Hậu kiểm toán, doanh nghiệp kiện: Bộ trưởng nói "ai kết luận, người đó ra tòa giải trình"

Phát biểu tại phiên thảo luận về dự thảo Luật Quản lý thuế chiều ngày 15/11, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục xin ý kiến và nghiên cứu, tiếp thu để làm rõ, hoành chỉnh Luật nhằm mang lại chất lượng tốt nhất và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế của đất nước.

Đáng lưu ý, về nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan thanh tra và kiểm toán, Bộ trưởng cho biết, cơ quan quản lý thu hay nói cách khác là cơ quan thuế, hải quan, trong thời gian vừa qua đã chấp hành rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra và Kiểm toán Nhà nước.

Theo Bộ trưởng, hàng năm, cơ quan thuế kiểm tra 18-20% trên tổng số lượng doanh nghiệp nhưng trên cơ sở phân tích, đánh giá các tiêu chí về rủi ro, lập ra hàng rào để kiểm tra. Theo đó, cơ quan thuế đã xử lý rất lớn. Ví dụ, năm 2017, qua thanh tra, kiểm tra đã xử lý đến 55.000 tỷ đồng, trong đó thu nộp ngân sách 16.000 tỷ đồng, tăng thu; xử lý giảm lỗ 57.000 tỷ đồng.

Người đứng đầu ngành tài chính cho hay, tương tự như vậy, khi cơ quan Kiểm toán Nhà nước kiểm toán tại doanh nghiệp, cơ quan thuế có đối chiếu với các doanh nghiệp thì cũng phát sinh thêm số tăng thu cho ngân sách. Vì vậy, cơ quan thuế cơ bản đồng thuận với kết luận Kiểm toán Nhà nước.

"Tuy nhiên, trong quá trình triển khai có những kết luận, cơ quan thuế chấp hành rất nghiêm túc, thông báo cho người nộp thuế nộp thêm nhưng người nộp thuế họ thấy là chưa thỏa đáng, họ kiện. Cơ quan thuế là người ra quyết định thì phải xử lý. Họ không đồng ý họ kiện lên cấp trên của cơ quan quản lý thuế là Bộ Tài chính xử lý. Nếu không chấp hành nữa thì chúng ta đều đưa ra tòa", ông Dũng nói.

Trong hoàn cảnh này, Bộ trưởng đề nghị, khi bị doanh nghiệp kiện: "Ai kết luận thì người đó phải chịu trách nhiệm giải trình trước tòa. Vấn đề này chúng tôi xin tiếp tục rà soát và tiếp thu theo hướng làm sao đảm bảo quy định đúng hiến pháp và quy định của pháp luật, đặc biệt là Luật Thanh tra, Kiểm toán, tạo thuận lợi cho công tác thanh tra theo đúng trình tự pháp luật, tránh chồng chéo, đảm bảo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức bộ máy nhà nước, đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế".

Tranh luận sau phát biểu của Bộ trưởng Tài chính, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc bày tỏ: "Tôi không đồng tình với ý kiến cho rằng kiểm toán thực hiện đối chiếu sai nên các đối tượng nộp thuế kiện, liên luỵ đến cơ quan thuế".

“Tôi làm Tổng Kiểm toán gần 3 năm và chưa có trường hợp nào từ kết luận của Kiểm toán Nhà nước để liên luỵ đến cơ quan thuế”, Tổng Kiểm toán Nhà nước khẳng định.

Người đứng đầu Kiểm toán Nhà nước cũng dẫn ví dụ cho thấy cơ quan thuế để sót, lọt nguồn thu là hết sức lớn.

"Đối chiếu các doanh nghiệp ngoài quốc danh 2 năm vừa rồi, thất thu thuế 94% so với số đối chiếu. Kiểm tra dữ liệu cho thấy chính việc chọn rủi ro không chính xác nên nhiều doanh nghiệp sau khi nằm trong dạng rủi ro không thu được thêm thuế", ông Phớc nói.

Ông cũng dẫn trường hợp kiểm toán hoàn thuế giá trị gia tăng năm 2017 là hơn 1.496 tỷ đồng, kiểm toán ưu đãi đầu tư tại khu chế xuất ở TPHCM cũng phải kiến nghị truy thu 1.749,5 tỷ đồng. Hay như đối chiếu 4 quận ở TPHCM có 658 khu đất không lập có thu. Riêng quận 1, sau khi kiểm toán kiến nghị thì Chi cục thuế của quận lập tức đôn đốc và lập nguồn thu 283,3 tỷ đồng.

“Kiểm toán nỗ lực kết sức mình khi được Quốc hội giao kiểm toán, không chỉ chi tiêu công, tài sản công mà kể cả hoạt động của cơ quan thuế trong vấn đề thu thuế. Chúng tôi chịu trách nhiệm về kết luận của mình. "Đụng” vào doanh nghiệp nào thì doanh nghiệp đó đều ý kiến nhưng khi kiểm tra trở lại thì có doanh nghiệp đề nghị được nộp thuế mà không bị xử phạt", ông nhấn mạnh.

Phương Dung