ASEAN gắn kết nội – ngoại khối tạo không gian kinh tế rộng lớn, quy mô hơn

Đây là sự kiện quan trọng nhất trong năm của kênh kinh tế trong ASEAN, được thảo luận với nhiều giải pháp tổng thể, định hướng hoạt động trong nội khối cũng như ngoại khối.

Gắn kết nội khối, hoàn tất 2 sáng kiến

Trong bối cảnh dịch Covid-19 dẫn đến việc các nước ASESAN đều phải áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại, giãn cách xã hội, với vai trò là nước Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã chủ động thích ứng, nhanh chóng thay đổi phương thức tổ chức các sự kiện trong khuôn khổ ASEAN từ truyền thống sang họp trực tuyến, góp phần đảm bảo các hoạt động hợp tác kinh tế từ cấp Bộ trưởng đến cấp kỹ thuật của ASEAN diễn ra theo đúng kế hoạch từ đầu năm đến nay ngay khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Và lần này vai trò quan trọng đó tiếp tục được Việt Nam thực hiện và hoàn thành tốt, đóng góp một phần rất quan trọng vào thành công của Hội nghị.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, với nỗ lực duy trì các hoạt động hợp tác trong ASEAN, vai trò và tiếng nói của Việt Nam càng được ghi nhận, đóng góp vào quá trình thảo luận, thống nhất các vấn đề hợp tác kinh tế của ASEAN theo hướng đảm bảo lợi ích của Việt Nam nói riêng cũng như của ASEAN nói chung.

Kết quả quan trọng nhất đạt được tại Hội nghị AEM 52 lần này đối với Việt Nam là việc các Bộ trưởng thống nhất tiếp tục thúc đẩy việc thực hiện các Sáng kiến, ưu tiên Kinh tế do Việt Nam đưa ra cho năm Chủ tịch mặc dù các nước ASEAN đang phải đối mặt với các thách thức to lớn do đại dịch Covid-19 gây ra.

Cụ thể, 02 sáng kiến đã được hoàn tất, gồm sáng kiến về “Chỉ số Hội nhập số ASEAN” và “Tài liệu tham chiếu về Kết nối các trung tâm đổi mới sáng tạo ASEAN”. 11 sáng kiến còn lại vẫn đang được ASEAN nỗ lực triển khai theo đúng lộ trình, dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay.

Các nước ASEAN đã thống nhất hướng xử lý vấn đề thông qua biểu thuế nhập khẩu thực hiện Hiệp định ATIGA chuyển đổi từ Danh mục hàng hóa ASEAN (AHTN) bản 2012 sang bản 2017 của Việt Nam; hoàn thành thủ tục chuẩn bị ký kết Thỏa thuận thừa nhận lẫn nhau đối với chứng nhận kiểu loại cho sản phẩm xe cơ giới trong ASEAN (APMRA); thống nhất thực thi Cơ chế tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa toàn ASEAN (AWSC) từ ngày 20/9/2020. “Đây là nỗ lực rất lớn của Việt Nam và các nước ASEAN trong việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp, thúc đẩy thương mại nội khối” – Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Ngoài ra, ASEAN tiếp tục thảo luận và tìm ra các giải pháp nhằm triển khai Kế hoạch tổng thể năm 2025 của Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), đặc biệt là việc đánh giá giữa kỳ để có thể điều chỉnh Kế hoạch tổng thể năm 2025 phù hợp với bối cảnh mới trong khu vực cũng như giúp ASEAN vượt qua các thách thức trên quy mô toàn cầu.

Nhấn mạnh về những kết quả đạt được từ Hội nghị AEM, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh chia sẻ, tại các hội nghị, Bộ trưởng các nước đều thảo luận, đưa ra các giải pháp tổng thể, với mục tiêu giúp ASEAN trở thành một không gian kinh tế rộng lớn hơn, quy mô hơn, mang tính gắn kết chặt chẽ và đủ vững mạnh làm điểm tựa cho các nước ASEAN sở hữu vị thế cạnh tranh thuận lợi so với các nền kinh tế trong khu vực cũng như trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt là việc tận dụng một cách hiệu quả các ưu thế của các thành viên ASEAN, tận dụng các cơ hội thời cơ trong quá trình hội nhập với các khu vực khác trên thế giới.

Các Bộ trưởng cũng thảo luận định hướng xây dựng Kế hoạch tổng thể phục hồi kinh tế ASEAN cho giai đoạn sau đại dịch.

Thúc đẩy hợp tác ngoại khối, ưu tiên ký kết RCEP

Chuỗi sự kiện Hội nghị AEM 52 không chỉ gắn kết nội khối mà các Bộ trưởng ASEAN còn thúc đẩy hợp tác ngoại khối. Chia sẻ về kết quả hợp tác với các đối tác ngoại khối, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và các nước đối tác đã thông qua Kế hoạch hành động ASEAN+3 về giảm thiểu tác động kinh tế của dịch Covid-19 và Sáng kiến chung giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và Hàn Quốc về thúc đẩy kết nối kinh tế ứng phó với dịch Covid-19.

Mặt khác, Bộ trưởng các nước ASEAN đã có những trao đổi sơ bộ để rà soát, tăng cường hợp tác kinh tế với các đối tác khác như Australia, New Zealand, Canada, hoặc với cả những đối tác tiềm năng trong tương lai như Vương quốc Anh.

Tại Hội nghị này, các Bộ trưởng ASEAN nhất trí việc cần duy trì các cam kết hiện hành về mở cửa thị trưởng trong thương mại và đầu tư, kiềm chế áp dụng các biện pháp gây hạn chế không cần thiết đối với thương mại, tăng cường các biện pháp thuận lợi hóa thương mại nhằm ổn định sản xuất, duy trì kết nối chuỗi cung ứng, xây dựng kế hoạch hồi phục sau đại dịch.

Đặc biệt, tại Hội nghị lần này, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN thống nhất định hướng ưu tiên cho việc ký kết Hiệp định RCEP vào cuối năm nay. Theo đó, các Bộ trưởng thảo luận rất kỹ, trao đổi và tìm ra hướng giải quyết các vấn đề còn tồn động trong việc kết thúc đàm phán, cũng như chuẩn bị ký kết Hiệp định RCEP trong năm 2020 theo đúng tinh thần chỉ đạo của các nhà lãnh đạo tại Hội nghị thượng đỉnh Bangkok vào cuối năm 2019.

Chia sẻ thêm về vấn đến này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, với sự chủ trì của Việt Nam, các Bộ trưởng RCEP đã thống nhất được kế hoạch kết thúc các vấn đề còn tồn tại, như việc xác định các quy tắc bổ sung đối với các dòng thuế, hàm lượng nội địa của sản phẩm xuất khẩu…, có chỉ đạo về thời điểm kết thúc rà soát pháp lý Hiệp định để có thể kịp thời chuẩn bị cho khả năng ký kết.

“Quan trọng nhất, các Bộ trưởng khẳng định quan điểm duy trì mục tiêu ký kết Hiệp định RCEP vào cuối năm 2020 như chỉ đạo của các Nhà Lãnh đạo, đồng thời tiếp tục nỗ lực để Ấn Độ có thể tham gia Hiệp định này.”- Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, đồng thời tin tưởng, việc ký kết RCEP sẽ là cơ sở để củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và làm bền vững hơn cấu trúc của kinh tế khu vực, cũng như thể hiện sự ủng hộ của khu vực đối với hệ thống thương mại đa phương mở và dựa trên nguyên tắc, thúc đẩy phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, góp phần quan trọng cho sự tăng trưởng ổn định của nền kinh tế khu vực.