Về nơi trồng chanh leo dễ hơn chăm sóc con trâu

Tuy nhiên, vào năm 2016, huyện này đã mạnh dạn đưa vào trồng thử nghiệm cây chanh leo ở các xã nói trên, và đã thành công khi mà khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây rất phù hợp với loài cây này. Và từ đó chanh leo được huyện Tương Dương xác định là cây chủ lực giảm nghèo ở các xã vùng biên giới.

“Trồng chanh leo dễ hơn chăm sóc con trâu”

Đó là lời khẳng định của ông Và Ga Xua người dân tộc Mông bản Huồi Cọ, xã biên giới Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Ông Xua cho biết, năm 2017, hộ gia đình ông thắng lợi trong vụ trồng chanh leo.

Trong vụ vừa qua, chỉ với 1,5 ha chanh leo, gia đình ông đã thu được gần 80 triệu đồng. Những thành quả đạt được từ cây chanh leo mang lại cho gia đình, ông Và Ga Xua vui vẻ nói:

“Tôi rất tin tưởng vào loại cây trồng này. Trồng chanh leo dễ hơn làm nương, trỉa rãy, chăm trâu, chăm bò, lại bán được nhiều tiền, nên trong bản ai cũng phấn khởi lắm. Năm ngoái tôi trồng được 800 gốc, mặc dù do ảnh hưởng của cơn bão số 2 và số 10 nặng, bị gãy hết các cành nhưng vẫn thu được 79 triệu, năm nay tôi tiếp tục trồng thêm 15.000 gốc nữa”.

Những năm trước đây nhắc đến các xã vùng biên giới như Nhôn Mai, Mai Sơn của huyện Tương Dương là đói nghèo, lạc hậu, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ. Ngay cả ruộng lúa cũng chỉ làm 1 vụ/năm, còn lại bỏ hoang, nói gì đến loại cây trồng khác.

Đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú nơi đây chỉ biết dựa vào rừng là chủ yếu, nên tỷ lệ hộ nghèo ở các xã vùng biên này luôn cao từ 60% trở lên.

Năm 2016, với quyết tâm thay đổi diện mạo, giảm nghèo ở các địa phương này Nhôn Mai là xã được chọn làm nơi thí điểm trồng cây chanh leo đầu tiên của huyện Tương Dương, với hơn 20ha. Mặc dù ban đầu có rất nhiều hoài nghi về tỷ lệ thành công của loại cây này, nhưng bằng hướng đi mới trong việc liên kết chuỗi giá trị từ trồng cho đến đầu ra cho sản phẩm.

Cùng với đó là đặc tính phù hợp của chanh leo với khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây đã mang đến kết quả ngoài mong đợi, và khẳng định được đây là cây trồng chủ lực trong phát triển kinh tế của xã Nhôn Mai. Do đó, diện tích và sản lượng chanh leo của xã Nhôn Mai tăng lên theo từng vụ, từ 20ha năm 2016 nay nhân rộng thêm 121ha, sản lượng đạt từ 600-800 tấn, mang lại thu nhập cho người dân bình quân từ 60-100 triệu đồng/năm.

Bà Lô Thị Dung - Phó Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai khẳng định: “Bà con xã Nhôn Mai chúng tôi rất tin tưởng vào cây chanh leo, đây là cây cho năng suất cao, thu nhập lớn. Bà con đồng bào Thái, Khơ Mú, Mông của chúng tôi đã nắm vững được kỹ thuật, mùa vụ của cây chanh leo, và họ cũng nhận thức được là phải trồng cho thật nhiều để thành hàng hóa bán lấy tiền. Cây chanh leo đã làm thay đổi tư tưởng, tập quán sản xuất của bà con nhân dân. Trong năm 2018 này chúng tôi mở rộng thêm hơn 50ha, chúng tôi xem đây là cây chủ lực để phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo”.

“Sợ không có tiền để mua giống cho nhân dân”

Sau khi trồng thử nghiệm thành công ở xã Nhôn Mai, qua 2 năm triển khai huyện Tương Dương tiếp tục nhân rộng ra các xã Mai Sơn, Hữu Khuông, Tam Hợp, với tổng diện tích là gần 140ha, trong đó trồng mới năm 2018 là 71ha.

Bên cạnh việc tìm đầu ra cho sản phẩm, huyện Tương Dương còn hỗ trợ cho nhân dân về giống, phân bón, vật tư, kỹ thuật trồng chanh leo cho nhân dân. Tuy nhiên, đây là cách làm bước đầu, bởi vì để thực hiện được mô hình chanh leo, huyện Tương Dương đã đầu tư hàng tỷ đồng, và vận dụng lồng ghép nhiều nguồn vốn, từ các chương trình dự án khác nhau, do đó trong thời gian tiếp theo huyện Tương Dương sẽ dần dần chuyển giao kỹ thuật, để cho người dân tự làm chủ vườn chanh leo của mình.

Ông Kha Văn Ót - Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương chia sẻ: “Năm nay bà con đăng ký trồng rất nhiều, bây giờ chúng tôi rất lo vì sợ không đủ tiền để mua giống. Trong quá trình chỉ đạo thực hiện, vấn đề mở rộng chanh leo đang còn một số khó khăn, vì nguồn hỗ trợ vốn thì huyện đang lồng ghép với các chương trình dự án khác nhau như 135, 30a của Chính phủ, 09 của tỉnh Nghệ An. Để thực hiện mục tiêu của huyện Tương Dương là phải trồng 230 ha vào năm 2020 thì phải cần trên 10 tỷ đồng nữa. Trong khi tỉnh chỉ hỗ trợ rất ít, như năm 2018 này là 1 tỷ đồng, mà nhân dân thì đăng ký trồng rất nhiều, nên vấn đề bây giờ là phải nhanh chóng chuyển giao kỹ thuật cho nhân dân”.

Trong thời gian tới vẫn còn đó những khó khăn, thử thách, nhưng với cách làm đúng trong chuỗi liên kết sản xuất, và cho thấy tín hiệu lạc quan như hiện nay, cây chanh leo sẽ là chủ lực để các xã biên giới của huyện Tương Dương giảm nghèo, từ đó vươn lên làm giàu.

Duy Tỷ