;
• Chủng tộc và gen: nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, người da trắng có tỉ lệ mắc trào ngược cao hơn những chủng tộc khác.

Làm sao để phát hiện barret thực quản.

Barrett thực quản có liên quan đến việc tăng nguy cơ tiến triển thành ung thư thực quản. Barrett đoạn dài (trên 3cm) có nguy cơ tiến tiển thành ung thư cao hơn barrett đoạn ngắn.

Tuy nhiên, rất ít người biết đến barret thực quản. Bệnh lý này cũng không phải là bệnh lý đơn lẻ mà nhiều người chủ động thăm khám. Barret chủ yếu được phát hiện thông qua nội soi khi người bệnh đi khám tiêu hóa và có chỉ định nội soi dạ dày thực quản.

Do đó, khi có những triệu chứng nghi ngờ, người bệnh cần chủ động đi khám để có hướng điều trị kịp thời. Bởi triệu chứng của barret rất giống các triệu chứng của trào ngược hoặc triệu chứng của viêm thực quản. Thông qua hình ảnh nội soi, đặc biệt là nội soi nhuộm màu ảo, bác sĩ sẽ phát hiện ra tổn thương này.

Các triệu chứng điển hình sau đây được cho là có liên quan mật thiết tới căn bệnh barret thực quản, đó là:

• Ho, viêm họng
• Thường xuyên ợ nóng, ợ chua khó chịu.
• Nuốt nghẹn, nuốt vướng.
• Đau tức ngực, khó thở.
• Đi ngoài ra phân đen, phân nát.
• Thậm chí nếu bị nặng, người bệnh có thể nôn ra máu hoặc chất lỏng có màu cà phê.

Lúc này, để đánh giá chính xác và xác định tổn thương barret thực quản, ngoài nội soi, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết tế bào. Nếu có loạn sản, người bệnh sẽ được chủ động tầm soát, theo dõi sự xuất hiện của các tế bào tiền ung thư. Trong trường hợp các tế bào tiền ung thư được phát hiện sớm thì có thể được điều trị kịp thời để ngăn ngừa ung thư thực quản. 

Barret thực quản có tự khỏi được không?

Như trên đã nói, barret thường sinh ra do trào ngược dạ dày thực quản lâu năm tạo thành. Do đó, Barret thực quản bản thân nó không thể tự khỏi. Nếu người bệnh vẫn còn trào ngược thì khả năng tái phát barret là hoàn toàn có thể xảy ra.

Thông thường, barret thực quản đoạn dài (kích thước trên 2cm kể từ ranh giới giữa dạ dày và thực quản) có nguy cơ tiến triển thành ung thư cao hơn barret đoạn ngắn, kích thước nhỏ. Để loại bỏ barret, bác sĩ sẽ:

• Tiến hành cắt bỏ đoạn thực quản đó bằng phương pháp phẫu thuật; hoặc
• Sử dụng sóng cao tần để đốt tổn thương này; hoặc
• Quét đốt barret thực quản bằng phương pháp Argon Plasma

Cần làm gì sau quét barret thực quản để ngăn chặn nguy cơ ung thư tiến triển.

Sau khi quét barret thực quản, để ngăn chặn nguy cơ ung thư tiến triển và duy trì sức khỏe ổn định, người bệnh cần:

• Tuyệt đối không tự điều khiển các phương tiện giao thông cá nhân sau khi quét barret thực quản;
• Sử dụng các thức ăn mềm, dễ tiêu hóa (tốt nhất là cháo nấu nhuyễn, kết hợp với rau xanh) trong vòng 3 ngày kể từ ngày quét;
• Nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày, không nên ăn uống thức ăn có nhiều chất chua, cay, nóng.
• Không nên ăn các thực phẩm khi còn nóng trong vòng 3 ngày đầu quét barret.
• Uống nhiều sữa để bổ sung vitamin;
• Nghỉ ngơi, hạn chế lao động nặng; không đi bộ nhiều;
• Tuân thủ lịch uống thuốc và tái khám theo chỉ định của bác sĩ.

Như vậy, để tầm soát ung thư thì có rất nhiều cách, mà quan trọng nhất là sự chủ động thăm khám của người bệnh khi có bất kỳ biểu hiện bệnh lý nghi ngờ. Nếu phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời thì ung thư không còn là mối nguy khó lường, ngay cả đối với những loại ung thư có tỉ lệ tử vong cao nhất như ung thư thực quản.