Thủy sản Việt Nam có lợi thế như thế nào tại EU khi EVFTA có hiệu lực?

Theo Bộ Công Thương, thủy sản Việt Nam sẽ có cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu, tăng khả năng cạnh tranh so với các đối thủ chưa có FTA với Liên minh Châu Âu (EU) như: Ấn Độ, Thái Lan, Bangladesh, Indonesia.

Ngành thủy sản sẽ có cơ hội thu hút giới đầu tư nước ngoài, hiện đại hóa công nghệ chế biến và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Hiện nay, EU đang là thị trường xuất khẩu thủy sản đứng thứ hai của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 17% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, riêng sản phẩm tôm xuất khẩu sang EU chiếm 22% tỷ trọng, cá tra chiếm 11% và các mặt hàng hải sản khác chiếm tỷ trọng 30 – 35%.

Trong số các nước đang phát triển, Việt Nam đang là nước xuất khẩu thủy sản lớn thứ 3 vào EU. Năm 2016, trị giá xuất khẩu mặt hàng thủy sản đạt 683 triệu Euro. Đến năm 2018, giá trị xuất khẩu tăng lên đạt 761 triệu euro.

“Từ nhiều năm nay, chỉ số tiêu dùng thủy sản tại thị trường EU tăng cao hơn hẳn so với thịt do người tiêu dùng có xu hướng chuyển sang ăn thủy sản nhiều hơn trong bữa ăn hàng ngày”, tài liệu của Bộ Công Thương phân tích.

Tại thị trường EU, siêu thị bán lẻ là kênh chính, chiếm thị phần lớn nhất trong khâu phân phối các sản phẩm thủy sản. Người tiêu dùng rất coi trọng thông tin nhãn mác sản phẩm, bao bì, chất lượng... Có khoảng 70% thủy sản là dùng tại nhà, phần còn lại sử dụng tại nhà hàng.

EVFTA sẽ tạo ra hiệu ứng tích cực đối với mặt hàng tôm. Sản phẩm cá tra hiện đang chịu mức thuế 9% sẽ được giảm về 0% với lộ trình 3 năm.

Khi hiệp định EVFTA có hiệu lực, các sản phẩm hải sản như: hàu, điệp, mực.. sẽ được giảm thuế nhập khẩu từ 20% về ngay mức 0%. Các sản phẩm mực, bạch tuộc đông lạnh hiện đang chịu có mức thuế 6 - 8% sẽ giảm ngay về 0%, cá cờ kiếm từ 7,5% về 0%.      

Cũng theo Bộ Công Thương, với ưu đãi về thuế quan so với các nước chưa có FTA, ngành thủy sản Việt Nam kỳ vọng sẽ tăng trưởng khá trong những năm tới đây.

Tuy nhiên để đạt mục tiêu tăng trưởng thì các doanh nghiệp thủy sản cần đặc biệt chú trọng thực hiện và đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn về lao động và môi trường, các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững, tuân thủ quy định về chống khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).

Bộ Công Thương khuyến nghị, các doanh nghiệp cần tăng cường hợp tác, chú trọng liên kết chuỗi để nâng cao năng suất, chất lượng, kiểm soát tốt an toàn vệ sinh thực phẩm. Cần xây dựng và phát triển thương hiệu tập thể, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động nuôi, chế biến và phân phối.

Đồng thời, áp dụng công nghệ tự động hóa sẽ giúp kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm hướng hợp tác với các đối tác nước ngoài, đổi mới công nghệ, đầu tư dây chuyền chế biến sâu, tăng giá trị cho sản phẩm, tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Đại Việt