Thương nhớ phố cổ Thành Nam…

Nếu như Hà Nội xưa có 36 phố phường thì TP Nam Định cũng có đến 40 phố cổ. Thành Nam xưa cũng bao gồm các con phố có cùng tên như: Phố Hàng Đường, Màng Mắm, Hàng Gà, Hàng Thùng…

Nếu về Nam Định ngày nay du khách vẫn bắt gặp đâu đó hình ảnh phố cổ giữa những đổi thay của thành phố văn hóa đặc trưng vùng Nam sông Hồng xưa.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, xưa từ chợ Rồng ra bờ sông Vị là các phố Hàng Nón, Hàng Khay, Hàng Quỳ, Hàng Tiện, rồi đến Hàng Cấp. Ra bờ sông Vị còn có một đường phố gồm: Hàng Đường, Hàng Đồng. Ở Chợ Rồng lên phí bắc có phố Hàng Mắm, Hàng Gà về sau hai phố này gọi là phố Móng Cáy (nay là Lý Thường Kiệt). Từ bờ sông vào chân tường thành có một dẫy phố chạt song song với Hàng Đồng là phố Hàng Thùng, Hàng Giấy, Hàng Mành, Hàng Cấm. Về phía nam thành phố trên bờ sông còn có các phố bến thuyền như: bến Củi (nay là phố Ngô Quyền), Bến Gỗ nay là phố Phan Chu Trinh rồi phố Bến Thóc…

Thành phố Nam Định chủ yếu nằm ở phía bắc sông Đào, theo sách ghi lại, Thành phố Nam Định là một đô thị có từ thế kỷ thứ XIII. Ngày 17 tháng 10 năm 1921, toàn quyền Đông Dương đã ra Nghị định thành lập thành phố Nam Định. Trong quá trình phát triển, thành phố từng là đô thị lớn thứ 3 miền Bắc sau thủ đô Hà Nội và thành phố Hải Phòng.

Phố cổ Thành Nam xưa và nay.

Cũng theo sử sách ghi lại, thuở xa xưa, khi vua Gia Long lên ngôi, chuyển lỵ sở của trấn Sơn Nam Hạ từ Vân Sàng về Vị Hoàng, cho dời quân doanh từ đất làng Vị Hoàng vào đất làng Năng Tĩnh, đến vua Minh Mạng cho xây thành gạch. Dân chúng làm ăn sinh sống quanh thành Vị Hoàng có từ thời Lê ngày một thêm đông. Đời sống thị dân quanh thànhNamĐịnh ngày một sung túc. Nhiều người làm nghề thủ công và buôn bán đến đây lập nghiệp, họ lập ra các phường nghề. Một số từ Thăng Long xuống, một số từ các làng nghề ở các miền quê khác tập trung đến sống quanh thành. Trên bờ sông Vị, những người buôn bán cùng một mặt hàng thường dựng nhà sát bên nhau thành một dãy để cùng buôn bán. Nơi bán mặt hàng nào thì được gọi là phố hàng ấy. Thế là các phố ven bờ sông Vị ra đời.

Thật đáng tiếc rằng cho tới nay, những con phố đa phần không còn giữ lại được tên cổ như ở Hà Nội, và cũng không còn buôn bán những mặt hàng truyền thống song cũng may mắn rằng nó vẫn còn phần nào giữ được dáng vẻ cổ kính của nó dù đã mai một đi ít nhiều. Thành phố Nam Định bé xíu, với những con đường bé xíu. Chỉ cần đạp xe lòng vòng khoảng nửa giờ đồng hồ là đã... đi gần hết thành phố.

Duy chỉ còn một vài con phố còn mang tên cổ như: Hàng Tiện, Hàng Cấp, Hàng Thao, Hàng Đồng, Hàng Sắt, ... còn lại phần lớn đã được đổi tên chính vì thế cho đến nay rât ai biết rằng: xưa phố cổ Thành Nam cũng đẹp và sầm uất không kém Hà Nội 36 phố phường, hay phố cổ Hội An sầm uất hấp dẫn du khách cho tới hôm nay…