Vụ cháy 56 người chết: Lời bộc bạch của người mẹ mất con

Chiều 10/3, phiên tòa xét xử vụ cháy chung cư mini số 37 Khương Đình (quận Thanh Xuân, Hà Nội) khiến 56 người tử vong tiếp tục phần xét hỏi.

Chữ ký khống và những hậu quả nặng nề

Bắt đầu phiên làm việc buổi chiều, HĐXX chất vấn ông Nguyễn Công Hiệp, Đội phó Đội Cảnh sát PCCC&CHCN Công an quận Thanh Xuân, cho biết nếu nhận được những báo cáo từ cấp phường, đơn vị sẽ nghiên cứu để trả lời, hoặc xin ý kiến cấp trên.

Sau đó, đại diện VKS đề nghị được xét hỏi bị cáo Nguyễn Đình Quân (cựu Tổ trưởng Tổ Thanh tra Xây dựng phường Khương Đình).

Tại bục khai báo, bị cáo Quân khai với các công trình đang xây dựng, việc kiểm tra, giám sát sẽ được thực hiện thường xuyên. Do đó, khi công trình số 37 Khương Đình xây đến tầng 7 (vượt quá một tầng so với thiết kế), cán bộ địa bàn đã phát hiện và báo cáo với Quân. Quân sau đó tham mưu lãnh đạo UBND phường tiến hành kiểm tra vi phạm.

 Theo lời khai của Quân, ngày 23/10/2015, Quân cùng Nguyễn Thị Kim Trang (cựu cán bộ địa chính - xây dựng phường Khương Đình) và Phạm Thanh Tùng (cựu nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị) đã xuống hiện trường công trình để đôn đốc chủ đầu tư tự phá dỡ phần sai phạm.

Tuy nhiên, trước tòa, bị cáo Tùng khẳng định bản thân không có mặt trong tổ công tác ngày 23/10 nêu trên.

VKS sau đó chất vấn về việc biên bản chủ đầu tư cam kết tự phá dỡ hôm 23/10 có chữ ký của bị cáo Tùng. Tùng nói đây là sai lầm của bản thân và cho rằng đã thiếu nhận thức.

Đại diện VKS cho rằng trách nhiệm của Tùng rất lớn, chữ ký khống của Tùng đã dẫn đến việc các thành viên tổ thanh tra mặc nhiên thừa nhận công trình số 37 Khương Đình đã giải quyết xong những vi phạm, từ đó xảy ra việc buông lỏng và không một cơ quan quản lý nào kiểm tra, để Minh xây dựng đến 9 tầng.

"Nếu không có chữ ký của Tùng, Minh đã không có cơ hội để xây dựng tiếp căn nhà lên 9 tầng", vị kiểm sát viên nói.

Sau đó, cơ quan tố tụng xét hỏi cựu Đội trưởng Đội Thanh tra Xây dựng quận Thanh Xuân Trần Trọng Khang. Bị cáo này khai, với vai trò là đội trưởng, Khang có trách nhiệm quán xuyến chung công việc và giao các công việc cụ thể cho các đội phó.

Khang cho biết trong biên bản chủ đầu tư tự phá dỡ sai phạm do Đội thanh tra xây dựng gửi lên, không có đề xuất tiếp tục xử lý, chỉ có báo cáo rằng đã xử lý, tháo dỡ phần sai phạm.

Trước tòa, Khang cho biết trong số các nạn nhân tử nạn trong vụ cháy có người nhà của bị cáo. Ngay khi biết tin có cháy, Khang lập tức xuống hiện trường và sau đó "thắp rất nhiều nén hương". Khang cho biết đã cùng gia đình đóng 200 triệu đồng để khắc phục hậu quả.

"Các bị cáo rất vô trách nhiệm"

Tại tòa, đại diện VKS đề nghị HĐXX được xét hỏi bị cáo Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình).

Tuấn Anh khai sau khi được cấp trên giao quản lý công tác phòng cháy chữa cháy (năm 2021), bị cáo đã chỉ đạo cảnh sát khu vực cùng cán bộ Đội PCCC Công an quận đi kiểm tra thực tế công trình và phát hiện tòa nhà số 37 Khương Đình tồn tại nhiều vấn đề, như chưa thẩm duyệt nghiệm thu công tác PCCC, không có lối thoát nạn thứ 2... 

