Nghiện “hành xác”

(Ảnh chỉ có tính minh họa)

Mốt ngược đãi bản thân ghê rợn

2 năm trở lại đây, trào lưu giới trẻ tự hành xác, ngược đãi bản thân đã phổ biến, không còn là chuyện nhỏ đối với xã hội. Bác sĩ Tất Thắng - Giám đốc Bệnh viện Tâm thần TPHCM cho biết, ngoài những người tự hành xác bằng vật sắc nhọn vì những yếu tố bệnh lý như bệnh tâm thần, số còn lại là những người trẻ có vấn đề về tâm lý. Họ thường sống trong một môi trường thiếu thốn tình cảm gia đình hoặc có lệch lạc trong nhận thức.

Tự dùng vật sắc nhọn rạch lên thân thể được gọi là "self-cut" - nhằm chứng minh sự dũng cảm, phi thường hoặc để tự khẳng định chất ngông với người khác, nhất là khi họ chịu ảnh hưởng của chất kích thích. Cũng có nhiều em vì muốn níu kéo sự quan tâm của gia đình khi các em có cảm giác mình đang bị bỏ rơi. Hành vi này cũng xuất hiện ở những đứa trẻ sống không có lý tưởng, hoài bão. Chúng luôn cảm thấy trống rỗng, chán chường, tức giận, bất mãn hay chán ghét xã hội và những mối quan hệ xung quanh và giải quyết vấn đề của mình bằng cách rạch tay, chân.

Hai năm trước, khi vào một số trang blog cá nhân của một số em gái ở Hà Nội, chúng tôi thường đọc được những hàng chữ khá rùng rợn: "Chán quá! Chán thế này thì chết đi thôi", hoặc "Chết quách đi cho thoát khỏi muộn phiền"... thì hôm nay khi lên mạng, tôi chỉ thấy những cánh tay bị rạch chồng chéo, máu đọng đỏ lòm do các bạn trẻ tự dùng dao lam rạch và chụp ảnh tung lên để tự... sướng.

Ở một số nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam, hội chứng ngược đãi bản thân (self-harm) là một căn bệnh dễ mắc phải đối với những đối tượng bị suy sụp về tinh thần. Họ muốn làm chính bản thân mình bị đau chỉ để giải tỏa. Họ sẵn sàng dùng dao cắt vào tay hoặc chân, bứt tóc, đốt da, cào cấu cơ thể... Các em xem cơ thể mình là nơi trút giận cho hả hê đến nỗi, nhiều em nghiện hành hạ mình. Mỗi ngày không dùng dao lam rạch một vài đường vào tay cho máu tứa ra thì bứt dứt, khó chịu.

Tuy nhiên, nhiều em không giấu giếm chuyện đó mà muốn được giãi bày, tâm sự nên các em tự chụp ảnh, tung lên blog để được sẻ chia. Em này học em kia. Sự việc này lan truyền nhanh hơn bất kỳ một loại virut nguy hiểm nào. Một em gái được hỏi qua chat đã trả lời: "Nếu có khả năng, cứ cắt chơi thấy cũng... sảng khoái lắm. Bạn tớ còn thể hiện bản lĩnh của mình vì dám dùng dao tự cắt. Bọn tớ thực sự thấy thỏa mãn vì mình đã chịu đau đớn mà không hề rên lên một tiếng nào gọi là có. Sướng thật!".

Nhiều bạn trẻ xem self cut là liều thuốc chữa khủng hoảng nhanh, nhưng thực sự những "vết cắt" đó sẽ để lại ám ảnh lâu dài với bạn. (Ảnh minh họa)

“Bơ vơ trong gia đình, em ôm nỗi đau”

Đó là tâm lý của nhiều em nhỏ cô đơn trong chính tổ ấm của mình. Nỗi cô đơn mà các em không được chia sẻ, không được động viên. Các em xa lạ với chính ngôi nhà và gia đình mình nên các em tìm đến bộ đồ nghề rất đơn giản để "tự sướng", tự hành hạ bản thân. Đó là một lưỡi dao lam, thêm 2.000 đồng mua túi bông y tế cộng thêm chút bản lĩnh là đủ cho việc cắt tay. Ngược đãi bản thân thật sự là một căn bệnh rất nguy hiểm vì chính bản thân người bệnh cũng không biết mình đang mắc bệnh, đang làm gì.

Một em có tên Thu Phương tâm sự: "Tôi cũng từng nghe nói về tác hại của việc hành hạ bản thân. Nhưng tôi bế tắc và cảm thấy đó là cách duy nhất để tôi không bị chìm trong những nỗi đau. Làm sao để thoát ra được, nếu có cách khác, tôi sẽ không chọn cách rạch tay đâu...". Thu Phương vốn là một cô gái nhạy cảm, dễ buồn, hay tủi thân vặt vãnh, hay suy nghĩ lung tung.

Cô yêu một bạn trai và không được đáp lại, trong khi đó, nội tại gia đình cô cũng có sự trục trặc. Bố mẹ cô thường xuyên cãi nhau. Bản thân cô cũng có những biến động về tâm, sinh lý. Lúc này, cô rất cần sự quan tâm, săn sóc của bố mẹ thì bố mẹ mải mê làm việc khác và lo chuyện cãi cọ. Thành ra, lúc nào ở nhà Phương cũng tha thẩn một mình. Khi sự chán nản lên đến đỉnh điểm thì cô tính chuyện rạch tay mình. Và cô thấy mình nhẹ nhõm.

***

Giới trẻ rất nhạy cảm đối với sự thay đổi của xã hội. Các em cũng có tâm lý bắt chước rất nhanh. Hơn nữa, nhiều luồng văn hóa kém lành mạnh du nhập vào. Các em suy nghĩ nông cạn và xốc nổi. Nhu cầu thể hiện cái tôi của các em quá lớn, chỉ muốn mình trở thành trung tâm chú ý của mọi người. Ở lứa tuổi này, các em cần sự quan tâm của cha mẹ nhiều hơn lúc nào hết.

Tiến sĩ tâm lý học Nguyễn Hồi Loan (Chuyên gia tâm lý học - Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn) cho rằng, việc các em tự rạch tay là hành động thiếu hụt về kỹ năng sống. Hiện tượng này chưa xảy ra ở nông thôn mà ở các thành phố lớn. Phần nhiều các em sinh ra trong những gia đình khá giả, có nhiều áp lực, không tìm thấy mái ấm, sự nương tựa hay một chốn để sẻ chia.

Vậy thì, các ông bố bà mẹ còn chờ gì nữa mà không trang bị cho con cái kiến thức vào đời, đồng thời là chỗ dựa vững chắc, làm nguồn an ủi động viên và thấu hiểu các em? Hãy cho chúng một liều “vaccin” để phòng ngừa tất cả những rủi ro có thể xảy ra với những tâm hồn non nớt. Hãy cứu lấy các em, đừng để thế hệ con cháu chúng ta phải đau đớn cả thể xác lẫn tinh thần.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống/PNN