“Run người khi đọc đề thi về Chi Pu”

"Giáo dục là để bồi đắp tâm hồn, dẫn dắt, định hướng cho học sinh tới những giá trị chân-thiện-mỹ, biết yêu - biết ghét - biết quan tâm - biết phản biện tới đúng vấn đề, đúng đối tượng. Không ai cấm các bạn viết về Chi Pu!

Giả sử như đề thi kia sửa lại là: "Hãy viết về một câu chuyện mà em biết thể hiện khát vọng sáng tạo, chứng tỏ bản thân của người trẻ/thế hệ trẻ trước định kiến/áp lực của xã hội" (nôm na như vậy), trong bài viết của mình, các bạn học sinh có thể thoải mái mượn câu chuyện của Chi Pu để minh hoạ, diễn giải... Khi đó, câu chuyện đó lại trở thành một sáng tạo thú vị của các bạn và được đánh giá cao.

Nhưng thầy cô giáo chủ động ra đề thi về Chi Pu thì lại rất khác", thầy Ngọc chia sẻ.

Thầy giáo Vũ Khắc Ngọc cũng trăn trở, nhiều người cảm thấy sốc, thấy ngỡ ngàng và hoang mang khi thấy những giá trị Chân - Thiện - Mỹ truyền thống và được thừa nhận bấy lâu nay bị lớp "hậu sinh" mang ra "xét lại" và bị làm cho méo mó dưới lăng kính hời hợt, dung tục, tầm thường...

Trong khi đó, những giá trị "tầm phào", những "tẹp nhẹp vô nghĩa lý" của đời sống showbiz lại được khuếch trương trong những đề thi, đề kiểm tra chính thức ở các trường phổ thông, thậm chí trường đại học khiến nhiều người cũng sửng sốt không kém.

“Vai trò, chức năng giáo dục, tính định hướng thẩm mỹ ... của các đề thi đã để ở đâu và trách nhiệm của những người ra đề ở đâu?”, thầy Ngọc đặt câu hỏi.

Không có giá trị thẩm mỹ

Việc Chi Pu, Sơn Tùng MTP hoặc một số nhân vật "hot" trong giới showbiz được vào đề Văn xuất hiện nhiều hơn trong thời gian gần đây khiến nhiều nhà giáo lo ngại, nếu tiếp tục dễ dãi trong việc lựa chọn nhân vật để ra đề thi, môi trường giáo dục sẽ dần mất đi tính giáo dục.

Trong một lần trả lời phỏng vấn về việc Bà Tưng, Sơn Tùng MTP... được xuất hiện nhiều trong các đề thi Ngữ Văn, TS Văn học Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên Ngữ Văn, Trường THPT chuyên Chu Văn An, Hà Nội) nhận định, những đề thi yêu cầu học sinh luận bàn về các hiện tượng có thật của đời sống xã hội ngày càng trở nên quen thuộc, đem lại sự hứng thú cho thí sinh, góp phần đưa văn chương tới gần với cuộc sống.

Tuy nhiên, khi lạm dụng tâm lí đám đông, bỏ qua những yêu cầu chuẩn mực của môi trường sư phạm về đạo đức, thẩm mĩ..., đề bài có thể tạo hứng thú cho một bộ phận học trò nhưng lại không có giá trị định hướng cho xúc cảm thẩm mĩ, xúc cảm đạo đức tích cực vốn luôn là nhiệm vụ sư phạm của nhà trường.

Những ngữ liệu, học liệu đưa vào nhà trường, vào các đề thi, đặc biệt là các đề thi có tác động lớn tới tâm thế cộng đồng luôn phải đảm bảo tính chuẩn mực, tính sư phạm, không giới hạn năng lực tư duy sáng tạo và quan điểm cá nhân nhưng cũng không được làm phương hại tới mục đích cao nhất của giáo dục là hướng tới chân - thiện - mỹ.

Do vậy, từ bản thân các phát ngôn, ca từ, hiện tượng xã hội... cho đến nguồn gốc xuất xứ của chúng luôn cần có sự lựa chọn thấu đáo, thận trọng trước khi trở thành ngữ liệu, học liệu trong nhà trường.

Cô Trần Phương Loan, Tổ phó tổ Văn, Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ, Hà Nội - người từng đưa đề xuất chuyển đổi “Tiếng Việt” thành “Tiếq Việt” vào đề thi học kì 1 cho học sinh khối 12 của trường cho biết, hiện có rất nhiều nhân vật cho học sinh quan tâm.

Khi lựa chọn ngữ liệu đưa vào bài thi, các thầy cô cũng nên cân nhắc. Đôi khi có những vấn đề thuộc về cá nhân hoặc thuộc giới showbiz sâu xa, mình chưa hiểu hết.

“Tôi chưa biết cô ca sĩ ấy là ai và cách ra đề của các thầy cô như thế nào nhưng tôi nghĩ cách hỏi rất quan trọng, hỏi như thế nào đó là cả một vấn đề”, cô Loan nói.

Mỹ Hà