Triệt phá 2 đường dây khai thác đá trái phép ở TPHCM
(Dân trí) - Các đối tượng lợi dụng danh nghĩa cải tạo mặt bằng hoặc nạo vét hồ thủy lợi để khai thác khoáng sản trái phép, thu lợi hàng chục tỷ đồng, gây thất thoát tài nguyên quốc gia.
Ngày 1/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Trần Văn Tuấn (Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đại Nguyên), Phạm Thị Hồng Ngọc (Công ty TNHH Đại Long Nguyên) và Nguyễn Việt Hà (Giám đốc Ban Quản lý dự án của Công ty Đại Nguyên) về tội Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Cùng tội danh này, trước đó Công an TPHCM đã khởi tố, bắt tạm giam đối với Vũ Đức Sơn (trú tại xã Hồ Tràm).

Công trình khai thác đá trái phép (Ảnh: Công an cung cấp).
Theo tài liệu điều tra ban đầu, tháng 3, Vũ Đức Sơn tổ chức hoạt động cải tạo thửa đất trồng cây lâu năm tại thôn Bà Rịa, xã Hồ Tràm. Thay vì chỉ san gạt đất như đăng ký, Sơn chỉ đạo nhóm nhân công điều khiển máy xúc, máy đục, xe ben đục phá hàng chục nghìn mét khối đá tự nhiên để đem bán trái phép ra thị trường.
Theo ghi nhận của Công an TPHCM, Sơn đã khai thác trái phép hơn 26.000m³ đá, thu lợi bất chính nhiều tỷ đồng. Tại hiện trường, nhà chức trách ghi nhận còn lại 2.200m³ đá chưa tiêu thụ, nằm rải rác trên diện tích hơn 1.900m² đất bị biến dạng địa hình, với dấu tích khai thác rõ ràng.
Trong khi vụ Hồ Tràm đang được điều tra, một vụ việc nghiêm trọng hơn đã được Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TPHCM phát hiện tại khu vực hồ chứa nước Đá Đen, xã Ngãi Giao. Tại đây, một dự án có giấy phép nạo vét và tận thu đất san lấp đã bị biến tướng thành công trường khai thác đá trái phép quy mô lớn.

Cảnh sát thu thập hình ảnh khai thác khoáng sản trái phép (Ảnh: Công an cung cấp).
Theo hồ sơ, dự án nạo vét hồ Đá Đen được giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đại Nguyên, do Trần Văn Tuấn làm đại diện pháp luật, làm chủ đầu tư, thi công bởi Công ty TNHH Đại Long Nguyên, do Phạm Thị Hồng Ngọc (vợ Tuấn) làm Giám đốc.
Từ năm 2023, khi phát hiện trong lòng hồ có lớp đá đen, Tuấn chỉ đạo vợ ký hợp đồng cung cấp đá với nhiều đơn vị tư nhân, ghi tên hàng là “đá phong hóa” hoặc “đất phong hóa loại 1” để tránh bị phát hiện.
Chỉ tính riêng 3 khách hàng lớn, tổng khối lượng đá bị nhóm đối tượng khai thác và tiêu thụ lên tới hơn 365.000m³, tương đương giá trị gần 30 tỷ đồng. Đáng chú ý, nhóm này sử dụng hợp đồng chuyển nhượng đất đai để thanh toán nhằm qua mặt cơ quan chức năng.

Tuấn (bìa trái) và Sơn bị khởi tố về tội Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên (Ảnh: Công an cung cấp).
Công an xác định Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Ban Quản lý dự án của Công ty Đại Nguyên, cũng có hành vi tiếp tay khi biết rõ việc khai thác là không đúng theo giấy phép, nhưng vẫn làm ngơ để hành vi vi phạm pháp luật diễn ra.
Theo Phòng Cảnh sát kinh tế, cả hai vụ việc trên cho thấy thủ đoạn lợi dụng dự án hợp pháp, thuê nhân công và phương tiện chuyên dụng, tổ chức vận hành như doanh nghiệp chính quy, nhưng thực chất là khai thác khoáng sản trái phép nhằm thu lợi bất chính.
Đặc biệt, hành vi của các đối tượng trong vụ hồ Đá Đen còn có tính chất chuyên nghiệp, được tổ chức, phân công nhiệm vụ cụ thể, trục lợi qua các pháp nhân che chắn. Dù các hợp đồng được ghi tên hàng là "đá phong hóa" hay "đất san lấp", qua tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan điều tra xác định bản chất là đá đen, loại khoáng sản cần phải xin phép khai thác và chịu sự giám sát nghiêm ngặt của cơ quan chức năng.