Tuy nhiên, trước HĐXX, đại diện VKS chỉ ra từ năm 2019, Đội PCCC Công an quận đã chỉ ra nhiều vấn đề của tòa nhà này như: Chưa xây dựng phương án chữa cháy, cứu hộ cứu nạn, đặc biệt là chưa có giải pháp ngăn cháy lan giữa khu vực nhà để xe và phòng ở.

VKS cho biết những vấn đề này, chính những cư dân cũng đã nhiều lần lên tiếng nhưng không có gì thay đổi.

"Bị cáo đã bao giờ tham mưu hay yêu cầu cư dân hay tổ chức họp thống nhất rằng chúng ta kiên quyết phải làm cái cửa ngăn cháy không?", VKS hỏi.

Tuấn Anh cho biết do bản thân và các cảnh sát khu vực không được đào tạo về PCCC nên đã xin hướng dẫn của Đội PCCC, từ đó bị cáo mới biết phải vận động cư dân lắp thêm các cửa chống cháy hoặc các giải pháp để ngăn cháy lan.

"Từ năm 2019, Đội PCCC đã nêu ra tất cả những cái bất cập rồi nhưng không làm, và khi giao về phường rồi, phường cũng không yêu cầu quyết liệt cư dân phải làm", đại diện VKS nói.

Tại tòa, một số bị hại cũng được xét hỏi và cho phép được trình bày. Chị Hương Giang, cư dân phòng 205, với giọng nói khàn đặc do ngạt khói, cho biết đã mất con gái sau vụ cháy.

Chị Giang trình bày khi mua căn nhà tại 37 Khương Đình, chủ đầu tư là Nghiêm Quang Minh hứa sẽ bàn giao toàn bộ giấy tờ liên quan đến PCCC.

Tuy nhiên, thời điểm căn hộ cuối cùng được bàn giao, Minh vẫn chưa hoàn thành công tác PCCC cũng như không bàn giao cho cư dân các giấy tờ liên quan.

"Anh Minh rất coi thường pháp luật", chị Giang nói. Theo nữ bị hại này, nhiều lần chị đã viết đơn phản ánh đến UBND phường nhưng không được giải quyết. Tại tòa, chị Giang nộp một bản kêu cứu về PCCC có chữ ký của tất cả đại diện các căn hộ.

"Khi nghe lời khai của các bị cáo tại tòa, tôi cảm thấy các bị cáo rất vô trách nhiệm. Khi sự việc chưa xảy ra, lời nói của chúng tôi không có giá trị. Đến bây giờ, tôi phải trả giá là mất con gái, bản thân tôi không còn khả năng sinh sản", chị Giang bộc bạch.

Theo chị Giang, cư dân tại tòa nhà có một nhóm trò chuyện chung trên mạng xã hội. Trong nhóm, về công tác PCCC, mọi người chỉ bàn luận về các kỹ năng phòng cháy chứ không nói về việc lắp đặt các thiết bị chống cháy.

Trước câu hỏi của VKS về việc có biết tòa nhà bị đình chỉ liên quan đến vi phạm tại tầng 1 hay không, chị Giang cho biết có nắm bắt được nhưng lại đặt ra vấn đề rằng cư dân sẽ để xe ở đâu và vai trò hướng dẫn của chính quyền.

"Vậy cư dân có trách nhiệm gì không?", đại diện VKS đặt câu hỏi.

Sau đó, cũng chính vị kiểm sát viên kể lại rằng khi cùng cư dân vào hiện trường vụ cháy, nhiều người tự thú nhận rằng đã rất chủ quan.

Trước câu hỏi trên, chị Giang khẳng định: "Nếu bản thân tôi có trình độ hiểu biết về phòng cháy chữa cháy, không bao giờ tôi mua căn nhà này. Nếu như không nghe những lời hứa của anh Minh là đảm bảo về phòng cháy chữa cháy, không bao giờ tôi mua".