Con đường từ gan nhiễm mỡ đến xơ gan, ung thư gan

Xơ gan, ung thư gan có thể hình thành từ gan nhiễm mỡ

Theo Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS, bác sĩ Nguyễn Xuân Thành, chuyên gia gan mật của Thu Cúc TCI, gan nhiễm mỡ hay còn gọi là thoái hóa mỡ gan. Đây là tình trạng mỡ (chủ yếu là Triglycerid) tích tụ trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan. Khi gan bị bao phủ bởi lớp mỡ tích tụ lâu ngày sẽ phá hủy dần các tế bào gan và khiến chức năng gan bị suy giảm.

Con đường từ gan nhiễm mỡ đến xơ gan, ung thư gan thường trải qua giai đoạn đầu tiên là viêm gan mỡ. Đây là tình trạng mỡ tích tụ quá nhiều và lâu ngày tạo điều kiện cho các virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, độc tố từ ruột và bên ngoài xâm nhập vào và gây bệnh viêm gan.

Tiếp theo đó là sự suy giảm chức năng của các tế bào gan bị mỡ bao phủ lâu ngày, điều này khiến các tế bào gan hoạt động quá mức, tạo ra các sợi xơ ở gan. Sự phát triển các sợi xơ ngày càng nhiều gây tổn thương, hoại tử tế bào gan và cấu trúc của gan khi này cũng bị thay đổi. Dễ hình thành các mô sẹo khiến gan bị chai cứng và không còn khả năng phục hồi, dẫn tới xơ hóa gan.

Khi tế bào gan đã bị phá hủy bởi các mô sẹo, tình trạng xơ gan tăng dần sẽ giết chết hàng loạt các tế bào gan lành, thay vào đó là sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát được của các tế bào gan ác tính (ung thư gan).

Bệnh gan nhiễm mỡ có tiến triển âm thầm, sau khoảng 20 năm nếu không được điều trị kịp thời dễ chuyển sang xơ gan, ung thư gan.

Gan nhiễm mỡ trẻ hóa và dấu hiệu nhận biết

Theo ước tính tại Việt Nam, có khoảng 20-30% dân số bị gan nhiễm mỡ. Nếu như trước đây lứa tuổi bị gan nhiễm mỡ đa số là từ 40-60 tuổi, thì hiện nay bệnh gan nhiễm mỡ ngày càng trẻ hóa, có những người mới ngoài 20 hoặc 30 tuổi đã mắc gan nhiễm mỡ.

Nguyên nhân khiến gan nhiễm mỡ ngày càng trẻ hóa chủ yếu do nạp nhiều bia rượu, chế độ dinh dưỡng nhiều chất béo, ít vận động. Gan nhiễm mỡ có thể xảy ra ở cả trẻ em nhưng tỷ lệ ghi nhận thường ít.

Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS, bác sĩ Nguyễn Xuân Thành (chuyên gia gan mật của Thu Cúc TCI) cho biết, gan có thể tự hồi phục bằng cách tạo ra các tế bào mới, thay thế cho các tế bào cũ bị tổn thương.

Các tổn thương do gan nhiễm mỡ nếu được phát hiện sớm có thể phục hồi được. Tuy nhiên, các dấu hiệu gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu thường không biểu hiện rõ rệt, mà có diễn biến âm thầm nên nhiều người không biết mình mắc bệnh hoặc biết mà chủ quan, bỏ qua. Điều này đã khiến nhiều bệnh nhân phải đối mặt với biến chứng gan nhiễm mỡ nặng gây xơ gan, ung thư gan.

Chuyên gia cũng chỉ ra biểu hiện đầu tiên và thường gặp ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ đó là bụng ấm ách và hơi khó chịu. Khi tình trạng viêm gan nhiễm mỡ xảy ra, lúc này các triệu chứng sẽ là chán ăn, sụt cân, đau bụng hoặc mệt mỏi nhiều và vàng da.

Cách có thể giải cứu gan nhiễm mỡ

Anh N.V.H (34 tuổi, Thái Bình) chia sẻ, anh làm công việc kinh doanh nhà hàng nên phải tiếp khách liên tục, có những hôm bia rượu nhiều bụng dạ rất khó chịu. Trước đây sức khỏe của anh rất tốt, nhưng dạo gần đây tăng cân mất kiểm soát nên có đi khám và siêu âm đo đàn hồi mô gan ở Thu Cúc thì phát hiện bị gan nhiễm mỡ.

"Rất may bệnh còn ở mức trung bình, bác sĩ cho biết nếu tuân thủ điều trị, tôi có thể phục hồi gan tốt. Bác sĩ kê thuốc, dặn dò chế độ ăn uống, tập luyện, đặc biệt là phải hạn chế bớt bia rượu. Tôi thấy yên tâm hơn", anh H. nói.

Còn bệnh nhân Đ.Q.C (57 tuổi) cho hay, ông bị tiểu đường và mỡ máu cao. Năm nay gia đình có đưa đi khám sức khỏe ở bệnh viện Thu Cúc và làm xét nghiệm chức năng gan, siêu âm gan. Bác sĩ kết luận ông bị gan nhiễm mỡ độ 2. Bác sĩ dặn uống thuốc đầy đủ theo đơn, ăn uống sinh hoạt điều độ và đi kiểm tra sức khỏe 3 tháng một lần.

Gan nhiễm mỡ khiến lá gan có thể bị suy kiệt theo thời gian, từ đó ảnh hưởng tới sức khỏe và cuộc sống. Vì vậy, tầm soát và điều trị gan nhiễm mỡ trước khi có những tổn thương nghiêm trọng ở gan là việc làm cần thiết và cần thực hiện sớm.