Virus corona: thuốc ibuprofen có an toàn không?
(Dân trí) - Covid-19 sẽ nặng thêm nếu người bệnh dùng thuốc chống viêm ibuprofen – đầu tiên đây được cho là tin giả, sau đó Tổ chức Y tế thế giới khuyên mọi người không dùng ibuprofen nếu đã nhiễm virus corona.
Do đâu mà có nghi ngờ về ibuprofen và virus corona mới gây hại như thế nào?
Trong tình hình đại dịch hiện nay, những người vốn đã có vấn đề về sức khỏe như huyết áp cao, mắc bệnh tim mạch và tiểu đường là những người có nguy cơ cao, không chỉ vì họ có sức khỏe kém mà còn có thể vì họ đang dùng những thuốc có thể làm tình trạng bệnh Covid-19 nặng thêm. Đây là ý kiến đang được bàn luận, tranh cãi.
Khoảng ¼ dân số thế giới có huyết áp cao, và ở nhiều nước công nghiệp hóa, như Đức chẳng hạn, có đến 1/3 dân số có vấn đề sức khỏe liên quan đến huyết áp cao. Nhiều người dùng thuốc huyết áp như là Sartan (thuốc ức chế ACE), nhưng thuốc này được cho là làm nặng thêm tình trạng lây nhiễm virus corona mới.
Các thuốc tiểu đường nhóm TZD và thuốc giảm đau thông thường ibuprofen cũng bị nghie ngờ làm tăng cường điều chỉnh thụ thể ACE2 làm cho virus corona dễ tấn công tế bào.
Mặc dù hiện nay đây vẫn là lí thuyết chưa có các nghiên cứu đáng tin cậy khẳng định, nhưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nói rằng trong trường hợp có thể bị nhiễm virus corona thì những người này không nên dùng thuốc ibuprofen nếu không được bác sĩ chỉ định. Thay vào đó, WHO khuyến cáo sử dụng paracetamol, người phát ngôn của WHO, ông Christian Lindmeier cho biết.
Quan điểm của các nhà virus học thế nào?
Trong tình hình còn thiếu dữ liệu và cơ sở khoa học, các nhà virus học người Đức rất cẩn trọng về tác dụng phụ mà ibuprofen có thể gây ra. Họ cũng rất cân nhắc khi kê các thuốc aspirin và diclofenac, là những thuốc cùng nhóm có chung hoạt chất với ibuprofen. Nhà virus học Jonas Schmidt-Chanasit ở Viện Y học nhiệt đới Bernhard Nocht nói rằng “chúng ta hiện biết rất ít về sinh bệnh học của virus corona mới, và cũng chưa có đầy đủ dữ liệu”.
Nhà virus học Christian Drosten ở Đại học Y khoa Berlin cũng cho biết ông cũng rất băn khoăn. Mặc dù virus này mới xuất hiện, nhưng các virus corona khác đã được nghiên cứu từ lâu và với những virus này thì “không có dấu hiệu gì cho thấy sử dụng ibuprofen làm bệnh tình nặng hơn”.
Tuy nhiên, tất cả các chuyên gia đều khuyên bệnh nhân huyết áp hoặc tiểu đường không nên sợ hãi mà ngừng sử dụng Sartan hay các thuốc ức chế ACE khác để chuyển sang sử dụng các thuốc với hoạt chất khác.
Các chuyên gia cũng nhất trí rằng bệnh nhân nên thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu một người bị nhiễm virus corona mới thì nên sử dụng paracetamol thay vì ibuprofen nếu người đó không có điều kiện tham vấn ý kiến bác sĩ.
Do đâu mà có mối nghi ngờ này?
Cơ sở của việc nghi ngờ các thuốc ức chế ACE và thuốc ibuprofen có thể gây tác dụng phụ đối với người có nguy cơ nhiễm virus corona là một bài báo đăng trên tạp chí Y học Hô hấp Lancet vào ngày 11/3/2020.
Trong bài báo này, các tác giả giải thích rằng thuốc Sartan và các thuốc ức chế ACE, thuốc TZD và ibuprofen có thể làm Covid-19 nặng thêm. Tuy nhiên, các tác giả đã trình bày rõ ràng rằng đây chỉ là một giả định.
Thí nghiệm trên chuột cũng cho thấy các thuốc ức chế ACE và thuốc chẹn thụ thể angiotensin-1 thực tế có tăng cường điều chỉnh ACE2 trong các tế bào tim, và thí nghiệm trên những con chuột bị tiểu đường cho thấy ảnh hưởng của ibuprofen lên hệ thống điều tiết của cơ thể. Tuy vậy, chưa có đủ dữ liệu và bằng chứng chắc chắn cho nhận định này.
Phạm Hường
Theo DW