Môi trường giáo dục tôn trọng trẻ tại Trường Mầm non Quốc tế Sakura Montessori

“Tôn trọng trẻ” là cách người lớn thể hiện suy nghĩ, hành động và lời nói theo hướng tích cực, quan tâm đến cảm xúc và những nét cá tính riêng biệt của trẻ. Quan điểm xây dựng môi trường giáo dục tôn trọng trẻ của Sakura Montessori dựa trên cách nhìn nhận trẻ như một cá thể độc lập, cư xử với trẻ như một “người trưởng thành”. - bà Nguyễn Thị Minh Huệ, Tổng hiệu trưởng Hệ thống trường Mầm non Quốc tế Sakura Montessori cho biết.

Tôn trọng sở thích, năng lực của mỗi trẻ

Dựa trên nhịp độ phát triển tự nhiên của trẻ, Sakura Montessori tôn trọng năng lực, sở thích của mỗi trẻ và trao quyền làm chủ cho các con. Vì vậy, trong các lớp học Montessori, trẻ có thể tự do lựa chọn góc học tập, các hoạt động theo sở thích và năng lực. Bằng những cái dắt tay, lời cảm ơn và nụ cười hiền hậu..., các cô giáo luôn đóng vai trò định hướng, khuyến khích mà không can thiệp, làm gián đoạn chu trình làm việc của trẻ.

Cá nhân hóa lộ trình học tập

Trong suốt quá trình trẻ tự do khám phá các góc học tập, các không gian chơi, giáo viên lặng lẽ quan sát, ghi chép chi tiết từng hoạt động mà trẻ tham gia. Cách trẻ giao tiếp, những cảm xúc khi đối mặt với bỡ ngỡ, tự giải quyết những khó khăn.... là những thống kê quan trọng để giáo viên đưa ra đánh giá khách quan về năng lực, sở thích của trẻ. Từ đó, các thầy, cô giáo Sakura có thể xây dựng lộ trình học tập riêng biệt, tối ưu khả năng cá nhân của trẻ. Cũng nhờ cách tiếp cận này, trẻ có thể tiếp nhận nhiều tri thức một cách tự nhiên và thực hành những kỹ năng cần thiết để trưởng thành mỗi ngày.

Cụ thể hơn: Với trẻ từ 2 đến 3,5 tuổi, dựa trên đặc điểm nhạy cảm về giác quan, giáo viên Montessori sẽ giới thiệu các bài học về giác quan nhằm khuyến khích các con chủ động thực hành, cảm nhận, phát triển giác quan toàn diện. Từ 4 tuổi trở lên, trẻ nhạy cảm hơn hẳn về Toán học; giáo viên sẽ mời gọi trẻ đến với một số hoạt động lĩnh vực Toán học theo độ khó tăng dần.

“Lắng nghe tích cực” và “Lời nói thể hiện cảm nhận bản thân”

Đây là bộ công cụ đắc lực giúp giáo viên giao tiếp hiệu quả với trẻ, đồng thời làm nên đặc điểm của môi trường tôn trọng trẻ tại Sakura Montessori. Theo đó, kỹ năng “lắng nghe tích cực” thể hiện sự tập trung, tiếp nhận, xử lý thông tin và có phản hồi lại của giáo viên đối với câu hỏi hay nỗi băn khoăn của trẻ. Còn “lời nói thể hiện cảm nhận bản thân” chính là những cảm nhận riêng của giáo viên về những hành động của trẻ đang gây ảnh hưởng đến người khác.

Thay vì có thái độ tiêu cực về kết quả chưa tốt mà trẻ gây ra, giáo viên chịu khó bước tới với lời nhắn: “Con bình tĩnh nhé!” cùng với khoảng thời gian ngồi xuống lắng nghe mong muốn của trẻ. Với trẻ làm chưa đúng, các con sẽ có cảm giác được lắng nghe và chia sẻ. Thay vì la rầy các con: “Con hư khi đẩy bạn ngã”, giáo viên Montessori sẽ lắng nghe trọn vẹn để hiểu nguyên nhân dẫn đến hành động đó và dùng “lời nói thể hiện cảm nhận bản thân” như “Cô thấy lo lắng khi con đẩy bạn ngã”, “Con có thể khiến cho bạn mình đau và bị tổn thương”... Từ sự nhẹ nhàng, thấu hiểu của cô giáo, trẻ sẽ tự nhận ra sai lầm của bản thân và tự điều chỉnh hành vi đúng mực.

Mỗi giáo viên là một tấm gương

Một đặc điểm khác nữa của môi trường tôn trọng trẻ chính là sự làm gương từ những người lớn. Theo đó, giáo viên cẩn trọng, quy phạm từ những hành động nhỏ. Là người tiếp xúc với các con hàng ngày, các cô chính là tấm gương phản chiếu để trẻ biết cách cư xử, lịch sự, tôn trọng mọi người và môi trường xung quanh...

Giáo viên Sakura luôn sử dụng những mẫu câu đơn giản “Cô mời các bạn vào thang máy”, “Cô mời bạn A phát biểu”, “Con muốn cô phải giúp gì nào?”, “Cô cảm ơn bạn A”,... để “làm gương” cho trẻ về cách giao tiếp thân thiện, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi,...

Môi trường không khen-chê, thưởng-phạt

Tại Sakura Montessori, người lớn nhìn nhận lỗi sai của trẻ như là cơ hội để giúp con học hỏi. Giáo viên Sakura không khen-chê, thưởng-phạt, thay vào đó là khích lệ và kỷ luật tích cực. Thay vì “tâng bốc trẻ” bằng lời khen "Con làm tốt lắm", “Con thật giỏi”, giáo viên Sakura sẽ ghi nhận, khích lệ “Cô thấy con đã hoàn thành xong công việc của mình”, “Cô thấy con đã tập trung xây xong khối tháp hồng”. Trẻ sẽ cảm thấy được tôn trọng về thành quả mình đạt được và lấy đó là động lực để cố gắng hơn nữa.

Không chỉ thỏa mãn nhu cầu học tập, vui chơi, môi trường tôn trọng trẻ giúp các con thêm tin tưởng và yêu mến mọi người và môi trường xung quanh. Nhờ những chất liệu “xanh” trong lớp học như cây cối, hoa lá, trái cây, rau, củ quả... trẻ thêm yêu những thực phẩm quen thuộc hàng ngày, trân trọng môi trường sống xung quanh mình để hướng tới một lối sống yêu thiên nhiên và môi trường. Trẻ được trao quyền lựa chọn, khám phá và thử nghiệm mà không lo sợ mắc lỗi hay bị trách phạt dưới sự khuyến khích của thầy cô. Các con thỏa sức phát huy khả năng sáng tạo và luôn được tôn trọng về điều đó. Vì vậy, tính tự tin của trẻ được hình thành, giúp các con tin tưởng ở bản thân và quyết đoán trong mọi vấn đề.

Đến với những lớp học Sakura Montessori là đến với với những khoảng không gian rộng mở, tràn ngập tình yêu thương, nơi trẻ được tôn trọng và đảm bảo sự tự do để học tập, khám phá. Đó cũng là nền tảng để các con vững bước trưởng thành hơn mỗi ngày.

Huyền Như