Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 52: Chủ động hợp tác kinh tế nội - ngoại khối ứng phó Covid-19

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 52 (AEM 52) và các hội nghị liên quan đã được tổ chức thành công theo hình thức trực tuyến, dưới sự chủ trì của Việt Nam với vai trò là Chủ tịch ASEAN 2020.

Điều này một lần nữa giúp ASEAN thể hiện vai trò trung tâm trong các vấn đề toàn cầu cũng như tinh thần chủ động thích ứng với những thách thức khu vực và thế giới.

Với hàng loạt cuộc họp diễn ra từ ngày 22-29/8/2020, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế các nước ASEAN đã thảo luận và tìm cách giải quyết cho các vấn đề còn tồn tại trong hợp tác nội khối cũng như giữa ASEAN với các nước đối tác.

Về hợp tác kinh tế ASEAN nội khối, các nước ASEAN đã thống nhất hướng xử lý vấn đề thông qua biểu thuế nhập khẩu thực hiện Hiệp định ATIGA chuyển đổi từ AHTN 2012 sang AHTN 2017 của Việt Nam; hoàn thành thủ tục chuẩn bị ký kết Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau đối với chứng nhận kiểu loại cho sản phẩm xe cơ giới trong ASEAN (APMRA); thống nhất thực thi Cơ chế tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa toàn ASEAN (AWSC) từ ngày 20/9/2020.

Trong khi đó, về hợp tác ngoại khối, một mặt ASEAN ưu tiên cho việc ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện khu vực (RCEP) vào cuối năm nay, mặt khác có những trao đổi sơ bộ để rà soát, tăng cường hợp tác kinh tế với các đối tác khác như Úc, New Zealand, Canada,…

Trong vai trò chủ trì AEM-52, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Trần Tuấn Anh đánh giá, Việt Nam đã chủ động thích ứng, nhanh chóng thay đổi phương thức tổ chức các sự kiện trong khuôn khổ ASEAN từ truyền thống sang họp trực tuyến, góp phần đảm bảo các hoạt động hợp tác kinh tế từ cấp Bộ trưởng đến cấp kỹ thuật của ASEAN diễn ra theo đúng kế hoạch.

“AEM lần này tiếp tục được Việt Nam thực hiện và hoàn thành tốt, đóng góp một phần rất quan trọng vào thành công của Hội nghị”- Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cũng nhìn nhận, việc hoàn thành các sáng kiến, ưu tiên kinh tế sẽ góp phần quan trọng củng cố, tăng cường sức mạnh nội khối, nâng cao vai trò của Cộng đồng Kinh tế ASEAN, đồng thời giúp ASEAN chủ động ứng phó với các thách thức phi truyền thống trong tương lai.

Nhưng yêu cầu đưa các nền kinh tế ASEAN trở về trạng thái bình thường mới thông qua tăng cường hợp tác và kết nối kể cả trong nội khối cũng như với các đối tác bên ngoài để bảo đảm được những yêu cầu của mục tiêu kép vừa chống dịch vừa tưng trưởng kinh tế vẫn là một bài toán lớn.

“Những Tuyên bố, sáng kiến, kế hoạch hành động chính là cơ sở quan trọng giúp ASEAN và các nước Đối tác triển khai các giải pháp cần thiết, cùng nhau vượt qua đại dịch trong thời gian ngắn hạn và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong dài hạn” – Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Mặc dù việc tổ chức các cuộc họp trong khuôn khổ hợp tác ASEAN năm nay gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19, trong số 13 sáng kiến, ưu tiên về hợp tác kinh tế mà Việt Nam đưa ra trong năm 2020, 02 sáng kiến “Xây dựng Chỉ số Hội nhập số ASEAN” và “Kết nối các trung tâm đổi mới sáng tạo ASEAN” đã được hoàn thành tại thời điểm diễn ra Hội nghị AEM lần thứ 52. Các sáng kiến, ưu tiên khác vẫn đang tiếp tục được đã thảo luận và tích cực triển khai theo mục tiêu đề ra trong năm 2020.

Bên cạnh đó, việc hoàn thành các sáng kiến, ưu tiên kinh tế sẽ góp phần quan trọng củng cố, tăng cường sức mạnh nội khối, nâng cao vai trò của Cộng đồng Kinh tế ASEAN, đồng thời giúp ASEAN chủ động ứng phó với các thách thức phi truyền thống trong tương lai.

Ngoài ra, từ đầu năm đến nay, Việt Nam cũng tích cực đưa ra các đề xuất và tham gia giải quyết các vấn đề cấp bách trong ASEAN. Tiếp theo việc thông qua Tuyên bố chung của các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN về ứng phó với dịch Covid-19 do Việt Nam đề xuất vào tháng 3/2020 tại Đà Nẵng, các nước ASEAN đã thông qua Kế hoạch hành động Hà Nội nhằm tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN và kết nối chuỗi cung ứng trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ngày 04/06/2020 để đưa ra các biện pháp cụ thể nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 trong lĩnh vực kinh tế, củng cố chuỗi cung ứng khu vực.

Tiếp tục phát huy vai trò chủ động trên, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy việc thảo luận và thông qua các Kế hoạch hành động ASEAN+3 về giảm thiểu tác động kinh tế của dịch Covid-19 và Sáng kiến chung giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và Hàn Quốc về thúc đẩy kết nối kinh tế ứng phó với dịch Covid-19. Các sáng kiến này nhằm tăng cường hợp tác, liên kết toàn khu vực trong việc khắc phục hậu quả của dịch Covid-19 và chuẩn bị cho phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Có thể nói, việc tổ chức Hội nghị AEM 52 và các Hội nghị liên quan đã góp phần giúp ASEAN trở thành một không gian kinh tế rộng lớn hơn, quy mô hơn. Đồng thời, những vấn đề được các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN thống nhất tại hội nghị cũng hướng tới mục tiêu gắn kết chặt chẽ hơn kinh tế nội khối để đủ vững mạnh làm điểm tựa cho các nước ASEAN sở hữu vị thế cạnh tranh thuận lợi so với các nền kinh tế trong khu vực cũng như trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt là việc tận dụng một cách hiệu quả các ưu thế của các thành viên ASEAN, nắm bắt các thời cơ trong quá trình hội nhập với các khu vực khác trên thế giới.