Hội chứng ám ảnh xã hội - cuộc chiến tâm lý của giới trẻ Trung Quốc

Thuật ngữ "ám ảnh xã hội" đã dần trở nên phổ biến tại Trung Quốc trong những năm gần đây, khi ngày càng có nhiều người trẻ nói rằng họ sợ giao tiếp xã hội trong thế giới thực. Hội chứng "ám ảnh xã hội" cũng là một trong những chủ đề được thảo luận sôi nổi nhất trên mạng xã hội Weibo và Zhihu.

Một cuộc khảo sát trên 4.800 sinh viên của Nhật báo Thanh niên Trung Quốc vào tháng 11 năm ngoái cho thấy khoảng 80% sinh viên đại học tin rằng họ có các triệu chứng ám ảnh sợ xã hội hoặc rối loạn lo âu xã hội ở mức độ nhẹ và khoảng 7% ở mức độ nghiêm trọng.

Trong một cuộc nghiên cứu khác được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ Mỹ và Canada công bố rằng ở Trung Quốc, số người trong độ tuổi 16-29 mắc chứng rối loạn lo âu xã hội đạt tới tỉ lệ 32%.

Giao tiếp trên mạng xã hội an toàn hơn?

Theo Huang Jing, một nhà tâm lý học tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, miền đông Trung Quốc, nguyên nhân khiến cho chứng ám ảnh xã hội gia tăng ở giới trẻ ngày nay là do sử dụng mạng xã hội quá nhiều và bị chìm đắm vào thế giới ảo này.

"Việc từ chối ra khỏi nhà hoặc gặp gỡ người khác là một vấn đề khá phổ biến ở thanh thiếu niên ngày nay, những người được cho là ở độ tuổi tò mò và khám phá", Huang Jing nói.

Cô cũng cho hay: "Đây là một vấn đề mang tính toàn cầu khi mà mạng xã hội đang thống trị cuộc sống hàng ngày của chúng ta, nhưng ảnh hưởng của nó đối với giới trẻ Trung Quốc nhiều hơn so với nơi khác trên thế giới, bởi họ quá phụ thuộc vào việc giao tiếp trên thế giới ảo".

Li Li, một cô gái 17 tuổi ở Thượng Hải, cho biết sau một tuần học ở trường, cô luôn ở nhà vào cuối tuần. "Tôi có thể nói rất nhiều trên mạng, nhưng khi gặp mọi người ở ngoài, tôi trở nên ngại ngùng và không biết phải nói gì. Có lẽ giao tiếp với mọi người trên mạng xã hội an toàn hơn, vì ít nhất là bạn không nhìn thấy được mặt của họ", Li Li chia sẻ.

Mặt trái của chính sách một con

Theo Ji Longmei, một chuyên gia tư vấn tâm lý cấp cao ở Thượng Hải, lý do khác làm gia tăng chứng ám ảnh xã hội là bởi chính sách một con của Trung Quốc. Nhiều thanh thiếu niên được sinh ra và lớn lên trong sự bảo vệ quá mức từ ông bà và cha mẹ, vì họ là con một.

"Một mặt, chúng không có anh chị em nào để chơi cùng ở nhà. Mặt khác, các em phải đối mặt với kỳ vọng cao hơn từ gia đình về thành tích học tập trong bối cảnh giáo dục cạnh tranh khốc liệt, và do đó, các em sẽ dành phần lớn thời gian ở nhà hơn sau giờ học trên trường", cô nói thêm.

"Ám ảnh xã hội" - lời biện hộ hay khao khát được lắng nghe

Chuyên gia Ji Longmei còn bày tỏ rằng, mặc dù chứng rối loạn lo âu xã hội ngày càng tăng, nhưng cụm từ "ám ảnh xã hội" dường như đang bị lạm dụng quá đà. Không phải tất cả những người tự cho mình là mắc chứng sợ xã hội đều thực sự gặp vấn đề này. Trong nhiều trường hợp, họ chỉ sử dụng nó như một cái cớ để từ chối giao tiếp xã hội.

Tuy nhiên, việc thuật ngữ "ám ảnh xã hội" trở thành một từ thông dụng cũng cho thấy dấu hiệu tích cực về việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về sức khỏe tâm thần.

"Một hoặc hai thập kỷ trước, không ai bị trầm cảm nói công khai rằng họ gặp vấn đề này, vì họ thấy tự ti. Nhưng ngày nay, nó đang được chấp nhận và không ai cảm thấy đó là điều đáng xấu hổ - điều này cũng không ngoại lệ với chứng ám ảnh xã hội", chuyên gia này nói.