Báo động tình trạng nhiều cặp vợ chồng trẻ đối mặt với vô sinh

Tỷ lệ vô sinh ngày càng tăng ở người trẻ

Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố vào ngày 3/4/2023, dựa vào công trình nghiên cứu đầu tiên về vô sinh trong một thập kỷ qua (1990-2021), Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ cao trên thế giới.

Tại Việt Nam, có khoảng 7,7% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ bị vô sinh, hiếm muộn (tương đương với 1 triệu cặp vợ chồng). Hơn nữa, tình trạng này còn có dấu hiệu trẻ hóa, hơn 50% số ca mắc bệnh nằm ở độ tuổi dưới 30.

Đây được coi là một con số báo động bởi nó đang gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống cá nhân, gia đình và xã hội. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể do:

- Các bệnh lý về sinh sản: đây là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh, bao gồm các bệnh lý ở nam giới như suy giảm số lượng, chất lượng tinh trùng, tắc nghẽn đường dẫn tinh; các bệnh lý ở nữ giới như tắc vòi trứng, buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung…

- Các yếu tố lối sống như: hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng chất kích thích, ăn uống thiếu khoa học,... cũng có thể làm tăng nguy cơ vô sinh.

- Các yếu tố môi trường: như ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước,...

Ngoài ra, một số nguyên nhân ở giới trẻ cũng được đưa ra như tuổi kết hôn muộn khiến cho cơ hội mang thai tự nhiên của các cặp đôi bị giảm sút; tỷ lệ nạo - phá thai cao; hoặc do các yếu tố lối sống không lành mạnh cũng đang là một trong những nguyên nhân gây vô sinh.

Xem nhẹ khám sức khỏe trước khi cưới - Hậu quả đối mặt nặng nề

Với suy nghĩ bản thân đang trong độ tuổi 20-30, sức khỏe không có biểu hiện gì bất thường nên nhiều cặp đôi hiện nay ít quan tâm đến việc khám sức khỏe trước khi cưới. Hơn nữa, các cặp đôi còn có tâm lý e ngại do sợ phát hiện bệnh sẽ ảnh hưởng đến hạnh phúc lứa đôi, thậm chí có người còn cho là nghi ngờ nhau mới phải đi khám.

Thùy Linh (29 tuổi, sinh sống tại Hải Dương) đã kết hôn hơn 2 năm nhưng chưa có em bé. Linh từng ngỏ ý khám sức khỏe trước khi cưới thì bị chồng gạt sang một bên, cho rằng cả hai vẫn khỏe mạnh nên không cần thiết. Sau thời gian dài không dùng bất kỳ biện pháp tránh thai nào, vợ chồng Linh quyết định đi khám. Qua kiểm tra, bác sĩ cho biết người chồng có lượng tinh trùng ít, chất lượng tinh trùng yếu và có hình dạng bất thường.

Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Hệ thống y tế Thu Cúc TCI) cho biết, chất lượng tinh trùng ở các bạn nam hiện nay rất ít và yếu. Đa số các trường hợp đến thăm khám đều có chung một thói quen đó là hút thuốc lá - kẻ thù số 1 của tinh trùng.

Bác sĩ Nhàn ghi nhận có những người hút cả thuốc lá truyền thống, thuốc lào và thuốc lá điện tử. Thói quen uống rượu bia cũng góp phần khiến cho sức khỏe của nam giới đi xuống.

Một trường hợp khác tại Hà Nội, hai vợ chồng anh Duy Đức (25 tuổi) kết hôn nhưng chưa có kế hoạch sinh con. Sau 3 năm kế hoạch, cả hai quyết định "thả" nhưng kết quả không như mong muốn. Hai bên gia đình nội ngoại đều lo lắng, Đức và vợ quyết định tới bệnh viện kiểm tra.

Sau thăm khám, bác sĩ phát hiện hai vòi trứng của người vợ bị tắc, dẫn đến vô sinh. Nguyên nhân là do người vợ từng có tiền sử viêm nhiễm phụ khoa nhưng không đi khám và chữa trị triệt để.

Lời khuyên từ bác sĩ

Tình trạng vô sinh tăng cao là hồi chuông cảnh báo cho tất cả mọi người, nhất là đối với các bạn trẻ trong độ tuổi sinh sản.

Do đó, để hạn chế tình trạng vô sinh, Thạc sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Hệ thống y tế Thu Cúc TCI) khuyến cáo mỗi người nên xây dựng một lối sống lành mạnh cho mình. Quan trọng nhất, các cặp đôi nên chủ động trong việc khám tiền hôn nhân để nắm bắt được tình trạng sức khỏe tổng quát lẫn sức khỏe sinh sản của cả vợ và chồng.

Trong gói khám tiền hôn nhân, nữ và nam giới lần lượt khám sức khỏe tổng thể, kiểm tra chức năng sinh sản, kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nếu phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường về sức khỏe sinh sản, các cặp đôi sẽ được tư vấn, can thiệp kịp thời. Các cặp đôi mong muốn có em bé sau khi kết hôn nhờ đó sẽ thuận lợi trong việc chào đón thiên thần bé nhỏ, các vấn đề gây ra vô sinh sẽ được giải quyết.

Không chỉ dừng lại ở việc làm thế nào để có con mà hành trình mang thai và sinh con cũng rất quan trọng. Qua thăm khám tiền hôn nhân, cả hai sẽ được bác sĩ tư vấn về tiêm phòng trước khi mang thai, đảm bảo cho thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.