Bệnh ung thư buồng trứng có di truyền?

Con gái tài tử Pierce Brosnan là Charlotte vừa mất vì bệnh ung thư buồng trứng khi đang ở độ tuổi 42 sau 3 năm chiến đấu với căn bệnh này. Vợ của diễn viên tài hoa này cũng ra đi cách đây 22 năm khi ở tuổi 43 (1991) với cùng căn bệnh.

Và trên thực tế, ung thư buồng trứng ảnh hưởng đến hơn 6.500 phụ nữ ở Anh mỗi năm và là loại ung thư phổ biến 5 ở phụ nữ. Bệnh phổ biến nhất ở những phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh và ngoài 50 tuổi nhưng cũng có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào. Khối u ác tính hình thành trên bề mặt của buồng trứng (ung thư biểu mô), ung thư buồng trứng xuất phát từ các tế bào sản xuất ra trứng (tế bào mầm) và ung thư buồng trứng xuất phát từ mô nâng đỡ ở quanh buồng trứng (ít gặp hơn).

Triệu chứng ung thư buồng trứng?

Rất khó phát hiện các triệu chứng ung thư buồng trứng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu. Đó là bởi các triệu chứng này thường giống với những bệnh thông thường như hội chứng ruột kích thích.

Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh gồm bụng to lên, tình trạng đầy hơi dai dẳng, đau vùng chậu hoặc bụng, khó ăn.

Các triệu chứng khác bao gồm đau lưng, đi tiểu thường xuyên, chán ăn, buồn nôn, tăng cân không lý do, thay đổi thói quen đi ngoài và đau trong khi quan hệ tình dục.

Một số bệnh nhân cũng bị xuất huyết âm đạo bất thường nhưng hiện tượng này hiếm gặp.

Có những yếu tố rủi ro nào?

85% bệnh nhân ung thư buồng trứng là phụ nữ ở độ tuổi ngoài 50. Còn những người đang trong giai đoạn mãn kinh thuộc nhóm nguy cơ cao.

Những phụ nữ có tiền sử gia đình mắc ung thư vú hay ung thư buồng trứng cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao bị bệnh.

Người ta cho rằng 5-10% trường hợp bị ung thư buồng trứng là do gien bị lỗi có tên BRCA1 hoặc BRCA2. Trong khi đó, theo GS Hani Gabra, Giám đốc TT Nghiên cứu thực hành ung thư buồng trứng London, có đến 20% phụ nữ mang gien lỗi gây bệnh này. Thực tế là mới đây, diễn viên Angelina Jolie gần đây thông báo rằng cô đã có một cắt bỏ vú sau khi phát hiện ra rằng cô mang gen bị lỗi này.

Nếu một người phụ nữ có ít nhất 2 người thân mang bệnh thì cô ấy có nguy cơ mang gien lỗi.

Những phụ nữ bị béo phì hoặc những người sử dụng liệu pháp hoóc-môn thay thế cũng như những người bị vô sinh cũng thuộc nhóm nguy cơ cao.

Phụ nữ có kinh sớm so với độ tuổi hoặc mãn kinh muộn cũng có nguy cơ cao hơn. Đó là bởi bề mặt buồng trứng bị vỡ để trứng không thể hình thành khi chúng được giải phóng và bề mặt của buồng trứng bị gặp nguy hiểm trong giai đoạn này. Mỗi khi điều này xảy ra, nó cần phải được sửa chữa và điều này tạo cơ hội cho sự tăng trưởng của tế bào bất thường.

Những phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung (tế bào tử cung phát triển không đúng nơi, đúng chỗ) cũng có nguy cơ bị ung thư buồng trứng cao hơn.

Nguy cơ mắc ung thư buồng trứng giảm xuống nếu đã sinh con, dùng thuốc ngừa thai hoặc cho con bú.

Người ta cũng tin rằng giảm cân, việc tập thể dục thường xuyên và ăn uống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Chẩn đoán như thế?

Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào đã nêu ở trên thì nên đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt.

Các bác sĩ có thể thực hiện việc siêu âm đầu dò tử cung và kiểm tra buồng trứng; lấy mẫu máu để kiểm tra nguy cơ ung thư.

Điều trị như thế?

Bệnh nhân ung thư buồng trứng có thể điều trị bằng phẫu thuật, hóa trị và chăm sóc đặc biệt.

Dựa trên việc khối u lớn thế nào, mức độ lan rộng, sức khỏe của bệnh nhân và khả năng sinh sản để quyết định cách thức điều trị là cắt bỏ buồng trứng và ống dẫn trứng, tử cung, và một lớp mỡ trong bụng hay loại bỏ cả các hạch bạch huyết trong ổ bụng.

Tiên lượng thời gian sống là gì?

Tiên lượng thời gian sống của người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư buồng trứng phụ thuộc vào giai đoạn của ung thư khi nó được phát hiện.

Người được chẩn đoán khi bệnh đang ở giai đoạn đầu có một cơ hội sống tốt hơn những người được chẩn đoán muộn.

Và trong tất cả các trường hợp phát hiện ra bệnh, 70% sẽ sống ít nhất một năm sau khi chẩn đoán, 40% sẽ sống trong năm năm và 30% sẽ sống được 10 năm.

Trần Phương

Theo DM