Bị sán lá gan nguy hiểm, tưởng "hậu Covid-19"

Ngày 29/4, một bệnh viện tại TPHCM cho biết, chỉ trong vài tuần nơi đây tiếp nhận đến 7 bệnh nhân bị sán lá gan. Điều đặc biệt là trước khi đi khám, họ có triệu chứng đau bụng âm ỉ nhưng cứ nghĩ "hậu Covid-19" vì vừa nhiễm SARS-CoV-2 không lâu.

Nhiễm sán lá gan nhưng tưởng "hậu Covid-19"

Như trường hợp của chị M.T.Đ.H. (37 tuổi, ngụ quận Tân Phú, TPHCM) đến viện vì thấy đau âm ỉ vùng thượng vị và hạ sườn phải, kèm sốt nhẹ. Lúc đầu, chị nghĩ đau dạ dày nhưng uống thuốc tự mua vẫn không hết. Khi tình trạng này kéo dài đến ngày thứ 10, chị nghĩ hậu Covid-19 gây ra nên vội đi cầu cứu bác sĩ.

Tại khoa Cấp cứu, các bác sĩ ghi nhận bệnh nhân có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy bạch cầu ái toan tăng 30% (thông thường dưới 7%). Bác sĩ CKI Hoàng Đình Thành, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa của bệnh viện, phát hiện đây là một trong những dấu hiệu nghĩ đến bệnh ký sinh trùng.

Người bệnh tiếp tục được siêu âm và tìm thấy ổ áp-xe (mủ) ở gan phải, kích thước 70x71mm, thâm nhiễm xung quanh, bên trong ổ áp-xe này có 4-6 ổ nhỏ rải rác.

Kết quả xét nghiệm máu theo kỹ thuật miễn dịch ELISA ghi nhận bệnh nhân bị sán lá gan nhỏ. Chị H. được nhập viện, uống thuốc diệt sán và theo dõi tình trạng ổ áp-xe. Sau 10 ngày điều trị, bệnh nhân ổn định sức khỏe và xuất viện.

Ngay sau đó, bệnh viện lại tiếp nhận chị Đ.G.Q.Y. (38 tuổi, ngụ quận Tân Phú) bị nhiễm sán lá gan. Người bệnh cho biết thường ăn tôm sống chấm mù tạt, vừa khỏi Covid-19 được 20 ngày thì có cảm giác đau bụng nhưng không sốt, nên tưởng bị "hậu Covid-19".

Tại bệnh viện, chị Y. được siêu âm ổ bụng, xét nghiệm máu phân tích tế bào máu và các xét nghiệm sinh hóa cơ bản… phát hiện ở gan có nhiều ổ áp-xe. Sau khi xác định nhiễm sán lá gan, bệnh nhân được nhập viện theo dõi và điều trị trong 7 ngày.

Cẩn thận khi ăn gỏi cá, tôm sống mù tạt

Bác sĩ Huỳnh Văn Mười Một, Phó khoa Cấp cứu cho biết, người nhiễm bệnh sán lá gan do ăn uống dính phải trứng hoặc ấu trùng nang có trong nước lã, gỏi cá, tôm sống chấm mù tạt, rau mọc dưới nước chưa rửa sạch… Khi ấu trùng xâm nhập vào mô gan, sán non phát triển thành sán trưởng thành, đẻ trứng trong ống dẫn mật. Trứng được bài xuất theo phân ra ngoài, gặp môi trường nước ngọt ở sông suối, ao hồ… lại sinh trưởng theo chu kỳ mới.

Bệnh nhân sán lá gan thường có triệu chứng đau tức vùng gan, nổi mẩn, rối loạn tiêu hóa, thậm chí tắc mật, ứ mật, vàng da. Nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời, người bệnh sẽ xuất hiện trạng thái thiếu máu, gan bị xơ hóa, tăng huyết áp tĩnh mạch cửa và suy kiệt dần.

Bác sĩ Hoàng Đình Thành khuyến cáo, sán lá gan cũng như các bệnh ký sinh trùng đường ruột khác, là bệnh có tính chất phổ biến ở vùng nhiệt đới như Việt Nam. Hiện nay, nhiều người quan niệm chỉ cần uống một viên thuốc sổ giun là ngừa được các loại sán nhưng thực tế, mỗi loại thuốc chỉ điều trị được vài loại giun sán nhất định. Do đó, cách phòng ngừa quen thuộc vẫn là ăn chín - uống sôi.

Ở giai đoạn bệnh sớm, người nhiễm sán lá gan chỉ cần uống thuốc điều trị theo dõi ở nhà. Nhưng nếu sán gây ra ổ áp-xe ở gan thì cần nằm viện điều trị, sử dụng kháng sinh kèm theo diệt sán, thậm chí cần chọc tháo dịch/mủ trong ổ áp-xe ra ngoài.

Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể nhiễm trùng huyết do vi trùng bội nhiễm, dễ dẫn đến sốc nhiễm khuẩn - nhiễm độc nặng. Hoặc khi áp-xe quá lớn tự vỡ ra, gây chảy máu bên trong ổ bụng, mất máu cấp tính và sốc, dẫn đến tử vong.