Dân sinh
Fica
DTiNewsĐắc Nông lên tiếng về bauxite: Đường vận chuyển chỉ là... chuyện nhỏ
Ngay sau khi kiến nghị điều chỉnh đường vận chuyển bauxite qua trung tâm thị xã Gia Nghĩa, UBND tỉnh Đắc Nông còn đề nghị Bộ Công Thương xem xét lại quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, sử dụng bauxite Việt Nam đến năm 2020 có xét đến năm 2030.
Xe chở bauxite đi vào trung tâm thị xã
Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Đắc Nông cho rằng, quyết định của Bộ GTVT về việc giao Tổng cục Đường bộ VN lập dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến đường bộ phục vụ ngành công nghiệp nhôm đã bỏ qua vấn đề an toàn giao thông, môi trường đối với thị xã Gia Nghĩa - tỉnh lỵ Đắc Nông.
Cụ thể, bộ cho lập dự án nâng cấp quốc lộ 28 đoạn từ thị xã Gia Nghĩa đến Quảng Khê (huyện Đắc G’long) và đường từ Quảng Khê sang huyện Bảo Lâm của tỉnh Lâm Đồng. Theo phương án này thì trước hay sau khi có cảng Kê Gà, đường vận chuyển bauxite cũng sẽ có 13km đi vào trung tâm thị xã Gia Nghĩa.
Các phương tiện trọng tải lớn, mật độ cao, chở hàng hóa nguy hiểm chắc chắn làm gia tăng TNGT, hư hỏng đường, mất mỹ quan và an toàn đô thị. Do vậy, tỉnh đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT điều chỉnh đường vận chuyển bauxite ra ngoài trung tâm thị xã. Cụ thể là làm đường Nhà máy alumin Nhân Cơ - Đạo Nghĩa - Quảng Khê (nối quốc lộ 14 tại km869 + 72 với quốc lộ 28 tại km163+800). Còn đoạn từ Quảng Khê sang Bảo Lâm, ra quốc lộ 20 giữ nguyên như phương án của bộ.
“Thủ phủ” bauxite bị xem nhẹ
Cùng với kiến nghị về đường vận chuyển, ngày 26.9, UBND tỉnh Đắc Nông đã có văn bản gửi Bộ Công Thương về quy hoạch phân vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxite đến năm 2020, có xét đến 2030. Theo đó, trong dự thảo quy hoạch, quan điểm của tỉnh Đắc Nông đã bị xem nhẹ. Cụ thể, trữ lượng bauxite Đắc Nông không chỉ chiếm 60% tổng trữ lượng cả nước, chiếm 67% trữ lượng huy động vào quy hoạch mà đây còn là lợi thế số 1, nhân tố quyết định đến tương lai của tỉnh.
Chính vì vậy, quy hoạch đô thị Gia Nghĩa đã được điều chỉnh, mở rộng theo hướng xứng tầm với một trung tâm điều hành, nghiên cứu phát triển công nghiệp bauxite. Vậy mà theo dự thảo quy hoạch của Bộ Công Thương thì đến năm 2030, Đắc Nông chỉ có mỗi Nhà máy alumin Nhân Cơ với công suất 650.000 tấn/năm, nếu mở rộng hết khả năng thì cũng chỉ 1,2 triệu tấn/năm. Như vậy nguồn lực quyết định sự phát triển của Đắc Nông đã bị triệt tiêu, các quy hoạch kinh tế - xã hội mang tính chiến lược của tỉnh theo đó cũng bị phá vỡ.
Theo ông Lê Diễn - Chủ tịch UBND tỉnh Đắc Nông, Tỉnh ủy không đồng ý với dự thảo quy hoạch bauxite của Bộ Công Thương. Quan điểm của tỉnh không chỉ vì lợi ích cục bộ mà xuất phát từ góc nhìn toàn diện, phản ánh đúng lợi ích vùng miền, quốc gia và cả vấn đề chính trị, an ninh, quốc phòng... UBND tỉnh khẳng định, quan điểm này phù hợp với nội dung thông báo 245/TB/TW ngày 24.4.2009 của Bộ Chính trị về khai thác bauxite.
Nếu Bộ Công Thương thấy chưa đủ điều kiện để tổ chức chế biến sâu tại chỗ, thì trước mắt chỉ nên triển khai Nhà máy alumin Nhân Cơ sau dự án Tân Rai, chờ khi đất nước có đủ tiềm lực mới triển khai trên quy mô lớn, nhiều địa phương. Vì vậy, UBND tỉnh đề nghị Bộ Công Thương cân nhắc, hoàn thiện dự thảo quy hoạch sao cho đảm bảo tính khả thi, phản ánh đầy đủ quan điểm của Đắc Nông trước khi trình Chính phủ phê duyệt.
Theo Đặng Trung Kiên
