Anh rời EU, vàng sẽ "lên ngôi"?

Ngân hàng HSBC vừa công bố báo cáo đánh giá sự tác động của sự kiện nước Anh rời Liên minh châu Âu (EU) - "Brexit" đến thị trường ngoại hối.

Báo cáo cho rằng, quyết định ra đi của Anh góp phần minh chứng tình trạng mất cân bằng cấu trúc ở quốc gia này: thâm hụt tài khoản vãng lai ở mức 7% GDP trong quý IV/2015 và thâm hụt ngân sách hơn 4% GDP cả năm 2015.

Sự bất ổn đáng chú ý nhất liên quan đến những hiệp định thương mại và đầu tư giữa Anh và đối tác kinh tế lớn nhất – EU, chiếm đến hơn 50% tổng kim ngạch xuất khẩu của Anh và khoảng 50% tất cả nguồn FDI Anh nhận được – sẽ khiến vấn đề tài trợ những khoản thâm hụt của Anh gặp nhiều khó khăn hơn. Khi đó, đồng bảng Anh (GBP) sẽ đóng vai trò cơ chế điều chỉnh.

Theo HSBC, việc Anh quyết định rời khỏi EU đã gây ra hai trở ngại cho đồng EUR. Thứ nhất, sự kiện này đã dẫn đến rủi ro ảnh hưởng chính trị.

Cụ thể, thị trường có thể tiên lượng được những cuộc trưng cầu dân ý tương tự diễn ra ở EU hay tại các quốc gia sử dụng đồng tiền chung EUR nhưng hiện đang bất mãn với EU. Những quốc gia đang có thái độ tiêu cực về EU bao gồm Cộng hòa Síp (Cyprus), Áo, Hy Lạp và Cộng hòa Séc.

Lá phiếu “rời đi” cũng dẫn đến nguy cơ hoạt động kinh tế EU đi xuống. Anh có nhu cầu tiêu thụ hàng được sản xuất tại châu Âu rất lớn và là quốc gia đóng góp ròng vào ngân sách EU. Tốc độ tăng trưởng của EU vốn đã chậm lại, nay nếu nguy cơ kinh tế châu Âu suy yếu thêm nữa, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) buộc phải kéo dài thời gian thực hiện chính sách “bồ câu” (thúc đẩy các chính sách tiền tệ có liên quan đến việc duy trì lãi suất thấp với lòng tin lạm phát và tác động tiêu cực của nó sẽ có tác động tối thiểu đến xã hội).

Nếu biến động lan sang thị trường trái phiếu của các quốc gia thứ yếu, ECB có thể phải đẩy nhanh quá trình mua vào trái phiếu nhằm kiểm soát lợi nhuận. Điều này đồng nghĩa với việc EUR sẽ trở thành dấu hiệu chính của tình hình căng thẳng trên thị trường.

Trong tương lai gần, tỷ giá EUR/USD sẽ có nhiều biến động và có thể dẫn đến tình trạng sụt giá quanh mức 1,08 như đầu năm nay. Hơn nữa, tình hình sẽ phụ thuộc rất nhiều vào những cuộc đàm phán trong vài tháng tới giữa Anh và cộng đồng EU cũng như hệ lụy chính trị từ những sự thay đổi này. HSBC cho rằng, tình trạng bất ổn sẽ kéo giá đồng EUR xuống vài điểm phần trăm so với dự báo trước đây.

Cũng theo nhận định của HSBC, tình hình bất ổn hiện nay sau khi người dân Anh đưa ra quyết định “rời EU” sẽ khiến hành vi “đầu tư an toàn” lan rộng khắp các thị trường. JPY của Nhật Bản và CHF của Thụy Sỹ là những đồng tiền được cho là sẽ tăng giá trước tình hình bất ổn do Anh rời EU.

Thực tế, những đồng tiền này từng hưởng lợi từ hệ quả của việc Anh rời Cơ chế tỷ giá hối đoái (ERM) vào năm 1992. Điều này có thể gia tăng áp lực đối với ngân hàng trung ương tại Nhật và Thụy Sỹ, cả hai nước đều từng nỗ lực rất nhiều trong quá khứ nhằm ngăn chặn sức mạnh đồng tiền vượt ngoài vòng kiểm soát.

Vàng cũng sẽ hoạt động tốt và không bị đe dọa can thiệp. Theo HSBC, là một dạng tài sản đầu tư ít rủi ro, vàng sẽ tăng giá sau quyết định “rời EU”. Nhóm nghiên cứu dự đoán, một sự đầu tư an toàn khá lớn sẽ nhắm vào vàng.

Vấn đề này được đưa ra tranh luận rất thẳng thắn. Tình trạng bất ổn do kết quả bỏ phiếu vừa qua ở Anh sẽ khiến lực mua vàng tăng để giúp cân bằng giá. Mối liên hệ ở đây là sợi dây liên kết toàn cầu giữa vàng và những thị trường tài chính rộng lớn. Trong giai đoạn bất ổn, vàng thường là một trong số ít tài sản được đánh giá là kênh trú ẩn an toàn. Vàng cũng có mối tương quan lịch sử tiêu cực với các loại hình tài sản “đầu tư có nhiều rủi ro”.

Trong trường hợp dòng vốn khiến GBP và EUR yếu đi, vàng có thể sẽ là kênh đầu tư hoàn hảo. Điều này có thể sẽ có một tác động tăng giá ảnh hưởng lên vàng. Dù HSBC chỉ đưa ra kỳ vọng giá vàng sẽ tăng 10% song tổ chức này cũng nhận xét, giá vàng thực tế có thể tăng cao hơn nếu thị trường ngày càng lo ngại về tương lai EU sau cuộc trưng cầu dân ý vừa qua.

Đối với những đơn vị tiền tệ có khả năng tăng giá sau khi Anh quyết định rời EU như CHF và JPY, HSBC cho rằng, ngân hàng trung ương của hai loại tiền tệ này có nguy cơ sẽ phải can thiệp nhằm kiểm soát việc tăng giá của đồng tiền mình.

Vàng không liên quan hay phụ thuộc vào bất kỳ cơ quan quản lý tiền tệ hoặc chính sách kinh tế nào; do đó, vàng sẽ gần như hoàn toàn không có những nguy cơ bị can thiệp. Nếu nhà đầu tư thật sự cho rằng việc CHF hay JPY tăng giá có thể khiến nhà nước phải can thiệp thì họ sẽ chuyển dòng đầu tư sang vàng – một danh mục đầu tư an toàn hơn, báo cáo của HSBC đưa ra đánh giá.

Bích Diệp