“Cuộc chiến” thép không gỉ: Thép của Posco VST bị “tố” kém chất lượng

"Ông lớn" đã có 4 năm liền báo lỗ này cũng tin rằng việc áp dụng thuế CBPG là cần thiết để ngăn chặn hàng thứ phẩm vào VN. Posco VST cũng lý giải rằng việc họ lỗ, hay bán thép không rỉ cán nguội với giá cao hơn mặt bằng nhập khẩu tới vài chục phần trăm không phải là do năng lực cạnh tranh kém, mà do Posco VST sản xuất thép chất lượng cao, nên không thể cạnh tranh về giá với thép thứ phẩm, chất lượng thấp.

Tuy nhiên, theo thực tế mà các DN cùng ngành phản ánh thì câu chuyện trên không có vẻ phù hợp với cách lý giải của "đại gia" xứ Hàn.

Theo ông Nguyễn Xuân Phú - Chủ tịch Tập đoàn SunHouse, chưa đợi đến lúc có lá đơn khởi kiện của Posco VST mà ngay sau khi Bộ Tài chính quyết định nâng thuế nhập khẩu inox lên 10% thì công ty của ông đã phải chuyển sang mua inox của Posco VST.

"Từ khi sử dụng inox của Posco, năng suất sản xuất của chúng tôi bị giảm sút mạnh vì bề mặt inox nhăn khi gia công, phải mất nhiều thời gian để xử lý. Nhưng biết sao được, nhập ngoại với giá bao gồm thuế tăng 10% thì DN làm gì còn lãi", ông Phú cho biết.

Theocác DN trong ngành, ngay Posco VST cũng bán ra thị trường loại thép thứ phẩm này. “Mỗi tháng, Posco VST cũng đã bán ra ở Việt Nam khoảng gần 1,000 tấn các thứ phẩm loại 2 và thậm chí là loại 3. Posco VST cũng dùng hàng thứ cấp này để làm điều kiện mặc cả cho việc bán hàng loại 1: Mua hàng loại 2 này phải mua hàng loại 1 của họ theo tỉ lệ 1:1”, đại diện một doanh nghiệp không muốn nêu tên chia sẻ.

“Trong cách lý giải của mình, Posco VST đã “vơ đũa cả nắm” khi đồng hóa một số nguyên liệu loại 1 với nguyên liệu thứ cấp. Trong ngành thép không rỉ, một số sản phẩm như ống trang trí, ống công nghiệp hoặc sản xuất hàng gia dụng lại sử dụng nguyên liệu khổ hẹp và đây là đặc điểm sản phẩm. Không thể nói nguyên liệu khổ hẹp không tốt bằng khổ lớn và không ai đi ngược dùng nguyên liệu khổ lớn sản xuất các mặt hàng này vừa giá cao vừa phải xả đi xả lại nhiều lần vừa tốn chi phí và hao hụt cao”, vị này cho biết thêm.

Gần đây nhất, các DN đưa ra nhiều bằng chứng bằng hình ảnh, văn bản để cho thấy nhiều đơn vị sản phẩm của Posco VST bị lỗi, bị khiếu nại và việc giải quyết rất tốn thời gian.

Theo Cty CP Quốc tế Sơn Hà, trong ý kiến phản biện gửi tới Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương), cũng dẫn chứng: inox là hàng hóa trung gian được sử dụng làm nguyên liệu đầu vào cho nhiều mặt hàng sản phẩm hạ nguồn như đồ gia dụng, vật liệu xây dựng, dụng cụ làm bếp, bộ đồ ăn, bồn nước v.v... Theo Sơn Hà, lá đơn này của Posco VST đã ngay lập tức khiến các DNsử dụng nguyên liệu inox gặp khó khi tìm kiếm nguồn hàng nhằm đáp ứng cho nhu cầu sản xuất.

"Đối với Sơn Hà, chúng tôi đã không thể nhập khẩu inox 201 từ các bạn hàng truyền thống của mình, trong khi bản thân Posco VST không có năng lực cung cấp chủng loại này theo các yêu cầu về chất lượng và thời gian giao hàng của Sơn Hà", ông Đàm Quang Hùng- Phó TGĐ Sơn Hà cho biết.

Nghiêm trọng không kém, các thống kê, văn bản và hình ảnh mà Sơn Hà đưa ra cho thấy, nhiều đơn vị sản phẩm của Posco VST mà họ mua phải không đạt chất lượng, khiến Sơn Hà phải tạm dừng sản xuất một số chủng loại chậu rửa inox do không mua được vật tư phù hợp.

Sơn Hà dã dùng từ "đáng báo động" khi nhắc đến chất lượng một số nhóm sản phẩm của Posco VST, khi thời gian qua lượng khiếu nại và sản phẩm hạ nguồn là bồn nước sử dụng nguyên liệu này phải trả về và bảo hành ngày càng tăng, với nhiều loại lỗi như thủng, rỉ sét... Để minh chứng cho các thiệt hại về kinh tế và thương hiệu của mình, Sơn Hà đã cung cấp những hình ảnh, số liệu dẫn chứng chi tiết tới cơ quan quản lý. Có những hình ảnh cho thấy, bề mặt thép vừa bóc trong cuộn ra đã bị... rỗ và thậm chí thủng lỗ chỗ.

Cũng theo phản ánh của nhiều DN khác trong số hơn 70 DN từng có đơn kiến nghị tập thể gửi tới các Bộ Tài chính, Công thương hồi tháng 7, hiện Posco VST khi đàm phán bán inox cho các DN còn đòi đưa điều kiện không được... khiếu nại về chất lượng sản phẩm vào hợp đồng mua bán!

Những điều này trở nên rất quan trọng, khi mà Posco VST cùng Inox Hòa Bình (2 công ty gửi đơn) có thị phần chiếm tới hơn 80% thị trường trong nước. "Vô vàn hệ lụy chúng tôi đã nhắc tới quá nhiều lần, từ nguy cơ lũng đoạn thị trường, đến việc làm hỏng cả một ngành hàng sản xuất sản phẩm hạ nguồn từ thép không rỉ cán nguội, đến việc người tiêu dùng trong nước bị ảnh hưởng và hủy hoại sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế của các DN. Điều chúng tôi cần là một phán quyết công bằng, có cân nhắc, có xét đến lợi ích cộng đồng của Cục QLCT", ông Phạm Trung Anh - Chủ tịch Cty CP Gia Anh nhấn mạnh.

Tại hội thảo về "Kiện chống bán phá giá tại VN" do VCCI tổ chức hồi tháng 7 vừa qua, các chuyên gia trong lĩnh vực này đã có nhiều ý kiến thảo luận, nhưng phần lớn đềucho rằng: việc sử dụng công cụ phòng vệ thương mại là xu thế tất yếu của thế giới, trong đó có VN, để đối phó với các vấn đề về nhập khẩu. Vấn đề là ở chỗ, cơ quan điều tra mà cụ thể là Cục QLCT cần hỗ trợ thông tin cho các DN các bên, đồng thời cân đối lợi ích giữa DN khởi kiện và các DN bị ảnh hưởng nếu áp thuế để bảo đảm việc áp dụng công cụ phòng vệ thương mại này không gây thiệt hại cho lợi ích kinh tế xã hội trong nước.

Về vụ kiện này, Cục QLCT cho biết, ngày 2/12 tới Cục này sẽ công bố kết luận điều tra sơ bộ. Trao đổi với báo giới, lãnh đạo Cục QLCT khẳng định sẽ tiến hành xử lý vụ kiện một cách công khai, minh bạch.