Gia Lai
Lão nông “chân đất” nghiên cứu máy sấy tiêu sạch giúp nông dân
(Dân trí) - Thấu hiểu được những khó khăn của người nông dân nên sau hơn 10 năm nghiên cứu, lão nông dân “chân đất” xã Nam Yang đã nghiên cứu ra máy sấy tiêu với nhiều tính năng ưu việt, phù hợp với nhu cầu sử dụng của bà con nông dân.
Đó là ông Trần Quang Sơn (45 tuổi, trú tại thôn 5, xã Nam Yang, huyện Đăk Đoa, Gia Lai).
Từng là một thợ cơ khí nhưng ông Sơn lại có niềm đam mê với cây hồ tiêu. Nhưng qua quá trình làm thì ông nhận thấy bà con đều canh tác hồ tiêu theo kiểu “chộp giật” chạy theo năng suất của cây hồ tiêu mà bất chấp sử dụng nhiều hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật.
Theo đó, cây tiêu mới đầu có năng suất cao nhưng vài năm chết dần, chết trắng. Đặc biệt, khiến cho vùng đất bị nhiễm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nặng.
Chính vì vậy, ông Sơn đã ấp ủ mong muốn sẽ tạo ra những hạt tiêu sạch (tiêu hữu cơ) và cũng sẽ tạo ra chiếc máy sấy tiêu giúp người dân trong quá trình bảo quản nông sản của mình.
Vào năm 2007, ông Sơn đã quyết định bắt tay vào nghiên cứu máy sấy tiêu hữu cơ nhằm đảm bảo được màu sắc, hương vị của tiêu theo tiêu chuẩn quốc tế. Nhưng muốn làm được máy sấy tiêu sạch thì bắt buộc phải có nguồn nguyên liệu tiêu sạch nên ông Sơn đã liều mình đưa 1ha tiêu của mình vào quy trình chăm sóc hữu cơ.
Vừa chăm sóc tiêu theo quy trình tiêu hữu cơ, lão nông vừa bắt tay vào nghiên cứu ra chiếc máy sấy tiêu sạch. Từ những kiến thức cơ khí, ông Sơn đã góp nhặt các vật dụng, linh kiện máy bỏ đi và kết hợp với những chiếc bóng đèn tia hồng ngoại, bộ cảm biến nhiệt độ để hình thành nên chiếc máy sấy tiêu sạch.
Trao đổi với chúng tôi, ông Sơn bộc bạch: “Mỗi mùa tiêu, tôi chỉ có khoảng 3-5 tháng để nghiên cứu tạo ra chiếc máy sấy tiêu này. Có những lúc thất bại thì tôi lại phải đợi đến mùa tiêu năm sau mới có nguyên liệu để nghiên cứu tiếp. Cứ như thế, 10 năm ròng rã tôi mới nghiên cứu thành công chiếc máy sấy tiêu…Bên cạnh đó, vườn tiêu hữu cơ của tôi tuy phát triển chậm và không xanh tốt như các vườn tiêu sử dụng bảo vệ thực vật khác nhưng chất lượng hạt tiêu lại đạt tiêu chuẩn quốc tế và có thể đưa vào máy sấy tiêu sạch này”.
“Với giá thị trường thì mỗi chiếc máy sấy tiêu sạch có trả cả tỷ đồng, nhưng chiếc máy của tôi chỉ với 5 triệu đồng/máy. Tuy nhiên chiếc máy lại có công dụng rất đặc biệt như, giữ nguyên mùi vị, màu sắc, tinh dầu của tiêu. Đặc biệt chiếc máy này chỉ có thể sấy tiêu bán hữu cơ hoặc tiêu hữu cơ. Còn nếu tiêu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật mà qua nhiệt của bóng hồng ngoại sẽ bị đen mà mắt thường có thể nhận ra…”, ông Sơn cho biết thêm.
Chiếc máy này không chỉ đa năng mà còn không hao tốn điện năng vì nó được thiết kế tự báo nhiệt độ và tự hẹn giờ tắt khi nông sản đã khô. Khi tiêu được sấy qua máy sấy tiêu sạch này có thể biết được chất lượng của tiêu qua màu sắc sau khi sấy.
Hiện tại nhiều nước trên thế giới như Hàn Quốc, Trung Quốc, Dubai... đã thấy được chất lượng vượt trội của tiêu sau khi được sấy bằng máy sấy tiêu sạch này và đang hợp đồng liên kết đầu ra. Tuy nhiên số lượng vẫn chưa thể đủ cung cấp nên ông Sơn đang xây dựng tổ liên kết kinh doanh hồ tiêu sạch tại Nam Yang (chăm sóc tiêu theo hướng hữu cơ để bán ra với giá thành cao hơn tiêu thường).
Ông Lương Văn Thông (trú tại xã Hà Bầu, huyện Đăk Đoa, Gia Lai), cũng là một thành viên trong tổ liên kết tiêu sạch cho hay: “Cá nhân tôi thấy chiếc máy này khá ưu việt, vẫn có thể sấy khô tiêu mà màu sắc cũng như mùi vị không hề thay đổi. Hiện tại, tôi cũng đang liên kết với anh Sơn để mua được chiếc máy tiện ích này. Cùng với đó, liên kết các hộ nông dân trong vùng để sản xuất ra nguồn tiêu sạch”.
Ông Sơn phân tích: “Nếu như sử dụng chiếc máy này nông dân sẽ có thu nhập ổn định hơn từ cây hồ tiêu, chất lượng tiêu sẽ đảm bảo tiêu chuẩn hơn khi chăm sóc theo hướng hữu cơ và sấy bằng máy sấy tiêu sạch. Tôi cũng đang hứa với nông dân sẽ đưa sản phẩm tốt nhất từ cây hồ tiêu ra thị trường thế giới, bằng việc sấy tiêu từ chiếc máy sấy này và bàn giao miễn phí cho người dân tập thể khi có nhu cầu sản xuất ra tiêu sạch”,
Hiện tại tiêu bán hữu cơ sau được sấy khô được ông Sơn bán với giá gần 200.000 đồng/kg, còn tiêu hữu cơ sau khi đưa vào máy sấy khô được bán với giá 500.000 đồng/kg. Thay vì sản xuất ồ ạt tiêu mà không chú trọng chất lượng thì đổi lại giá thành thấp. Nhưng khi sản xuất theo quy trình hữu cơ thì cho ra nguồn tiêu đảm bảo mà giá thành lại cao, đáp ứng được những yêu cầu khó khăn của thị trường quốc tế.
Kết cấu máy sấy tiêu sạch của lão nông “chân đất” Nam Yang
Bên ngoài chiếc máy được thiết kế bằng những tấm sắt chống rỉ, phía trong có lắp đặt hơn 10 chiếc bóng đèn được chiếu sáng bằng tia hồng ngoại. Bên trong chiếc máy còn được ngăn cách bằng 8 tấm khay dùng để rải đều các hạt tiêu.
Theo đó, chiếc máy sử dụng nhiệt từ các đèn hồng ngoại làm khô nông sản. Đối với tiêu bán hữu cơ, trên 8 tấm khay này có thể rải được 20kg tiêu, thời gian sấy từ 8-10 tiếng. Còn đối với tiêu hữu cơ, trên 8 khay chỉ rải được tối đa khoảng 3kg tiêu, thời gian sấy sẽ kéo dài đến 14 tiếng.
Phạm Hoàng