Chuyện học chữ ở bản Thác Xa
(Dân trí) - Vượt qua 10 cây số đường đất, chúng tôi đến được trung tâm bản Thác Xa, xã Tân Tiến, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai nơi có Trường THCS Tân Tiến. Đây là nơi ươm mầm cho ước mơ tìm chữ của hơn 100 em học sinh người dân tộc Dao, Mông và Tày.
Nói là nơi trung tâm nhưng thực ra trường dựng ngay trên bờ suối, cạnh một đầu cầu nối liền với bản, phía trước là núi và phía sau cũng là rừng sâu. Thầy Thào Seo Dùng - hiệu trưởng nhà trường cùng các thầy cô trong trường dẫn chúng tôi đi thăm cơ sở vật chất của nhà trường.
Chứng kiến khu nhà lớp học của các em học sinh mới thấy thực sự là ngôi trường còn nhiều khó khăn. Lớp học tạm bợ chỉ bằng tranh tre nứa lá, những chiếc bàn gỗ cũ đã mọt đặt trên nền đất gồ ghề là nơi để cho những mầm non mọc lên từ đó. Trường đặt cạnh suối nên cứ sau mỗi trận mưa, sau mỗi mùa hè, giáo viên nhà trường và nhân dân phải dựng lại để lấy chỗ học.
Rời khu lớp học, đoàn chúng tôi tiếp tục thăm khu bán trú của các em học sinh. Đây là những nhà gỗ lợp lá cọ mà xã và nhà trường dựng lên cho hơn 30 em học sinh ở xa đến trọ học. Một em lớn tuổi nhất trong khu bán trú cho biết: "Nhà em xa lắm, mãi trên Cán Chải cơ, đi bộ hai hôm mới tới". Được biết, các em học sinh Trường THCS Tân Tiến là người Dao, Mông và Tày, chủ yếu sống ở trên núi cao cách trường hàng chục cây số.
Trong phòng ở của các em, những tấm phản được ghép liền với nhau trên đó là những chiếc chăn đơn cùng những manh chiếu đã sờn, đó vừa là nơi học vừa là nơi ngủ của các em.
Phía dưới một mái cọ được kéo lui ra bên ngoài là bếp ăn. Cũng có nồi, có bếp, có bát đũa nhưng đều là rất đơn sơ. Bếp nấu chỉ là ba viên gạch dựng lên, nồi cơm nhỏ có thêm vài lát sắn chỉ đủ cho 3 em ăn cùng một nhóm. Thức ăn của các em không có gì ngoài măng đắng luộc, rau rớn, rau muống dài hàng gang tay trồng bên bờ suối.
Thầy Vinh - quản lý khu bán trú cho biết, khi khan hiếm thức ăn, các em chế biến món ăn là ớt nướng dằm với muối. Nnhiều khi các thầy cô còn mua lạc, cá mắm cho các em.
Chứng kiến cảnh sống và học tập của các em học sinh Trường THCS Tân Tiến, chúng tôi càng thêm hiểu lòng ham học của các em. Thầy Việt, hiệu phó nhà trường cho chúng tôi biết: "Vất vả thế, xa là thế nhưng các em ham học lắm, không bỏ học buổi nào, học lại chăm chỉ và biết nghe lời".
Theo lời thầy hiệu trưởng Thào Seo Dùng, sắp tới trường THCS của xã sẽ được xây dựng khang trang hơn, đầy đủ hơn, chỗ ở và điều kiện học tập của các em học sinh nơi đây sẽ tốt hơn bây giờ. Đó cũng là một tin vui với thầy trò Trường THCS Tân Tiến.
Bài và ảnh: Nguyễn Thế Lượng