Làm thế nào để phát hiện các triệu chứng của ung thư tuyến giáp?
(Dân trí) - Việc tầm soát ung thư là rất quan trọng đối với phụ nữ. Hàng năm, mọi phụ nữ đều nên đặt lịch chụp nhũ ảnh để kiểm tra ung thư vú và đi khám bác sĩ da liễu để đảm bảo không có bất kỳ nốt ruồi nào gây rắc rối. Nhưng có một bệnh ung thư đang liên tục gia tăng ở phụ nữ mà nhiều người có thể không chú ý đến: đó là ung thư tuyến giáp.
Kyle Zanocco, bác sĩ ngoại nội tiết và là giảng viên khoa ngoại tại UCLA Health cho biết, “ung thư tuyến giáp là sự phát triển bất thường của các tế bào tuyến giáp có khả năng di căn sang các bộ phận khác của cơ thể”. Ung thư tuyến giáp xảy ra khi các tế bào tuyến giáp - tuyến hình cánh bướm nằm bên dưới hộp thanh quản - bị những đột biến gen dẫn đến sự phát triển không kiểm soát được.
Và bệnh đặc biệt hay gặp ở phụ nữ, những người dễ phát triển ung thư tuyến giáp gấp ba lần so với nam giới. Mặc dù bệnh có thể được tìm thấy ở mọi giới tính và độ tuổi, nhưng nó thường được thấy ở phụ nữ độ tuổi 40 và 50.
Các chuyên gia chưa biết chính xác tại sao ung thư tuyến giáp lại tấn công phụ nữ nhiều hơn, nhưng vẫn có những giả thuyết. “Trước tuổi dậy thì, ung thư tuyến giáp phân bố đồng đều ở cả các em trai và em gái, và chúng ta chỉ thấy tỷ lệ tăng ở phụ nữ sau tuổi dậy thì”, R. Michael Tuttle, bác sĩ chuyên khoa nội tiết chuyên về ung thư tuyến giáp tại Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering nói. “Vì vậy, có khả năng bệnh liên quan đến nội tiết tố nữ, nhưng chưa ai thực sự chắc chắn”.
Tuy nhiên, chúng ta biết rằng ung thư tuyến giáp là loại ung thư đang gia tăng nhanh nhất ở Mỹ, tăng gấp ba lần trong ba thập kỷ qua, theo hội Ung thư Mỹ. Nhưng đừng để con số này làm bạn lo lắng: Số liệu cho thấy rằng sự gia tăng này là do “phát hiện ngẫu nhiên”, có nghĩa là ung thư được phát hiện trong một thủ tục y tế khác, như khám sức khỏe thông thường hoặc chiếu chụp vùng cổ cổ để kiểm tra tắc nghẽn động mạch, Ralph P. Tufano, bác sĩ khoa ngoại tai mũi họng và đầu cổ tại Johns Hopkins Medicine cho biết.
Vì vậy, mặc dù tỷ lệ mắc mới ung thư tuyến giáp chắc chắn đang tăng, các chuyên gia vẫn đang cố gắng xác định liệu sự gia tăng này là do lạm dụng chẩn đoán hay là do sự gia tăng thực sự của chính căn bệnh này. Điều này rất quan trọng vì các dạng ung thư tuyến giáp khác nhau nằm trong một phổ rất rộng.
Các loại ung thư tuyến giáp
Ung thư tuyến giáp biệt hóa (được chia nhỏ hơn thành các thứ týp ung thư biểu mô nhú, nang hoặc tế bào Hurthle) chiếm hơn 90% số trường hợp ung thư tuyến giáp. Bệnh phát triển trong các tế bào của tuyến giáp chịu trách nhiệm về các chức năng thông thường của tuyến giáp, như sản xuất và giải phóng hoóc-môn. Hầu hết các ung thư tuyến giáp biệt hóa, và cụ thể là ung thư tuyến giáp dạng nhú, thường không tăng triển và không phải là khối u bất thường, có nghĩa là tiên lượng rất tốt.
Ung thư tuyến giáp vùng tủy không bắt nguồn từ các tế bào tuyến giáp thông thường, mà bắt nguồn từ những tế bào được gọi là “tế bào C”. Những tế bào này sản sinh một hoóc-môn gọi là calcitonin, có tác dụng làm giảm can-xi trong máu ở động vật. (con người không có nhu cầu này, nó không phải là mục đích của chúng ta). Khoảng 1/4 bệnh nhân ung thư tuyến giáp vùng tủy đã di truyền tình trạng này.
Ung thư tuyến giáp bất sản là dạng ung thư tuyến giáp hiếm nhất và “hung hãn” nhất. Bệnh phát triển khi có nhiều thay đổi di truyền xảy ra biến ung thư biệt hóa, là căn bệnh phát triển rất chậm và khiến hầu hết người bệnh sống đủ lâu để chết vì nguyên nhân nào đó khác, trở thành một trong những dạng ung thư nguy hiểm nhất mà chúng ta mắc phải hiện nay. Ung thư tuyến giáp bất sản chỉ xảy ra ở khoảng 1.000 người ở Mỹ mỗi năm.
Các triệu chứng của ung thư tuyến giáp
Đây là phần khó nhất: Hầu hết những người bị ung thư tuyến giáp hoàn toàn không có triệu chứng, đó là lý do tại sao một tỷ lệ đáng kể bệnh nhân ung thư tuyến giáp được phát hiện trong các khám xét khác. Tuy nhiên, đối với ung thư tuyến giáp tăng triển và giai đoạn muôn hơn, có một số dấu hiệu cần theo dõi. Những triệu chứng này là rất hiếm, vì vậy nếu gặp phải chúng, hãy đến bác sĩ ngay.
