Đề Địa hay nhưng hơi dài

Hướng dẫn giải đề thi môn Địa lý (Cô Vũ Thị Bắc, giáo viên bộ môn Địa lý trường THPT Năng khiếu TPHCM)

Đối với phần chung của thí sinh:

Câu I :

1. Đây là câu hỏi dựa vào Atlat, học sinh cần phải nắm một số kiến thức nền trong bài số 6 phần khu vực đồi núi - đồi núi Tây Bắc. Học sinh phải kể ra được các dạng địa hình chính như : địa hình núi cao (dãy Hoàng Liên Sơn) ở phía Đông, phía Tây là địa hình núi trung bình, thấp hơn là các dãy núi sơn nguyên, cao nguyên, đá vôi, xen giữa là các thung lũng sông (sông Đà, sông Mã) 

Những đặc điểm địa hình đó làm cho vùng núi Tây Bắc có sự phân hóa khí hậu theo đồi núi và theo Đông - Tây, có một mùa đông lạnh, ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc suy yếu hơn so với khu vực miền núi Đông Bắc. 

2. Học sinh cần nhớcông thức tính mật độ dân số là (dân số/diện tích) đơn vị là người/km² . Sau khi có số liệu, cần giải thích tại sao Tây Nguyên có mật độ dân số thấp dựa trên các kiến thức đã học trong bài phân bố dân cư.  

Câu II :

1. Trong câu này, học sinh cần vẽ hai biểu đồ hình tròn, cho hai năm 2000 và 2005 bao gồm các ngành chế biến, khai thác, sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước dựa trên số liệu % đề bài đã cho.  

2. Dựa vào bảng số liệu, học sinh phải nhận xét được sự thay đổi (tăng, giảm) của các ngành như chế biến, khai thác, sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước (phải kèm theo số liệu cụ thể)  

Đây là một câu dễ lấy điểm, đối với tất cả thí sinh, chỉ cần nhớ các kỹ năng trong vẽ biểu đồ tròn và kết hợp với nhận xét. 

Câu III :

1. Để phân tích được những thuận lợi và khó khăn về tài nguyên thiên nhiên đối với việc phát triển nông nghiệp của trung du và miền núi Bắc bộ học sinh cần phải nhớ các kiến thức trong phần nông nghiệp của trung du miền núi Bắc bộ (trồng và chế biến các cây công nghiệp, cây dược liệu, rau quả cận nhiệt và ôn đới, chăn nuôi gia súc) như :

+ Đất đai (đất feralit trên đá phiến và đá vôi, đất phù sa)

+ Khí hậu : nhiệt đới ẩm gió mùa, gió mùa đông lạnh

+ Có nhiều đồng cỏ có thể phát triển chăn nuôi trâu, bò, ngựa, dê.

Hạn chế : Hiện tượng rét đậm, rét hại, sương muối, thiếu nước về mùa đông.

2. Trong câu này học sinh cần dựa vào bài số 33, phần 3 – thực trạng vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở đồng bằng sông Hồng : xu hướng giảm nông lâm ngư nghiệp, tăng công nghiệp xây dựng và dịch vụ, có sự chuyển dịch theo hướng tích cực nhưng sự chuyển dịch này còn chậm (lưu ý có thêm số liệu dẫn chứng) 

Phần riêng, theo chương trình chuẩn

1. Trong câu này, học sinh cần dựa vào Atlat địa lý kể tên một số vùng nông nghiệp có cà phê là sản phẩm chuyên môn hóa của vùng như Tây Nguyên, Đông Nam Bộ rải rác ở Bắc Trung Bộ và mới được trồng ở Tây Bắc.

2. Dựa vào các điều kiện tự nhiên (đất đai, khí hậu) học sinh giải thích sự phân bố ví dụ như cà phê được trồng nhiều ở Tây Nguyên và Đông Nam Bộ do vùng có đất đỏ badan, và khí hậu cận xích đạo … 

Theo chương trình nâng cao:

1. Dựa vào Atlat học sinh phải kể tên một số trung tâm công nghiệp nhỏ ở Đồng bằng Sông Cửu Long như Sóc Trăng, Cà Mau, Kiên Giang, An Giang…

2. Trong phần này học sinh phải dựa SGK chương trình nâng cao để rút ra tình hình tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước GDP của nước ta từ 1990 đến nay. Lưu ý phải kèm theo số liệu cụ thể.