Chăm sóc sức khỏe bị động không còn phù hợp trong thời đại mới

"Chăm sóc sức khỏe bị động - sick care" là hành vi kiểm soát rủi ro, với mục đích chính là giảm hoặc tạm dừng các triệu chứng bệnh. Trái ngược với nó, "chăm sóc sức khỏe chủ động - health care" tập trung vào phát triển sức khỏe thể chất và tinh thần, tạo ra một "lá chắn" bảo vệ cho mỗi cá nhân trước những rủi ro tiềm ẩn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, sức khỏe là trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội. Nó không chỉ đơn thuần là trạng thái không ốm đau hay thương tật. Để có sức khỏe theo đúng định nghĩa này, việc chăm sóc sức khỏe một cách chủ động, định kỳ (health care) được khuyến khích hơn tập trung chữa trị khi bệnh đã có biểu hiện rõ rệt (sick care).

Trong tương lai gần, việc theo đuổi chăm sóc sức khỏe chủ động đồng nghĩa với việc bạn cần dành nhiều thời gian và chi phí hơn để duy trì chế độ ăn uống, luyện tập và thăm khám khoa học. Về lâu dài, đây sẽ là một khoản đầu tư "sinh lời" so với bỏ bê sức khỏe và chỉ thăm khám khi có bệnh.

Sắp xếp chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ dinh dưỡng không hợp lý là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến sự gia tăng các bệnh mãn tính không lây nhiễm. Do đó việc chú trọng cân bằng dưỡng chất trong mỗi bữa ăn là vô cùng quan trọng để đảm bảo sự phát triển tốt cả về trí lực và thể lực của mỗi người.

Mỗi loại thức ăn chứa các nhóm chất dinh dưỡng với tỷ lệ khác nhau. Vì vậy, bữa ăn hàng ngày cần phối hợp đa dạng từ thịt cá đến rau củ quả. Chất dinh dưỡng trong mỗi thực phẩm này bổ sung cho nhau và làm tăng giá trị dinh dưỡng cho bữa ăn của bạn.

Tăng cường tập luyện thể dục thể thao

Chỉ với 30 phút vận động nhẹ nhàng mỗi ngày đã góp phần giảm thiểu nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và kể cả ung thư. Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tập luyện cũng là phương pháp giúp chống lại trầm cảm - căn bệnh tâm lý phổ biến hiện nay.

Chuyên gia khuyến nghị mỗi người thực hiện 150 phút tập thể dục nhịp điệu cường độ vừa phải và 2 buổi rèn luyện cường độ cao mỗi tuần. Tuy nhiên, điều này sẽ khác nhau tùy theo độ tuổi và mục tiêu của bạn.

Từ bỏ những tác nhân xấu

Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất độc hại. Trong đó, ít nhất 69 chất là tác nhân gây ung thư. Những người thường xuyên hút thuốc sẽ không ngay lập tức mắc bệnh mà liều lượng ngấm dần, tích lũy tạo thành điều kiện gây ra các bệnh tim mạch, hô hấp, vô sinh...

Bên cạnh đó, việc lạm dụng rượu bia gây ảnh hưởng xấu đến gan, não, thần kinh, tim mạch, thận, xương khớp và tăng nguy cơ ung thư, gút.

Bạn có thể giảm những rủi ro bệnh tật trên chỉ đơn giản bằng việc dừng hoặc hạn chế những tác nhân xấu này.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh - CDC, sau một ngày ngừng hút thuốc, nồng độ nicotine trong máu sẽ giảm dần về 0 (nicotine là một trong những nguyên nhân dẫn đến các bệnh tim mạch).

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Chủ động thăm khám sức khỏe tối thiểu mỗi năm một lần là phương pháp giúp phòng ngừa hiệu quả bệnh lý mãn tính và kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường trong cơ thể.

Theo bác sĩ Lê Văn Bảo - Trưởng khoa Ung bướu, Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI - khám sức khỏe định kỳ có vai trò quan trọng. Cụ thể đối với bệnh lý ung thư, hơn 90% có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm.

TCI đã ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân phát hiện polyps u tuyến dạ dày (tiền thân ung thư dạ dày) và kịp thời cắt bỏ, chặn đứng nguy cơ bệnh tật khi thực hiện thăm khám định kỳ. Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo bạn nên dành ra một ngày mỗi năm để khám định kỳ, kiểm tra sức khỏe một cách toàn diện và dự phòng bệnh tật hiệu quả, hạn chế rủi ro trong cuộc sống.