Loét - một trong những biến chứng nguy hiểm của đái tháo đường

Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ cao cấp, BS.CKII. Trần Đoàn Đạo - Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Y khoa Bernard - Nguyên Trưởng khoa Bỏng - Tạo hình, bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, vết thương khó lành (mạn tính) là vết thương không lành trong vòng 4-8 tuần. Bất cứ vết thương nào cũng có thể trở thành khó lành và đặc biệt thường gặp ở các bệnh nhân có bệnh lý nền như đái tháo đường, suy tĩnh mạch chi dưới mạn tính, suy tim…

Loét bàn chân đái tháo đường

"Người bị đái tháo đường (tiểu đường) có vết loét ở chân thì nguy cơ tử vong trong vòng 5 năm cao hơn 2,5 lần so với bệnh nhân không có vết loét", Giáo sư G. Clerici, người Ý, chuyên gia về bàn chân đái tháo đường nhấn mạnh tại Hội nghị Phẫu thuật Mạch máu châu Âu (ESVS) 2022.

BS.CKII. Phan Duy Kiên, chuyên khoa Phẫu thuật mạch máu - Thành viên Hội đồng Cố vấn Y khoa Bernard Healthcare giải thích thêm: "Vết loét bàn chân đái tháo đường là biểu hiện bề nổi của bức tranh tổn thương đa cơ quan. Nếu một người có bệnh lý đái tháo đường xuất hiện các vết thương lâu lành ở chân, thì có thể người đó đã bị biến chứng nhiều cơ quan khác, như tim, thận, mạch máu, thần kinh".

Loét nhiễm trùng bàn chân là nguyên nhân phổ biến gây tàn phế

Loét bàn chân đái tháo đường được chia làm 3 nhóm biến chứng: loét thần kinh, loét mạch máu, loét nhiễm trùng. Trong đó, loét nhiễm trùng được cho là biến chứng nguy hiểm nhất. Theo Tạp chí Đái tháo đường Thế giới, nhiễm trùng được cho là nguyên nhân phổ biến nhất của việc nhập viện ở bệnh nhân đái tháo đường.

Đường huyết cao là lý do khiến người bệnh có nguy cơ nhiễm trùng vết thương cao hơn người không mắc bệnh. Cụ thể, khi người bệnh không kiểm soát được đường huyết, đường huyết cao tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng và tạo vết loét. Đồng thời, đường huyết cao cũng là nguyên nhân làm cản trở và suy yếu tế bào bạch cầu đa nhân, làm suy yếu hàng rào bảo vệ của hệ miễn dịch và giảm hiệu quả việc chống lại và tiêu diệt vi khuẩn.

Các chuyên gia cảnh báo hậu quả của loét nhiễm trùng nếu không được can thiệp sớm, như: viêm tủy xương, nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng... đều gây hậu quả khốc liệt, có thể dẫn đến tháo ngón, đoạn chi (cắt cụt chân), nguy cơ tử vong cao.

Như trường hợp bệnh nhân nữ A.M. (80 tuổi) đến khám tại Bernard trong tình trạng vết loét ở chân đã nhiễm trùng mưng mủ, chảy dịch có mùi hôi. Bệnh nhân có tiền căn đái tháo đường lâu năm nhưng không uống thuốc ổn định đường huyết đều đặn, và ban đầu khi có vết loét nhỏ đã chủ quan bỏ qua. Bác sĩ Bernard nhận định vết loét nhiễm trùng đã lan rộng tạo thành ổ mủ, nếu chậm trễ thêm 1-2 tuần nữa thì bắt buộc phải cưa chân, trễ hơn có thể tử vong vì nhiễm trùng huyết.

Giảm đau, chữa lành, hạn chế biến chứng

Ngày 2/12, Hệ thống Y khoa Chuyên sâu Quốc tế Bernard tổ chức lễ ra mắt, công bố thành lập Đơn vị điều trị vết thương chuyên sâu - Bàn chân đái tháo đường Bernard Wound Care tại cơ sở Bernard Healthcare 22 Phan Đình Giót, quận Tân Bình TPHCM. Đây là số ít đơn vị y tế tư nhân đầu tư phát triển mảng chăm sóc và điều trị vết thương khó lành (mạn tính).

Theo TS.BS. Lê Trường Giang, Chủ tịch Hội Y tế công cộng TPHCM, vết thương khó lành, vết thương mạn tính nói riêng, là một lĩnh vực khó. Việc điều trị chuyên sâu vết thương cần đầu tư lớn, phòng điều trị phải vô trùng, trang thiết bị phải hiện đại, nhưng hiệu quả kinh tế không cao, nên rất ít cơ sở y tế đầu tư để điều trị riêng cho căn bệnh này.

"Hội Y tế Công cộng TPHCM quyết định đồng hành đồng hành cùng Bernard để đưa đơn vị chăm sóc vết thương này đến với cộng đồng sâu rộng hơn nữa, chăm sóc cho những người bệnh đang có nhu cầu nhưng không có đủ khả năng về tài chính và điều kiện sức khỏe", BS. Trường Giang chia sẻ.

Đơn vị vết thương Bernard cho hay đã tiếp nhận và điều trị hơn nghìn lượt khám và điều trị vết thương khó lành sau gần 3 năm, trước khi chính thức tách thành đơn vị ngoại khoa chuyên sâu. Trong đó, bệnh nhân bị loét bàn chân đái tháo đường chiếm tỷ lệ đến hơn 50% tổng số ca vết thương, một số vết thương khó lành khác thường gặp như loét tĩnh mạch, loét động mạch, loét tì đè, bỏng và sẹo…