Chủ động nhận biết nguyên nhân men gan cao để ngăn ngừa bệnh về gan

Phát hiện chính xác nguyên nhân men gan cao được xem là chìa khóa vàng để có phác đồ điều trị hiệu quả, rút ngắn thời gian và chi phí.

1. Thế nào là men gan cao

Qua quá trình nghiên cứu, các chuyên gia đã phân chia men gan thành 4 loại cơ bản là AST, ALT, ALP, GGT.

Hai loại Enzyme cơ bản của men gan là AST và ALT, chúng thường tồn tại một lượng nhỏ trong máu. Khi men gan ở mức ổn định, chỉ số AST và ALT phải ở mức thấp hơn 40 U/L. Nếu vượt quá mức quy định trên thì đồng nghĩa với việc gan đã có dấu hiệu tổn thương.

Men gan thuộc nhóm GGT và ALP là chỉ số biểu thị cho men gan mật. GGT nhỏ hơn 60 U/L và ALP dao động trong khoảng 30 đến 115 U/L là chỉ số an toàn, cho thấy nồng độ men gan đang ở mức ổn định. Tuy nhiên, khi chỉ số này dao động và tăng bất thường, cần có biện pháp kiểm tra, thăm khám, bởi đây được xem là dấu hiệu cho thấy đường mật đã bị viêm hoặc tắc nghẽn.

2. Những nguyên nhân men gan cao phổ biến nhất

Men gan cao là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm về gan. Bệnh thường phát triển âm thầm, không có dấu hiệu rõ ràng nên khó có thể nhận biết. Phần lớn nguyên nhân men cao xuất phát từ các yếu tố sau:

Gan bị nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ được xem là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến men gan cao. Bệnh thường gặp ở những đối tượng sau:

- Người thường xuyên lạm dụng bia rượu trong thời gian dài.

- Người có tiền sử hoặc đang mắc bệnh tiểu đường Type 2 hoặc thừa cân.

- Người đang điều trị bệnh bằng một số nhóm thuốc như: Aspirin, Steroids, Tetracycline,...

Viêm gan do virus tấn công

Tùy thuộc vào nhóm virus xâm nhập, tấn công, viêm gan mức độ siêu vi được phân chia thành 3 nhóm cơ bản là viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Khi virus có hại tấn công gan, gặp môi trường thuận lợi chúng sẽ nhân lên và tiến hành phá hoại tế bào gan. Lượng tế bào bị phá hủy càng nhiều thì chỉ số men gan càng cao và tạo nên nguy cơ hình thành những bệnh lý nguy hiểm.

Hiện nay vẫn chưa có phương pháp để điều trị dứt điểm virus gây viêm gan. Phần lớn phác đồ điều trị tập trung vào việc kiểm soát và chấm dứt triệu chứng. Do đó, bệnh nhân có tiền sử bị viêm gan nên thực hiện xét nghiệm chỉ số men gan định kỳ để có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân.

Men gan cao do tác dụng phụ của thuốc

Những đối tượng có phác đồ điều trị dài ngày bằng thuốc tân dược thường có chỉ số men gan cao hơn so với bình thường. Đặc biệt ở nhóm thuốc có công dụng kiểm soát triệu chứng nhanh chóng như thuốc kháng sinh, giảm đau, kháng viêm,... sử dụng lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng tăng cường tích tụ độc tố tại gan và hình thành tổn thương.

Hiện nay, rất nhiều đối tượng có thói quen tự ý kê đơn và sử dụng thuốc. Điều này có thể dẫn đến nhiều hậu quả nguy hiểm, gây nguy hại cho sức khỏe. Do đó, cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sĩ có chuyên môn khi tiến hành sử dụng thuốc. Trong trường hợp phát hiện triệu chứng men gan cao, cần thăm khám để thay thế thuốc hoặc có phương pháp ổn định chỉ số men gan phù hợp.

Men gan cao do bệnh gan tự miễn

Đây là một trong những nguyên nhân men gan cao ít phổ biến nhưng thường để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Khi hoạt động miễn dịch bị rối loạn bất thường dẫn đến xác nhận tế bào gan là một trong những yếu tố lạ để tấn công sẽ hình thành nên bệnh gan tự miễn. Ngoài ra, tình trạng bệnh gan tự miễn có thể hình thành một cách độc lập hoặc biểu hiện kèm theo một số loại rối loạn tự miễn như: bệnh Celiac, viêm khớp,...

Cơ thể bị nhiễm trùng do virus Cytomegalo

Cytomegalo là tên gọi của một loại virus có tính nguy hiểm và thường có khả năng xâm nhập mạnh vào các bộ phận khác nhau trên cơ thể, trong đó có gan. Đáng chú ý rằng, bệnh thường có khả năng bộc phát nhanh chóng ở những đối tượng có hệ miễn dịch yếu và quá trình tiến triển âm thầm, không bộc lộ thành những dấu hiệu cụ thể. Do đó, phần lớn bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn gan tổn thương nghiêm trọng dẫn đến việc điều trị gặp nhiều khó khăn.

Nguyên nhân men gan cao xuất phát từ bia rượu

Phần lớn những đối tượng mắc các bệnh lý về gan như ung thư gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ,... đều xuất phát từ nguyên nhân lạm dụng đồ uống có cồn thường xuyên. Thói quen này kéo dài dẫn đến tích tụ lâu dần các chất độc hại tại gan, hình thành nên những tổn thương và gây suy giảm chức năng gan.

Tăng men gan do rối loạn chuyển hóa chất đồng

Rối loạn chuyển hóa chất đồng hay còn gọi là bệnh Wilson - đây được xem là một trong những rối loạn hiếm gặp nhưng có khả năng cao đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng. Bên cạnh việc làm tăng nhanh chỉ số men gan, rối loạn chuyển hóa chất đồng còn có thể gây nên nhiều bệnh lý khác như: ung thư gan, suy giảm chức năng gan, viêm gan,...

Bệnh lý liên quan đến đường mật

Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng, men gan tăng cao cũng có thể xuất phát từ một số bệnh lý liên quan đến đường mật như: sỏi mật, đường mật bị nhiễm trùng, túi mật bị viêm,...

Cơ thể bị rối loạn sắt

Rối loạn chất sắt là nguyên nhân gây men gan cao thường gặp ở những đối tượng như phụ nữ đang mang thai có sử dụng thực phẩm bổ sung sắt gây dư thừa, bệnh nhân gặp tình trạng thiếu máu,... Quá trình tăng men gan do rối loạn chất sắt thường được điều trị nhanh chóng, hiệu quả nếu phát hiện sớm và có phác đồ phù hợp.

Để có thể nhận biết chính xác, cụ thể nguyên nhân men gan cao ở từng đối tượng, cần thực hiện xét nghiệm và thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín ngay sau khi phát hiện những dấu hiệu bất thường. Việc điều trị kịp thời có tầm quan trọng đặc biệt đến việc kiểm soát tối đa nguy cơ hình thành những tổn thương ở gan.