1. Thay đổi giọng nói
Một trong những cách khiến ung thư tuyến giáp tăng triển trở thành có triệu chứng là do sự xâm lấn tại chỗ vào các cấu trúc xung quanh, bao gồm cả dây thần kinh điều khiển các dây thanh âm. Nếu dây thần kinh bị ung thư xâm lấn, nó có thể gây khàn tiếng hoặc thay đổi giọng nói.
2. Ho ra máu
Tương tự, vì tuyến giáp có liên quan mật thiết với khí quản và thực quản, nên trong những trường hợp rất hiếm, nó có thể khiến người bệnh ho ra máu.
3. Khó nuốt hoặc thở
Ung thư tuyến giáp giai đoạn muộn có thể gây khó nuốt hoặc khó thở nếu khối u chèn ép vào các cấu trúc trong cổ, bao gồm cả khí quản hoặc thực quản.
4. Tiêu chảy nặng nề
Triệu chứng này đặc hiệu với ung thư tuyến giáp vùng tủy do những protein mà loại ung thư đặc biệt này tạo ra. Đôi khi, bệnh nhân sẽ đến khám do bị tiêu chảy mãn tính và có thể đã đi khám và điều trị chuyên khoa tiêu hóa – đôi khi trong nhiều tháng hoặc nhiều năm – để cố tìm ta nguyên nhân gây tiêu chảy – và hóa ra nó có liên quan đến ung thư biểu mô tuyến giáp vùng tuỷ. Đối với những người bị ung thư tuyến giáp vùng tủy, họ có thể đi ngoài từ 10 đến 20 lần mỗi ngày.
5. Khối u lớn ở nền cổ
Triệu chứng này là điều mà một số bác sĩ sẽ tình cờ nhận thấy trong khi khám khi sờ thấy một khối u ở tuyến giáp của bệnh nhân, thường không đau. Đặc biệt, nếu bạn từng tia xạ vùng cổ, hãy nhớ rằng bạn có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ về việc kiểm tra cổ để đảm bảo bạn không phát triển một trong những khối u ung thư này.
6. Sưng hạch
Khi khối u ung thư tuyến giáp trở nên lớn hơn, nó cũng có thể gây sưng hạch ở cạnh cổ.
Ung thư tuyến giáp được điều trị thế nào?
Vì ung thư tuyến giáp rất khác nhau về mức độ tăng triển, nên cách điều trị ung thư cũng khá là cá biệt.
Đối với ung thư tuyến giáp biệt hóa và ung thư tuyến giáp vùng tủy, phương pháp điều trị chính là phẫu thuật cắt bỏ một nửa hoặc toàn bộ tuyến giáp và, nếu cần, nạo vét các hạch bạch huyết trong khu vực. Sau đó, một số bệnh nhân sẽ được điều trị bằng i-ốt phóng xạ, ở dạng viên thuốc tập trung đặc hiệu trong các tế bào tuyến giáp, bao gồm cả những người bị ung thư và cuối cùng giết chết chúng.
Bước tiếp theo cho những bệnh nhân đã mổ cắt tuyến giáp là dùng thuốc nội tiết tố tuyến giáp để bù đắp cho những gì mà cơ thể đã từng sản xuất. Đối với ung thư biệt hóa, bộ ba truyền thống là phẫu thuật, i-ốt phóng xạ và liệu pháp hoóc-môn tuyến giáp. Hiện nay, các bác sĩ lựa chọn chặt chẽ hơn những bệnh nhân nào sẽ điều trị iốt phóng xạ, và những bệnh nhân nào sẽ phẫu thuật và phẫu thuật được thực hiện đến mức nào.
Trên thực tế, đối với một số bệnh nhân bị ung thư tuyến giáp biệt hóa rất nhỏ và giới hạn ở tuyến giáp, họ có thể không cần điều trị. Thay vào đó, họ được giám sát chủ động, nghĩa là theo dõi ung thư qua siêu âm cứ 4 đến 6 tháng một lần trong một hoặc hai năm đầu tiên sau chẩn đoán, và sau đó cứ sau 6 đến 12 tháng một lần. “Phần lớn dữ liệu của chúng tôi cho thấy ngay cả khi trì hoãn can thiệp cho đến khi khối u tăng thêm, ví dụ, 3mm, thì hầu hết bệnh nhân vẫn có kết quả rất tốt”, BS. Tufano cho biết.
Tuy nhiên, điều trị ung thư tuyến giáp bất sản sẽ hơi khác vì sự tăng triển của nó. Mặc dù trước đây không có cách điều trị cho loại ung thư này, nhưng hiện nay có các lựa chọn hóa trị có thể cho phép bệnh nhân sống thêm tới 1 đến 2 năm với chất lượng sống tốt.
Điều quan trọng nhất là gặp bác sĩ chuyên điều trị ung thư tuyến giáp nếu có chẩn đoán, đặc biệt là đối với những ung thư tuyến giáp ít tăng triển hơn. BS Tufano khuyên “Bạn không cần phải vội vã mổ ngay ngày mai vì cảm thấy lo lắng bởi một bác sĩ phẫu thuật không có nhiều kinh nghiệm về lĩnh vực này.
“Bạn cần phải bình tĩnh. Bạn phải chắc chắn rằng mình không quá nóng vội về bệnh và rằng bạn đang có được thông tin chính xác bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và có thể xây dựng một kế hoạch điều trị phù hợp nhất với bạn”.
Cẩm Tú
Theo Prevention