Tính biểu giá điện một giá, ai hưởng lợi?
Việc tính giá điện một giá vẫn còn nhiều bất cập khi không thúc đẩy được việc tiết kiệm nguồn năng lượng có hạn và người dùng ít sẽ thiệt hơn.
Bộ Công Thương vừa cho biết sẽ bổ sung thêm phương án một biểu giá điện duy nhất để khách hàng lựa chọn cùng với các phương án biểu giá điện bậc thang đang xem xét hiện nay.
Theo đó, trường hợp người tiêu dùng chọn phương án giá điện nào thì sẽ được ngành điện áp dụng phương án đó cho tới khi có biểu giá mới với mức giá xây dựng dựa vào giá điện bình quân 1.864,44 đồng một kWh (chưa gồm thuế VAT).
Với phương án này, nhiều người dân cho rằng sẽ phù hợp và công bằng hơn phương án điện bậc thang bởi “ai dùng ít trả ít, ai dùng nhiều phải trả nhiều tiền hơn”. Song, các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc tính điện một giá còn nhiều bất cập...
TS. Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm định giá nhận định: Nguyên liệu để sản xuất ra điện chủ yếu là tài nguyên có hạn nên phải xây dựng biểu giá điện làm sao để khuyến khích mọi người tiết kiệm điện, có nghĩa là phải xây dựng theo cơ chế hỗ trợ những người nghèo.
Do đó, biểu giá điện bậc thang là đang khuyến khích được người sử dụng điện tính toán thế nào cho hợp với mức thu nhập của gia đình mình, từ đó, góp phần đảm bảo nguy cơ thiếu điện cục diện được dự báo từ năm 2021.
Cũng theo vị này, khi dùng biểu giá điện một giá, người giàu hưởng giá như người nghèo sẽ dễ xẩy ra lạm dụng điện năng thì không còn công bằng trong sử dụng và tiết kiệm năng lượng quốc gia.
Cùng nhận định trên, TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cho biết, trong xã hội có người giàu người nghèo nên phải xây dựng biểu giá để người tiêu dùng ít điện được hưởng giá thấp hơn người sử dụng điện nhiều hơn.
Hơn nữa, việc lựa chọn theo phương án một giá điện không được nhiều nước lựa chọn, bởi phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Cách tính này chỉ hợp lý khi xã hội có thu nhập bình quân mọi người như nhau.
“Với phương án tính biểu giá điện một giá thì giá tính điện sẽ cao hơn mức bình quân hiện tại, có nghĩa là giá cao hơn ít nhất là bậc 3, do đó, sẽ nhận được sự ủng hộ của những người dùng nhiều điện và ngược lại, những người sử dụng ít điện hơn sẽ lựa chọn cách tính bậc thang lũy tiến”, ông Long nhận định.
Theo ông Long, phương án tính điện bậc thang vẫn là đưa đến tính công bằng. Tuy nhiên, xây dựng bậc thang như thế nào thì cần phải tính toán để phù hợp nhất với từng nước.
Đánh giá về các đối tượng bị tác động bởi phương án một giá, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho rằng, những người sử dụng ít trong bậc thang giá hiện nay sẽ bị tác động nhiều hơn, và hầu hết những người sử dụng nhiều điện sẽ chọn phương án này. Nhưng con số dùng nhiều này chỉ chiếm số ít trong số khách hàng sử dụng điện.
Cụ thể, theo số liệu thống kê từ phía Bộ Công Thương, có hơn 1,2 triệu khách hàng dùng dưới 50 kWh/tháng. Khách hàng dùng từ 50-300 kWh/tháng là trên 18 triệu hộ (chiếm 72%). Số khách hàng sử dụng trên 700 kWh/tháng so với lần khảo sát năm 2015 đã tăng lên đáng kể, chiếm khoảng 1,7% với sản lượng tiêu thụ khoảng 13%.
Theo Hồng Hạnh
Giao thông