Chúng ta phản ứng thế nào "trước nỗi đau của người khác"?

Tô Sa

(Dân trí) - "Trước nỗi đau của người khác" bắt đầu, kết thúc và xuyên suốt với chủ đề nhiếp ảnh nhưng dường như "ép" người đọc phải ngẫm nghĩ nghiêm cẩn hơn rất nhiều về chính mình.

Cuốn sách Trước nỗi đau của người khác (NXB Tri thức) đã diễn tả những suy nghĩ, dằn vặt, trăn trở của tác giả Susan Sontag về nhiếp ảnh, chiến tranh và tác động tích cực cũng như tiêu cực của các hoạt động nhiếp ảnh đến việc truyền tải thông điệp về tội ác của chiến tranh và cách thức con người nhìn nhận nỗi đau của người khác.

Cuốn sách bắt đầu, kết thúc và xuyên suốt với chủ đề nhiếp ảnh nhưng dường như "ép" người đọc phải ngẫm nghĩ nghiêm cẩn hơn rất nhiều về chính mình. Mỗi chúng ta nghĩ gì về chiến tranh, cụ thể hơn là các bên trong chiến tranh nghĩ gì về sự tàn bạo và các nạn nhân nghĩ gì về đạo đức nghề nghiệp.

Cuốn sách dường như đã vượt xa khỏi lĩnh vực nhiếp ảnh để chạm đến những vấn đề nội tâm rất sâu của con người.

Chúng ta phản ứng thế nào trước nỗi đau của người khác? - 1

Cuốn sách Trước nỗi đau của người khác (NXB Tri thức) của tác giả Susan Sontag.

"Chúng ta không thể tưởng tượng nổi chiến tranh đáng sợ thế nào, kinh hãi thế nào và nó đã trở nên bình thường thế nào. Không hiểu nổi, không tưởng tượng nổi. Đó là những gì mà mỗi người lính, mỗi nhà báo, mỗi nhân viên cứu trợ và mỗi người quan sát độc lập, những người đã trải qua thời gian dưới làn đạn và may mắn thoát khỏi cái chết giáng xuống người bên cạnh, cảm thấy một cách dai dẳng. Và họ đúng".

"Trong 30 năm, Susan Sontag đã khiến cả một thế hệ suy nghĩ về những điều chúng ta sợ hãi nhất: chiến tranh, bệnh tật, chết chóc. Những cuốn sách của bà sáng tỏ mà không đơn giản hóa, phức tạp mà không gây khó chịu, và trên hết nhấn mạnh rằng bỏ qua những gì đang đe dọa chúng ta là điều vừa vô trách nhiệm vừa nguy hiểm", trích The Oprah Magazine.

Susan Sontag nhiều lần dẫn chứng đến chiến tranh Việt Nam như một mốc quan trọng của nhiếp ảnh và phóng sự truyền hình trong chiến tranh. Lần đầu tiên, với sự song hành của phóng sự truyền hình, nhiếp ảnh chiến tranh không thể được dàn dựng một cách chủ động. 

Susan Sontag (1933-2004) là một nhà văn, nhà làm phim, triết gia, giáo viên và nhà hoạt động chính trị người Mỹ. Bà tích cực đi và viết về các khu vực xung đột, bao gồm cả chiến tranh Việt Nam; về nhiếp ảnh, văn hóa, truyền thông, AIDS và bệnh tật, nhân quyền, và hệ tư tưởng cánh tả.

Các tiểu luận của bà đã thu hút nhiều sự quan tâm và bà được mô tả là "một trong những nhà phê bình có ảnh hưởng nhất trong thế hệ của mình".

Bà là tác giả của 4 cuốn tiểu thuyết, trong đó In America đã giành được Giải thưởng Sách quốc gia (Mỹ) năm 2000 cho thể loại tiểu thuyết; một số vở kịch và 9 tiểu luận, trong đó On Photography (Bàn về nhiếp ảnh) đã giành được Giải thưởng của Hội Nhà phê bình Sách Quốc gia (Mỹ).

Năm 2001, bà được nhận giải Jerusalem.