Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư

Minh Nhật

(Dân trí) - Tế bào ung thư có thể hình thành ở bất cứ đâu trong cơ thể, bao gồm các cơ quan, cơ, xương và máu. Ung thư thường được đặt tên theo bộ phận cơ thể hoặc loại tế bào nơi bệnh khởi phát.

Cùng giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về bệnh ung thư, theo thông tin từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ:

Ung thư là gì?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 1

Một khi ung thư bắt đầu thì bệnh này có thể phát triển ngoài tầm kiểm soát, lấn át các tế bào bình thường và cản trở các tế bào bình thường thực hiện những nhiệm vụ của chúng.

Ung thư bắt đầu khi có thay đổi trong gen của một hoặc nhiều tế bào. Gen là những đoạn ADN nằm bên trong mỗi tế bào. Một số gen làm nhiệm vụ báo cho tế bào biết việc phải làm và thời điểm cần tăng trưởng và phân chia.

Khi những gen này bị hỏng thì tế bào có thể trở thành tế bào ung thư và không hoạt động như bình thường. Một khi ung thư bắt đầu thì bệnh này có thể phát triển ngoài tầm kiểm soát, lấn át các tế bào bình thường và cản trở các tế bào bình thường thực hiện những nhiệm vụ của chúng.

Ung thư bắt đầu ở đâu?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 2

Khả năng có thể lan truyền đến các bộ phận khác của cơ thể khiến tế bào ung thư khác với tế bào bình thường.

Tế bào ung thư có thể hình thành ở bất cứ đâu trong cơ thể, bao gồm các cơ quan, cơ, xương và máu. Ung thư thường được đặt tên theo bộ phận cơ thể hoặc loại tế bào nơi bệnh khởi phát.

Ví dụ, ung thư bắt đầu từ vú được gọi là ung thư vú. Ngay cả khi bệnh lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể thì vẫn được gọi là ung thư vú. Khả năng có thể lan truyền đến các bộ phận khác của cơ thể khiến tế bào ung thư khác với tế bào bình thường. Sự lây lan này được gọi là di căn.

Các tế bào ung thư này có thể lan đến các hạch bạch huyết hoặc những cơ quan khác của cơ thể, gây ra vấn đề đối với các chức năng bình thường của cơ thể.

Khối u là gì?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 3

Các khối u là ung thư được gọi là u ác tính.

Khối u là một khối tăng trưởng được tạo thành từ nhiều tế bào tập hợp lại với nhau. Một số khối u là ung thư, có nghĩa là có tế bào ung thư trong đó. Tuy nhiên, nhiều khối u không phải là ung thư.

Các khối u không phải là ung thư được gọi là khối u lành tính. Các khối u là ung thư được gọi là u ác tính. Một số bệnh ung thư không khởi phát dưới dạng khối u mà xảy ra do tổn thương ở các tế bào trong máu.

Những tế bào bị hỏng này có thể gây ra các bệnh ung thư như: bệnh bạch cầu, u tủy và ung thư hạch.

Điều gì gây ra bệnh ung thư?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 4

Mọi người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư bằng cách: tránh xa thuốc lá, giữ cân nặng hợp lý...

Một số thói quen sống nhất định, gen di truyền từ cha mẹ và việc tiếp xúc với các tác nhân gây ung thư đều có thể ảnh hưởng đến cách thức và thời điểm bệnh ung thư có thể khởi phát.

Những tác nhân này có thể làm hỏng các gen trong tế bào và điều này đôi khi có thể dẫn đến ung thư. Tuy nhiên, nhiều khi không thể xác định được nguyên nhân gây ra bệnh ung thư.

Mọi người có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư bằng cách: tránh xa thuốc lá, giữ cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh, năng hoạt động, tránh hoặc hạn chế rượu bia và bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời.

Làm cách nào để phát hiện ung thư?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 5

Việc khám sàng lọc có thể giúp tìm ra một số bệnh ung thư trước khi bệnh nhân có các triệu chứng, khi mà các khối ung thư còn nhỏ và dễ điều trị hơn.

Một số bệnh ung thư được phát hiện khi một người có các triệu chứng bất thường mà không biến mất. Các bệnh ung thư khác được phát hiện khi một người được khám sàng lọc định kỳ.

Việc khám sàng lọc có thể giúp tìm ra một số bệnh ung thư trước khi bệnh nhân có các triệu chứng, khi mà các khối ung thư còn nhỏ và dễ điều trị hơn.

Giai đoạn ung thư nghĩa là gì?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 6

Hầu hết các loại ung thư được phân chia thành 4 giai đoạn.

Đối với hầu hết các loại ung thư, các xét nghiệm được thực hiện để kiểm tra mức độ của bệnh. Liệu bệnh đã phát triển ra bên ngoài nơi khởi phát hay chưa và liệu bệnh đã di căn sang các bộ phận khác của cơ thể hay chưa.

Điều này được gọi là giai đoạn ung thư. Hầu hết các loại ung thư được phân chia từ giai đoạn 1, có nghĩa là ung thư chưa di căn cho đến giai đoạn 4, có nghĩa là ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể.

Ngoài ra còn có giai đoạn 0, có nghĩa là các tế bào bị tổn thương vẫn chỉ ở trong lớp tế bào nơi bệnh khởi phát. Các tế bào ở giai đoạn 0 không phải là ung thư nhưng có thể trở thành ung thư vì chúng bị hỏng.

Làm cách nào để điều trị ung thư?

Giải đáp 5 câu hỏi thường gặp về ung thư - 7

Điều trị ung thư bằng hóa chất.

Nhiều loại ung thư có thể được điều trị thành công. Các phương pháp điều trị ung thư phổ biến là phẫu thuật, dùng thuốc hóa trị và xạ trị. Đôi khi, nhiều phương pháp điều trị cùng được sử dụng, tùy thuộc vào loại và giai đoạn ung thư.